« Poprzednie hasło: PRZYSIEŚĆ | Następne hasło: [PRZYSIEWACZ] » |
PRZYSIEŚĆ SIĘ (7) vb pf
sie (6), się (1).
Fleksja
praet | ||
---|---|---|
pl | ||
3 | m pers | przysiedli się |
imperativus | ||
---|---|---|
sg | ||
2 | przysiądź się | |
3 | niechåj się przysiędzie |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | by się przysiådł |
fut 3 sg przysiędzie się (1). ◊ 3 pl przysiędą się (1). ◊ praet 3 pl m pers przysiedli się (2). ◊ imp 2 sg przysiądź się (1). ◊ 3 sg niechåj się przysiędzie (1). ◊ con 3 sg m by się przysiådł (1).
Sł stp, Cn brak, Linde XVII – XVIII w. s.v. przysieść.
Znaczenia
- 1. Usiąść obok, blisko
(5)
- Przen (3)
- 2. Zabrać się do czegoś, zacząć coś robić
(2)
- Przen (1)
1. Usiąść obok, blisko; assidere Mącz (5): Ia z prziiaćioły chcę poſpołu bywáć/ A ieſli Wenus od tego nie będźie/ Y Bogumiła niechay ſię przyśiędźie. KochFr 32.
Zwrot: »przysieść się [ku komu] bliżej« (1): Asside mihi propius, Prziſiądź ſie ku mnie bliżey. Mącz 379a.
Przen [do kogo] (3): Batząc to iż ẃiele źiem iuż Turcy poſiedli/ A do nas wtych to tzaſiech praẃie ſie prżyſiedli. Słuſza by w imię Páńſkie wźiąć nam Moſkiewſtiego [!] WierKróc B3.
a) W antropomorfizowanym opisie gry w szachy (2): A tym ſpoſobem ſzykowáć ſie będą. Rochowie z brzegow/ więc Rycerze po nich/ A potym Popi przyſiędą ſie do nich. KochSz A3.
Zwrot: »[do kogo] bliżej się przysieść« (1): Krol zátym do nich bliżey ſie przyſiędzie KochSz C3v.
2. Zabrać się do czegoś, zacząć coś robić (2):
przysieść się do czego (1): bo gdy ten [zuchwały dworzanin] kilká kroć/ pocżcżon thym był od niey [od pani]/ żeby ſie/ ábo do muziki przyſiadł/ ábo táńcował/ [...] nic inego nie powiedał/ iedno/ iż tho ieſt lekkich ludzi dzieło GórnDworz D6v.
Przen [k czemu] (1): Więc ſądzą iáko Wiecá/ co iedno przypádnie/ A wierz mi ápellowáć/ nie káżdy tám zgádnie. Bo ſie cnotá z rozumem/ też przyſiedli ktemu/ A tákich Aſseſorow/ życżyłbych káżdemu. RejZwierz 79v.
Formacje współrdzenne cf 1.SIEŚĆ.
MN