« Poprzednie hasło: [PRZELATANIE] | Następne hasło: PRZELATOWAĆ SIĘ » |
PRZELATOWAĆ (5) vb impf
e prawdopodobnie jasne (tak w prze-); -la- (2), [-lå-].
Fleksja
indicativus | ||
---|---|---|
praes | ||
sg | ||
1 | przelatuję | |
3 | przelatuje |
praes 1 sg przelatuję (3). ◊ 3 sg przelatuje (1). ◊ part praes act przelatując (1).
Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. s.v. przelecieć.
Znaczenia
Pokonywać przestrzeń, poruszać się w powietrzu lecąc; celeriter et velociter perferri, pervolare, transvolare, usque ad certum destinatumque locum volare, volando praeterire a. transcendere Calep (5): Pervolo – Przeliatuię. Calep 794b, 845a, 1081b.
a. Przy pomocy skrzydeł (2):
[W porównaniu: nie inácżey iedno iáko ćień á biegun/ przeminęło wſzytko/ y iákoby łodź po byſtrey wodzie płynąca/ ktorey gdj przeidzie/ ſcieſzki nie znáć by namniey ná wodzie/ albo ptaká ktorj po powietrzu przelatuie/ á namniey nie máſz znáku ná powietrzu iego latánia GilPos 256 (Linde s.v. przelecieć).
Zwrot: »po powietrzu przelatować«: GilPos 256 cf W porównaniu.]
α. Lecąc przedostawać się na drugą stronę [co] (2): Náwet niech to v ćiebie záwſze hásłem będźie: Srzodek á miárę chowáć naybeſpiecżniey wſzędźie. Rádźił mądrze Synowi nie życżąc mu ſzkody/ Doedálus przelátuiąc ſzumne morſkie wody. RybGęśli C.
Przen [czym] (1): CO to zá gorę widzę ktora nád innymi Ták ſię bárzo wynioſłá? ledwę że ią ſwymi Skrzydłámi przelátuie obłok nie leniwy/ Prędkiem wiátrem ſpráwuiąc ſwoy bieg popędliwy. WitosłLut A2v.
Formacje współrdzenne cf NADLECIEĆ.
SBu