[zaloguj się]
[pdf]

PRAŻMO (14) sb n

-a- (6), -å- (4); -a- OpecŻyw (4), OpecŻywSandR; -å- BibRadz, BudBib (2); -a- : -å- BielKron (1:1); o jasne.

Fleksja
sg
N prażmo
G prażma
A prażmo
L prażmie

sg N prażmo (2). ◊ G prażma (3). ◊ A prażmo (8). ◊ L prażmie (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.

Niedojrzałe ziarna zbóż; farrago BartBydg; acrothinia Calep; praemetium, praemessun Cn (14): Y ięli [apostołowie] targatz kſobie/ ij wyżymatz miedzy rękoma/ ij ięli ieſtz prażmo. OpecŻyw 59, 59, 59v; OpecŻywSandR nlb 3; farrago, prazmo BartBydg 56; Calep 19b; [TekstyPol 128].

prażmo z czego (1): ále gdy wnidzyeſz do iego [bliźniego] winnice/ iedz iágody iego coć ſie chce/ iedno dáley nie wynoś/ tákież prażmo ze zboża/ iedno koſą álbo śirpem nie rzeſz. BielKron 44.

W charakterystycznych połączeniach: prażmo(-a) jeść (4), pożywać.

Szeregi: »ziarno albo prażmo« (1): Czemu nowe krupy zwłaſzcża rżane ſą niezdrowe. (–) Bowiem w onym ziarnu albo prażmie ieſt wilgotha gruba ziemna ieſzcże nie prawie zwarzona od gorączoſci ſłonecżney GlabGad I2v.

»prażmo albo żyto« (1): S tego mámy bacżytz ijże wedle ſtarégo zákonu ijnych dnij niżli w ſobotę/ mogl każdy pożywatz prażma albo żyta na polu ſwégo bliźniego/ ale ſietz albo żątz niemogl. OpecŻyw 59v.

a. Prażone, służące do jedzenia; polenta PolAnt, Cn; frugum recentium grana tosta Cn (5): Prażmo więczey thucży cżłowieka niżli krupy warzone FalZioł III 25a; BudBib Ruth 2/14.

[prażmo z czego: Dla tego mátki źle czynią/ któré dáią práżmá z Pſzenice dźiećióm UrzędowHerb 306a.]

W połączeniach szeregowych (2): Nie iedzćieſz chlebá/ áni prażmá/ áni ćiáſtá/ áż do dniá tego/ w ktory przynieſiećie ofiárę Bogu wáſzemu BibRadz Lev 23/14; BielKron 47; [WujBib 110a].

W charakterystycznych połączeniach: prażmo(-a) jeść (2), pożywać.

Szereg: »zboże i prażmo« (1): Y iedli zboże ziemie (oney) názáiutrz po peſáchu/ przaſniku/ y prazmo [comederunt de fructu terrae ... infermentata et polentam] onegoſz dniá. BudBib Ios 5/11.

JDok