[zaloguj się]
[pdf]

PRZYSYPOWAĆ (6) vb impf

o oraz a jasne.

Fleksja
inf przysypować
indicativus
praes
sg pl
1 przysypuję
3 przysypują
praet
sg
3 m przysypowåł
imperativus
sg
2 przysypuj
impersonalis
praet przysypow(a)no
participia
part praes act przysypując

inf przysypować (1). ◊ praes 1 sg przysypuję (1). ◊ 3 pl przysypują (1). ◊ praet 3 sg m przysypowåł (1). ◊ imp 2 sg przysypuj (1). ◊ [impers praet przysypow(a)no.] ◊ part praes act przysypując (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII(XVIII) w. s.v. przysypać.

1. Sypiąc dodawać; affundere Calep, Cn; aspergere Calep (5): Affundo, Aspergo – Przilewam, prziſsipuie. Calep 40b.
a. Dodawać czegoś miałkiego, sypkiego [czego] (3): FalZioł V 36v; [Diabeł kusi młodzieńca:] vpiy ſię iuż choćia raz przez moie zdrowie/ [...] ſzedł [młodzieniec] do nakoſztownieyſzey piwnice/ y cżęśćią mocą niezwycżáynego picia/ cżęśćią też podobno/ iż dyabeł/ iáko przez ſwe zdrowie/ korzenia przyſypował. Ták ſię ſrodze vpił/ iż [...] WerGośc 256.

przysypować do czego (1): do obudwu tych [rodzajów wody jęczmiennej] możeſz cukru przyſypowáć ilé chceſz/ á będźie chorému tym przyiemnieyſze pićié. SienLek 163v.

b. Dorzucać, dosypywać dla powiększenia ilości (1):

[przysypować czym [= którędy]: wſyṕ go [prochu] w bánię [...]. Wſzákże záraz niemaſz bánie nápełnić/ ále thylko cżwartą cżęść bánie záprzątnąć. Co gdy vcżyniſz/ przyſtaw liyek ná gębę bániową ćiaſną dźiorą ku gorze/ ábyś tám tędy laſzcżkę mogł wtykáć ku mieſzániu/ [...] ktorą [dziurą] dobywáiąc laſki/ może tak cżęſto przyſypowáć/ á do dná proch laſką popycháć SienHerb 592b.]

Przen [komu czego] (1): A cżymże go [ospałe ciało] hárowáć maſz? Nie dáy mu ſie zbytnie obiadáć iáko ſzkápye thych przyſmákow obłudnych ſwiátá tego/ á nie puſzcżay go ſwowolnie ná thy omylne trawy iego/ ále go wież [lege: więż] mocno v żłobu/ á przyſypuy mu obrokow co nawięcey cnoty á bogoboynośći á poććiwey pomiáry. RejZwierc 130.
2. Przykrywać czymś sypkim, zasypywać (1): [to jest jako odrzwia stawiano, kasztem i drzewem okładano i przysypowano LustrKrak II 52.]
Zwrot: »przysypować [co] ziemią« [szyk zmienny] (1): kłádą ty [resztki pokarmów] w iedno mieyſce/ á wſzyſcy ziemią przyſypuią wzgorę/ ſtrzegąc pilnie/ áby źwierz álbo Pies niemogł tego wykopáć StryjKron 162; [[gałęzie winorośli] ſchyliwſzy ku źiemi wierzchy ich przyſypuią źiemią Cresc 1571 326].

Formacje współrdzenne cf SUĆ.

ALKa, ZCh