PRZYMIOTOWY (13) ai
Oba o jasne.
Fleksja
sg |
m | N | |
f | N | |
n | N | przymiotowé |
G | |
G | |
G | przymiotowégo |
A | przymiotowy |
A | przymiotową |
A | przymiotow(e) |
I | |
I | |
I | przymiotowym |
sg m A przymiotowy (1). ◊ [f A przymiotową.] ◊ n N przymiotowé (6); -é (4), -(e) (2). ◊ G przymiotowégo (4); -égo (2), -(e)go (1). ◊ A przymiotow(e) (1). ◊ I przymiotowym (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVII w.; poza tym XVIII w. w innych znaczeniach.
1. [Przymiotnik od „przymiot” ‘syfilis’: ále do choroby téy, nád sámo drzewo [gwajak], álbo pień, lepszégo nic nie vználi: gdyż poty czyniąc, przypadki y chorobę zástárzałą, bárzo dobrze wygania: y nie tylko przymiotową, ále snadź wszytki choroby léczy OczkoPrzymiot 62.]
2. Zestawienie w funkcji nazwy botanicznej: »przymiotowe ziele« = Senecio vulgaris L., starzec zwyczajny, roślina zielna z rodziny złożonych (Compositae); erigeron, senecio (maior) Calep, Cn; cineraria, erigerum maius, flos s. Iacobi, pappus Cn [szyk 6:5] (11): Dobrze théż ná bolączki morowé kłáść/ ślimaki tłuczoné/ s piołynem z rutą y z przymiotowym źielim. SienLek 126; Przymiotowé źielé/ Senecion, Grindkraut/ Creutzwrtz. SienLek 232, 71, 81v, 121, 131, 151v (9); Calep 371b, 967b; [TO źiele Przymiotowe/ ieſt rzecżono Po łaćinie senecion/ iákoby napirwey niżli ktore inſze źiele ſtáre było. SienHerb 169, E2#, L2#v; UrzędowHerb 282b, 283a (Linde)].
3.
Wchodzi w skład derywatu kompleksowego od zestawienia »przymiotowe ziele« (2):
Wyrażenia: »przymiotowy korzeń« (
2):
Albo wykopay kołem drzewiánym/ Przemiotowy [!] korzeń/ przed wſchodem ſłońcá/ ten ochędożywſzy/ ſtłucz/ á s niego ſok wyćiśni tym oczy pomázuy od wſzelákiey zmázy. SienLek 68v,
129.
[»kwiecie przymiotowe«: Przymiotowé źiele zmiéſzánéy śiły ieſt/ złożoné z źimnéy á miernie rozrzucáiącéy. Ochładzáią Kwiećié y liśćié Przymiotowé. UrzędowHerb 283a (Linde).
»liście przymiotowe«: UrzędowHerb 283a (Linde) cf »kwiecie przymiotowe«.]
Synonimy: 2. cf PRZYMIOT znacz. 6.
LW