Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [PROCHOWNY]

Następne hasło: PROCIE »

PROCHOWY (3) ai

Oba o prawdopodobnie jasne (tak w proch oraz -owy).

Fleksja

sg
m	N	prochowy	f	N		n	N
	G	prochow(e)go		G			G	prochow(e)go
	I			I	prochową		I
	L	prochow(e)m		L			L

pl
N	subst	prochow(e)

sg m N prochowy (1). ◊ [G prochow(e)go. ◊ L prochow(e)m. ◊ f I prochową. ◊ n G prochow(e)go.] ◊ pl N subst prochow(e) (2).

Sł stp brak, Cn s.v. muszkietnicy, Linde XVIII w.

Znaczenia

Przymiotnik od „proch” (3)
- a. Od znacz. ‘sypka substancja’ (1)
- b. Od znacz. ‘proch strzelniczy’ (2)
  - α. [W funkcji rzeczownika »prochowe«: bliżej nieznany rodzaj opłaty, być może składanej na proch]

Przymiotnik od „proch” (3):

a. Od znacz. ‘sypka substancja’ (1): Pulverus – Prochowy. Calep [875]b.

[Szereg: »prochowy albo popiołowy«: tákowa [ziemia] vſtáwicżnie bywa wſzytká práwie ſucha/ nie ſuchośćią piaſzcżyftą ále prochową albo popiołową Cresc 1571 103.]

b. Od znacz. ‘proch strzelniczy’ (2):

Wyrażenia: »prochowe lochy« (2): Ale tám więcey godzić/ gdzie prochowe lochy/ Obſzywſzy kule płotnem/ zápali w nich prochy. BielSat N2 [idem] BielSjem 37.

[»prochowy młyn« [szyk zmienny]: CZYNSZE Z MŁYNÓW [...] Młyn przy prochowem garbarski, [...] płaci mar. 10. ŹródłaEkMalb II 41, 68.]

α. [W funkcji rzeczownika »prochowe«: bliżej nieznany rodzaj opłaty, być może składanej na proch: Prochowego dają ... gr 26 LustrWpol II 104.]

Synonimy: a. popielny, popiołowy.

Cf [PROCHOWNY], PROSZNY, [PROSZOWNY]