Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: PRZESŁUCHANY

Następne hasło: [PRZESŁUCHAWANIE] »

PRZESŁUCHAWAĆ (4) vb impf

e oraz drugie a jasne, pierwsze a pochylone.

Fleksja

indicativus
praes
	sg
3	przesłuchåwå

praet
	sg
3	m	przesłuchåwåł

fut
	sg
3	f	przesłuchåwać będzie

imperativus
	sg
2	przesłuchåwåj

conditionalis
	sg
3	m	by przesłuchåwåł

praes 3 sg przesłuchåwå (1). ◊ [praet 3 sg m przesłuchåwåł.] ◊ fut 3 sg f przesłuchåwać będzie (1). ◊ imp 2 sg przesłuchåwåj (1). ◊ con 3 sg m by przesłuchåwåł (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. s.v. przesłuchać.

Znaczenia

1. Wysłuchiwać, zapoznawać się z czyjąś wypowiedzią (3)
- a. Zapoznawać się z zeznaniem w celu wydania wyroku (1)
2. Nie zwracać uwagi na czyjąś wypowiedź, nie słuchać (1)

1. Wysłuchiwać, zapoznawać się z czyjąś wypowiedzią; audire Modrz, JanStat; examinare Modrz [kogo (G a. A), czego] (3): Káżdego ktory ſię do przyśięgi bierze/ oſobno Piſarz przyśięgły przesłuchawa. ModrzBaz 86; [BielKron 1597 659].

Zwrot: »skarg przesłuchawać« (1): áby [król] pewnych cżáſow powinnośći ſwey Krolewſkiey doſyć cżynił/ ſkarg ludzkich y inych potrzeb przesłuchawał [vota et querelas audiat]/ ná Sądźiech záśiádał/ y wſzytkie inſze vrzędy ſwe wykonywał. ModrzBaz 20v.

a. Zapoznawać się z zeznaniem w celu wydania wyroku (1):

Zwrot: »przesłuchawać spraw« [szyk zmienny] (1): gdy ſie tákowé ſpráwy przytoczą: tedy ie [...] odpráwowáć y ſądźić będźiemy. A Káncellária z Referendarzmi przeſłuchawáć ich będźie/ y przy ſtronách referowáć. SarnStat 325; [LorichKosz 101 (Linde s.v. przesłuchać)].

2. Nie zwracać uwagi na czyjąś wypowiedź, nie słuchać [co a. czego] (1): Iedno ty moy pánie nieprzeſluchaway wołánia mego á miłoſierdziem ſwem obaczywſſy mię/ daſz łáſkáwą odpowiedz żądliwem prozbam moiem. RejPs 39.

Formacje współrdzenne cf SŁUCHAĆ.

Cf [PRZESŁUCHAWANIE]

ALKa