PRZYSYPAĆ (38) vb pf
a jasne.
Fleksja
| imperativus |
|
sg |
| 2 |
przysyṕ, przysypi |
| impersonalis |
| con |
by przysypåno |
| participia |
| part praet act |
przysypåwszy |
inf przysypać (7). ◊ praet 3 sg m przysypåł (2). ◊ imp 2 sg przysyṕ (19), przysypi (1); przysyṕ FalZioł (7); przysyṕ : przysypi SienLek (12:1); ~ -ṕ (13), -p (6); -ṕ SienLek (12); -ṕ : -p FalZioł (1:6). ◊ impers con by przysypåno (1). ◊ part praet act przysypåwszy (8); -åwszy (7), -(a)wszy (1).
Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w.
1.
Sypiąc dodać (34):
a.
Domieszać czegoś miałkiego, sypkiego [w tym: czego a. ile czego (31)] (33):
Nabierż iagod bzowych zmieſzay ie z gliną prziſypawſzi ſoli FalZioł IV 2c;
wezmi naſienia/ albo liſcia włoſkiego kopru, ſzańty, [...] Anyżowego naſienia. 4. dragmy/ ſzafranu tłucżonego trochę przyſypać/ Maſla młodego. 3. vncije, To wſzytko w wodzie dobrze rozwarzywſzy/ vcżyń Emplaſtr FalZioł V 36v,
I 143d,
IV 45d,
V 36v,
64v,
108;
Náſkro mydłá Barſkiego iákoby poł iáiá/ przyſyṕ ſoli ſzczypki á kielo bobkow/ łáien myſzych/ ſtłucz to ſpołem SienLek 61;
ná tákié ſadzele: weźmi źiela przymiotowégo świeżégo garść/ [...] á warz ie w piwie/ [...] przyłoż ſmalcu czyſtégo/ á warz záś s tym dobrze/ á náoſtátek/ przyſyṕ mąki pſzeniczney/ áby iáko máść zgęſtnęło SienLek 121;
pothym go ſtłucz z dobrą gorzałką w możdżerzu/ przyſypawſzy grynſzpanu/ ták wielé iáko onego iáiá ieſt SienLek 129v,
17v,
94,
98,
108v,
119 (
15).
przysypać do czego (1): Ieſthli inego korzenia nie maſz iedno Cżoſnek, [...] przyſyp kminu y kopru do niego FalZioł IV 45d.
przysypać k czemu (7): k themu prochowi hałunowemu: możeſz przyſypać prochu Ireos, Y zaſię plaſtr ztey maſci na to [na ranę] przykładać. FalZioł V 99v, V 70v, 72; to wſzyſtko ſpołem ſtłucz álbo zwierć/ przyley Winá á ſmalcu czyſtego/ [...] przyſypiſz ktemu mąki czyſtey ięczmienney/ niebárzo wiele SienLek 117v, 75, 152, 154v.
przysypać w co (3): FalZioł V 106v; náwarzyć Brzoſkwie/ [...] á w onę iuchę ſoli przyſypáć/ y dáć wypić dobry napitek. SienLek 17, 62v.
b. Dorzucić, dosypać dla powiększenia ilości [do czego ile czego] (1): A kiedy iuż będźieſz miał od Stáwu ludźi roſpuśćić/ zwołayże do śiebie wſzyſtkich/ á wytrzęś od káżdégo Ryby ná iednę kupę [...]. A ieſliby baczył żeby máło z nich wytrząſł/ tedy możeſz do tego przyſypáć z Cébr drobu [tj. drobnych ryb] Strum Iv.
2.
Przykryć czymś sypkim, zasypać [kogo, co] (4):
Ieno tego przeſtrzégay/ áby w tym Grundfeśćie/ Pniaki były wykopáné/ y drzewá iákiégo áby nie przyſypano. Strum E3.
przysypać czym (3): gdyż poſeł Aliata kxiążęcia do miaſtha wſzedł Bijas prziſipał wielką gromadę piaſku, pſzeniczą á drugą żytem y poſłowi vkazał. BielŻyw 14. Cf Zwrot.
Zwrot: »przysypać piaskiem, ziemią« (1:1): Tráfiło ſie tedy iż widzyał iednego cżáſu Egipcżyká á on Zydá bił bez przycżyny/ obacżył Moiżeſz iż nikt nie widzyał/ zábił go á przyſypał piaſkiem. BielKron 28; BielSpr 64v.
Formacje współrdzenne cf SUĆ.
Cf PRZYSYPANIE
ALKa, ZCh