« Poprzednie hasło: [PRAWOSŁAWNIK] | Następne hasło: [PRAWOSTAWCA] » |
[PRAWOSŁAWNY ai
Pierwsze a oraz o jasne; -słåw-, -sław-.
Fleksja
sg | ||
---|---|---|
f | G | prawosłåwn(e)j |
D | prawosłåwn(e)j |
pl | ||
---|---|---|
G | prawosłåwnych | |
A | m pers | prawosłåwnych |
sg f G prawosłåwn(e)j. ◊ D prawosłåwn(e)j. ◊ pl G prawosłåwnych. ◊ A m pers prawosłåwnych.
Sł stp, Cn brak, Linde także XVII w.
Znaczenia
Trzymający się ściśle zasad religijnych danej wiary, prawowierny, tu o wyznaniach chrześcijańskich z punktu widzenia wyznawcy danej wiary:
a. O wyznaniu powstałym w wyniku tzw. schizmy wschodniej: BronApokr 296.
Wyrażenia: »prawosławni krześcijanie«: przynamniey trzey Włádykowie [...] zá dozwoleniem wielmożnośći wáſzey X. M. Konſtántynie/ y z vchwáłą inych práwoſławnych krześćian/ [...] niechay ſtánowią Włádykow y Metropolitá ſynow práwoſławnych wſchodniey Cerkwie. BronApokr 296; WerVotum D4v.
»prawosławna Ruś«: więcey ſię dziwuię ſwey miłey práwoſławney Ruśi/ że cżłowieká tákiego/ ktoryby y Rzymſką y Ruſką wiárę wniwecż rad obroćił/ zá defenſorá ſwoiey opiniey wzięli PociejAntir 13.
b. O katolicyzmie:
Wyrażenie: »prawosławna wiara«: iſz [królowie] słudzy ſą Chryſtuſowi/ y od niego kroleſtwo wzięli/ y wedle iego woley krolowáć/ y poddáne ſpráwowáć chcą/ ku obronie práwosławney wiary/ y czći Chryſtuſowey SkarŻyw 45 (Linde).
c. O kalwinizmie:
Wyrażenie: »prawosławna wiara«: który [Jan Syciński] ſzcżyrość ſwą przećiwko Zborowi Bożemmv y przećiwko práwoſłáwney wierze Ewángelickiey/ decláruiąc [...] dał też tę kśiążecżkę koſztem ſwoim drukowáć TurnZwiercChrząst A3v.
Synonim: ortodoks.
Cf PRAWOWIERNY]
MP