[zaloguj się]
[pdf]

2. RZECZKA (32) sb f

-é- (8) OpecŻyw, Strum, Oczko (6), -e- Mącz (2); a jasne.

Fleksja
sg pl
N rzéczka rzéczki
G rzéczki rzéczek
A rzéczkę rzéczki
I rzéczką rzéczkami
L rzéczce

sg N rzéczka (15). ◊ G rzéczki (3). ◊ A rzéczkę (4). ◊ I rzéczką (2). ◊ L rzéczce (1). ◊ pl N rzéczki (1). ◊ G rzéczek (3). ◊ A rzéczki (2). ◊ I rzéczkami (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu.

Dem. od „rzeka”; niewielka rzeka, też: strumień, struga; torrens Vulg, Mącz; rivus Mymer1, Cn; fluviolus Murm; rivulus BartBydg; amniculus Mącz; fluentum Cn (32): Murm 24; Mymer1 6v; BartBydg 132b; Potym wzyąwſzy wędecżkę on ſwięty cżłowiecżek/ Poſzedł ſobye pomáłu thám do onych rzecżek. RejWiz 65v; BielKron 84, 451; Mącz 7d, 507a; Oczko [43]; SkarŻyw 51; SkarKazSej 676b; V Ieżyſk wielkich pytałem Mázurá/ Coby zá rzecżká? Rzekł mi. Dźiewcża dźiurá KlonFlis G3v, G3, G3v; [ReuchlinBartBydg D3].

W połączeniu z nazwą [w tym: rzeczka, ktore dziano ... (1); rzeczka + nazwa (5), nazwa + rzeczka (1)] (6): Napyerwey povyedziely yz ziemia v.m. hoſpodarſka poczela sye [...] od Maraphi rzeczky ktora wpadla wnyeſtr LibLeg 10/71v, 6/157v; TVż v Krákowá ieſt rzecżká Prądnik GórnDworz B6v; HistHel C2; TO powiedźiawſzy Ieſus/ wyſzedł z vczniámi ſwymi zá rzeczkę Cedron/ kędy był ogrod WujNT Ioann 18/1. Cf »przez rzeczkę«.

W charakterystycznych połączeniach: rzeczka mała (malusia) (3), niemała, niewielka.

Frazy: »rzeczka idzie (a. szła), płynie« [w tym: płynie, idzie (1)] [szyk zmienny] (4:1): Memingien ieſt miáſto Ceſárskie/ chędogie/ obronne/ idzie przez nie rzecżká niewielka ále miáſtu pożytecżna. BielKron 286v, 292; Strum O3; Inſze źrzodło/ á inſza rzeczká ktora z źrzodłá idźie SkarKaz 485b.

»rzeczka wpada [gdzie]« (2): LibLeg 10/71v; tákże v Sale rzéczká w ieźioro wpada/ co ná czás ryby zábija Oczko 4.

Szeregi: »jeziora i rzeczki« (1): któré [polskie rzeki]/ by nam wyliczáć przyſzło/ przydawſzy do tego Ieźiorá y rzéczki/ [...] rzecz do podobieńſtwá nigdy nieprzyſtoyna będźie. Oczko 7v.

»rzeczki albo strugi« (1): w mieyſcách tych gdźie gór niemáſz/ rzéczek álbo ſtrug/ [...] práwie żadnych. Oczko 7v.

»strumienie a rzeczki« (1): bo ácz chćieli drudzy/ áby ten ogień źiemny/ wtychtám ſklepiech głębokich pałáiący/ iáko w Alembiku wárząc/ páry ku górze popądzał/ z kthóréy ſtrumienié á rzéczki przez źiemięby ſye ſączyły Oczko 8.

»rzeczka(-i) a (i) zdroj(e)« (2): [Portugalia] ma w ſobie rzéczek 25000. y zdroiów znácznych moc Oczko 7v; KlonFlis B4.

Wyrażenia przyimkowe: »przez rzeczkę [w połączeniu z nazwą]« (1): zatym wyſſedl [Jezus] z onego domu [...]/ ij ſſedl ku gorze oliwné przez iednę rżécżkę/ ktoré dziáno Cedron OpecŻyw 97.

»nad rzeczką« (1): Kiedyby ſię gdźie nád rzecżką włoká mogłá doſtáć/ Mogłoby ſię co ſproſtáć. KlonŻal C2.

Przen (1):
Szereg: »strumienie i rzeczki« (1): A lud ktory ſtał widząc płynącą krew ſtrumieniámi ná ziemię/ y rzecżkámy po ziemi bieżącą/ wielce ſię vżalił SkarŻyw 41.

ECB