« Poprzednie hasło: PRZYSZRUBOWAĆ | Następne hasło: PRZYSZYCHTOWAĆ » |
PRZYSZWA (7) sb f
a jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | przyszwa | przyszwy |
G | przyszwy | |
D | przyszw(a)m | |
A | przyszwę | |
I | przyszwą | przyszwami |
sg N przyszwa (3). ◊ G przyszwy (1). ◊ [A przyszwę.] ◊ I przyszwą (1). ◊ pl N przyszwy (1). ◊ D przyszw(a)m (1). ◊ [I przyszwami.]
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI (dwa z niżej notowanych przykładów) i XIX w.
Znaczenia
1. Górna część stopy (3): Convexum pedis pars superior das áber teyl vben am fſz Przyſſwá. Murm 63; Convexum pedis, przyszhwa BartBydg 34, 111v; [ktorego [pana] ſłudze w nogę wyſtrzeliłá Dáżka ſpochwy y przebiłá mu przez przyſzwę SienHerb 561a (Linde); Cervus Inst G2].
2. Dolna część stopy, podeszwa stopy; tarsus Cn (2): Vola, Dłóń/ pośrzodek dłoni w ręku/ też pośrzodek prziſzwy pod nogą. Mącz 505c; [Planta Fuſzbret Przyſzwá álbo Podeſzwá. ArtNom C2v]. [Cf też Volck Vvv4c w znacz. 6.]
Szereg: »przyszwa i stopa« (1): Ryby. [...] [ten znak zodiaku odpowiada] Przyſzwam y ſthopam/ y w nogach niemoczam. FalZioł V 50v.
3. Dłoń (1): Involare, Prziſzwą co oberwáć/ w rękę vyąć. Mącz 505c.
4. Część obuwia okrywająca górną część stopy (1): COż wżdy cżyniſz świniarzu/ s tymi ſzáláwáry/ Vtrzy boty/ boć zgniły/ y śmierdząć z nich ſpáry. Pocięgni ich ku gorze/ nápołyć ſprochniáły/ Napiętki podle nogi/ przyſzwy odpadáły. RejZwierz 139v. [Cf też znacz. 6.]
5. [Prawdopodobnie: Część zbroi przyszyta do nakolanka, osłona goleni lub stopy: także odtychmiaſt tá zbroiá iego [zmarłego rycerza] niebyłá w żadnym opátrzeniu/ nalepiey ſą opátrzone ty drobne ſztuki/ iáko oboycżyk/ rękawice/ ármſzyny/ ſzoſy/ y nakolanki z przyſzwámi HistOtton 53.]
6. [To, co jest przyszyte: Przyſzwá/ Assumentum. Item, Solea [= sandał], planta pedis [= podeszwa]. Volck Vvv4c. [Cf znacz. 2. i 4.]]
KO