[zaloguj się]
[pdf]

RZADKOŚĆ (9) sb f

a pochylone, o jasne.

Fleksja
sg
N rzådkość
G rzådkości
A rzådkość
L rzådkości

sg N rzådkość (6). ◊ G rzådkości (2). ◊ A rzådkość (1). ◊ [L rzådkości.]

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVIII w.

I. Oznacza cechę (7):
1. Mała ilość; infrequentia, raritas Calep, Cn; inopia, paucitas, penuria Calep (3): Paucitas – Rzatkoſcz, małoſcz. Calep 764a, 535a.

rzadkość kogo (1): s ktorą [siostrą Kalmaną] ſie potym [Kain] oddał w małżeńſtwo/ dopuśćił im tego Pan Bog dla rzadkośći ludzi ná ten cżás BielKron 2v.

2. Niezwykłość, wyjątkowość, nadzwyczajność (1) : Insolentia, Niezwykłość/ rzadkość. Mącz 399a.
3. Płynność, wodnistość, płynna konsystencja; raritas Cn (2):
Zwrot: »rzadkość czynić« = rozrzedzać (1): OWies ziarna iego maią mocz rzadkoſć cżinić/ iakoby miał rzec iż roſpuſzcża tak iż będzie rzadko FalZioł III 24c.
Szereg: »mokrość a rzadkość« (1): ktora wilgość/ ácz ſye dla mokrośći á rzadkośći iedná tylko być zda/ á wſzákże w pilnym bádániu vkaże ſye być dwoiá/ iedná wodna/ druga tłuſta SienLek Vuu.
4. O strukturze materii: gąbczastość, porowatość [w czym] (1): Raritas in pulmonibus, Rzadkość w płucach/ to yeſt/ pełna dziurek álbo purchátośći. Mącz 347a.
II. [Oznacza obiekt materialny: płyn, ciecz: Ale ná on wyćiſk [tj. przecedzone składniki inkaustu] záś znowu winá náley/ y záś znowu zleguchná warz/ [...] á záś przecedź/ ták cżęſto tego powtarzáiąc/ poki cżarność z śiebie puſzcża/ onę rzadkość z ſpołem zlawſzy. SienHerb 580b.

rzadkość czego: Potym iny pęndzel macżáiąc w rzadkośći oney gliny rozmąconey/ co ſie ná wirzchu vſtáłá/ tymże ná oliwie zleguchná pomáży SienHerb 604a.]

*** Bez wystarczającego kontekstu (2): Raritas, Rzadkość. Mącz 347a; Calep 895a.

Cf RZADKOĆ

LWil