[zaloguj się]
[pdf]

PRZYŁĘCZAĆ SIĘ (20) vb impf

W inf -łę- (1) NiemObr, -łą- (1) KwiatKsiąż; w pozostałych formach -łą-.

sie (13), się (7).

a jasne.

Fleksja
inf przyłęczać się, przyłączać się
indicativus
praes
sg pl
1 przyłączåm się przyłączåmy się
3 przyłączå się przyłączają się
imperativus
sg
2 przyłączåj się

inf przyłęczać się, przyłączać się (2). ◊ praes 1 sg przyłączåm się (4). ◊ 3 sg przyłączå się (6). ◊ 1 pl przyłączåmy się (1). ◊ 3 pl przyłączają się (1). ◊ imp 2 sg przyłączåj się (3). ◊ part praes act przyłączając się (3).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w. s.v. przyłączyć.

1. Starać się być blisko, stawać się częścią jakiejś społeczności; miscere se PolAnt; conferre se JanStat; adiungere se, aggregare se, agglomerare se, iungere se Cn (14):

przyłęczać się do kogo, do czego (2): i do pocztu śię żebraniá kościoła Rzymſkiego przyłączám/ i to obiecuię że od iego vſtaw/ decretow nigdy nieodſtąpię MurzHist N2v; Kto obiawia táiemnicę/ chodzi zdradnie á do łudzącego wárgámi ſwemi/ nie przyłączay ſię BudBib Prov 20/19.

przyłęczać się komu, czemu (2): Mercurius gdi będzie z mieſiączem zlączony: czyni ten dzień weſoły y chwalebny, Reieſtri ſprawiay [...] Kanczlerzom j nauczonem ludziem ſie: przylączay FalZioł V 53; [Hieronim pisał do Damasa papieża:] Ia żadnego pierwſzego/ iedno Chriſtuſá nienáśláduiąc/ błogoſłáwieńſtwu twemu/ to ieſt Stolicy Piotrowey/ ſpołecznośćią ſie przyłącżam. WujJud 117v; [y tym ktorzy z tobą żywą tzo namędrſſym ſye przyłącżay IsocrGlicz Ii2v].

przyłęczać się ku komu, ku czemu (6): KromRozm III F4v, O4; BOG [...] zbáwiá y zbáwić może iáko y przedtym niż ſie był Chriſtus národźił. Zágadánie tákowe [...] nie ták ieſt żydow tych/ ktorzy idą wedle ciałá z potomſtwá Abráhámowego/ iáko tych co ſie teraz ku nim nowo od Krześćian przyłącżáią CzechRozm 172; niektórzy pod bárwą vczenia ſie rzemióſł od rodźiców odchodzą/ drabſką ſłużąc/ y ku złému ſie towárzyſtwu przyłączáiąc/ krádną SarnStat 200 [idem (2)] 660, 919.

W przeciwstawieniach: »odłączać się, wyłęczać się ... przyłęczać się« (2): KromRozm III F4v; [aby ludzie] nie oglądáiąc ſię nic ná ozdobne tytuły y zmyśloną powagę iego [kościoła papieskiego] z niego ſię wyłęcżáć á do prawdźiwey gromadki owiecżek Páná Chriſtuſowych przyłęcżáć vmieli. NiemObr 180.

W przen (1): Kto ſye od koſcyołá odłącza/ ku cudzołożnicy ſye przyłącza/ od obyetnic koſcyołá odpada KromRozm III F4v.
Przen (2):

przyłęczać się do czego (1): Mędrzec vpomina młodego: Miedzy ſtárymi mądrymi ſtoy/ y do mądrośći ich z ſercá ſię przyłączay SkarKaz 42b.

przyłęczać się ku komu (1): Ptaſzkowie łączą ſię z ſobie rownemi/ tákżec też y prawdá przyłącza ſię ku thym ktorzy iey pilnuią [et veritas ad eos, qui operantur illam revertetur]. BibRadz Eccli 27/9.

a. O łączności z Bogiem [ku komu czym] (1): Pobożność tho w nas ſpráwuie/ że ſie ſzcżyrze przyłącżamy prawdziwą wiárą ku Pánu Bogu RejPosWstaw [212].
2. Mieć związek, odnosić się, dotyczyć [do czego] (2): Wſzytki thákowe powieśći/ należą pirwſzemu ſpoſobu dworowánia. Do tegoż też przyłącża ſie bácżne contrefethowánie/ á pokázowánie czyich obycżáiow ábo przirodzonych niedoſtátkow GórnDworz O8; A do tego [do miejsca w Objawieniu św. Jana mówiącego o czyśćcu] przyłącża ſię y drugie świádectwo Páwłá S. do Philip: w 2. WysKaz 35.
3. Występować równocześnie (3):

przyłęczać się do czego (2): Więc do thego ſzcżęſliwego towárzyſtwá/ przyłącża ſie theż/ hoiność/ cżći prágnienie [...] ſkromność [...] y wiele cnot inych GórnDworz Ff8; A do tákiey żądze [sławy] przyłącża ſię poſpolićie [coniungi solet] nádętość ſercá ModrzBaz 58v.

przyłęczać się czemu (1): A tey wielkiey chući álbo żądzey wiedzenia y vcżenia zwykło ſię prziłacżacz nieiákie nieporządne piecżołowánie wybadywánia. KwiatKsiąż K4v.

4. Upodabniać się (1): congenero, id est adiungere associare, Przirodzam/ Prziłączam ſie. Mącz 143d.

Synonim: 1. jednoczyć się.

Formacje współrdzenne cf ŁĄCZYĆ.

Cf PRZYŁĄCZAJĄCY SIĘ

DDJ