[zaloguj się]
[pdf]

PROKURACYJA (28) sb f

-cia (13), -ciia (7), -cya (6), -ciya (1), -tia (1).

o oraz pierwsze a jasne (w tym w a 1 r. błędne znakowanie), końcowe a pochylone.

Fleksja
sg pl
N prokuracyjå
G prokuracyjéj prokuracyj
A prokuracyją prokuracyje
I prokuracyją

sg N prokuracyjå (2). ◊ G prokuracyjéj (6); -éj (3), -(e)j (3). ◊ A prokuracyją (8). ◊ I prokuracyją (10). ◊ pl [G prokuracyj.] ◊ A prokuracyje (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu.

Reprezentowanie strony przed sądem, pełnomocnictwo sądowe; procuratio JanStat, Cn; procuratorium JanStat; advocatio, oratorum ſorensium professio, rhetorica forensis Cn [procuratio – urząd, sprawa, szafowanie; procuratio in iure – opatrzowanie ku sprawowaniu rzeczy w prawie Mącz 73c; prokuracyja, prokuratorstwo, rzecznictwo – procuratio Cn] (28): tedymv [nieuczciwemu prokuratorowi] ma bycz zakaząna Procuracia we wſſytkich ſądziech naſſych ComCrac 27; Názwan yeft prokurator/ do prokurácyey ſie tedy tylko godzi/ á nye do náuki álbo piſmá. GliczKsiąż N6; UstPraw C3v [2 r.]; ten w mey przygodzie/ też mym rzecżnikiem był A tę prokurácią/ dobrze mi záſłużył. RejZwierz 24v, 82v, 83v; Versare caussas Prokuraciyą ſie obchodźić. Mącz 42c, 80a; SarnStat 143, 194, 571, 761; [OrzŻyw 257].

prokuracyja czyja (1): Cicero ktori ſwą prokurácią mogł wyęcey niż Kátuluſowye/ Kátonowie/ Skauruſowye okazał tho że wyelka rzecż yeft rzecżnikyem álbo prokuratorem być. GliczKsiąż N4v.

Zwrot: »prokuracyją czynić, sprawować« (1:1): Procuratorovie czi pańſczi chocziaby panu ſluzel y iego rzecz spravoval, a poſpoliczie procuratią czynil w szadziech będzie vinien przedſię tę prziiſięge vczynicz ComCrac 19; vſtáwiamy/ áby [...] kápłani/ nie mieſzáli ſie nápotym w ſądy świetckie: áni Prokuráciiéy ſpráwowáli/ álbo podpomagáli świetckich oſób [neque causas procurent et promoveant secularium personarum JanStat 239] SarnStat 562.
Przen: Pełnomocnictwo dzierżawne (w związku z ówczesnym poglądem, że ziemski stan posiadania jest doczesną dzierżawą od Boga) (6):
Zwrot: »zmylić prokuracyją« (1): Wnet wypáday kiedyć każą Bo bez pozwu wſſytko ſkáżą A zmyliſz procurácyą Gdy ćię z dzierżenia wybiyą [tj. gdy przez śmierć stracisz wszystko co posiadasz] RejRozpr E3.
a) Na sądzie bożym: oskarżenie, zwłaszcza przez diabła (4): Czart ſprokuracią wyftąpiwſſy bierze ſobie ot puſczenie. RejKup z3v; A tu wnet grzech/ á tu ony márne zbytki twoie ftoią przed oblicżnoſcią Páńſką/ ſkárżąc ná cię z gotową prokurácią RejPos 192.

prokuracyja czyja (1): A wierz mi żeć theż nie zámieſzka Cżárt on márny drugi ſługá Páńſki/ á Inſtigator twoy y vpadku twoiego/ vſtáwicżnie cżyháiąc ná cię z gotową prokurácią ſwoią. RejPos [249].

Zwrot: »mieć prokuracyją« (1): Mamczi ya Prokuracia RejKup z8v.
a. Dokument ustanawiający pełnomocnictwo (13): UstPraw H2; Iuż ty prokurácie/ álbo inſze liſty/ Możeſz wieczor odpráwić/ niepotrzebne chwifty. RejZwierz 100v; Prokuráciia zá trzy groſze niech będzie przedawána. SarnStat 570; Ieſli ſie kto pokaze z Prokuráciią niedoſtáteczną, niech będzie káran. SarnStat 570, 326, 570 [2 r.].
[Szereg: »prokuracyja albo list wierzący« [szyk zmienny]: [o poselstwie czartów na rozprawę przed Bogiem:] (nagł) Lucyper mowi. (–) Gdyż tak wola ieſt wſzytkich nas obywacżow Piekielnych/ áby ty ſzedł w tey posłudze rzeczy poſpolitey [piekielnej]/ niemaż ſie wymáwiáć/ [...] Liſt wierzący/ álbo procurácya/ ieſt gotowy PostępekPrCzart 21, 21v.]

Synonimy: prokurowanie; a. »list wierzący«.

EB