Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: PSINKI

Następne hasło: PSIŃSKIE »

PSINKOWY (33) ai

o prawdopodobnie jasne (tak w -owy).

Fleksja

sg
m	N	psinkowy	f	N	psinkow(a)	n	N
	G	psinkow(e)go		G	psinkow(e)j		G	psinkow(e)go
	A	psinkowy		A	psinkową		A
	I	psinkowym		I	psinkową		I
	L	psinkowym		L	psinkow(e)j		L

pl
G		psinkowych
D		psinkowym

sg m N psinkowy (4). ◊ G psinkow(e)go (4). ◊ A psinkowy (1). ◊ I psinkowym (4). ◊ L psinkowym (1). ◊ f N psinkow(a) (4). ◊ G psinkow(e)j (5). ◊ A psinkową (2). ◊ I psinkową (2). ◊ L psinkow(e)j (1). ◊ n G psinkow(e)go (2). ◊ pl G psinkowych (2). ◊ D psinkowym (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Znaczenia

Przymiotnik od „ psinki” ‘Solanum nigrum’ (33)
- a. Będący cześcią psinek; należący do nich (8)
- b. Powstały, zrobiony z jagód psinek (25)

Przymiotnik od „ psinki” ‘Solanum nigrum’ (33):

a. Będący cześcią psinek; należący do nich (8): LIlialis ieſt ziele podobne cżyrwiowi/ thelko iſz mnieyſze/ kwiathek ma mały á drobny iakoby pſinkowy FalZioł I 77d; Napierwey wziąć iagod pſinkowych á zetrzeć w możdżerzu/ pothym przetłocżyć przez chuſtę iż będzie ſok FalZioł V 91, V 28v.

Wyrażenia: »korzeń psinkowy« (2): Ty rzeczy ſą zimnego przyrodzenia. Opium/ pokrzyk/ korzeń pſinkowy/ kthore zową połacinie [!] Solatrum mortale/ bielon FalZioł V 99, I 33a.

»list (a. liście) psinkowy(-e)« (3): ALki albo wyſuki ogrodne ieſt zielie podobne nieiako pſinka^m w wloſnoſci/ zimne y ſuche około wtorego ſlopnia/ á ma liſt podobny liſthom pſinkowym FalZioł I 6b, I 104c, 122d.

b. Powstały, zrobiony z jagód psinek (25):

Wyrażenia: »sok psinkowy« (11): Proch iey [kamfory] zmieſzany s ſokiem pſinkomym [!]/ w tym chuſthę macżać á na wątrobę przykładać, zapalenie iey y też inſzych cżłonkow wnętrznych oddala FalZioł I 70c; Wezmi oleykurożane^go [!].4. vncije, woſku białe^go.4. vncije ſoku ziabłek magranata [lege: pomagranata]/ ſoku ſolatri/ tho ieſt pſinkowego/ [...] zmieſzay á vcżyń maſć FalZioł V 107v, I 122d [2 r.], 123a [4 r.], III 26a, V 102; SienLek 71.

»wodka psinkowa« [szyk 11:3] (14): PSinkową wodką gdy ſnią omywa albo przykłada na mieſthcza gorącze, gorączoſć wyciąga precż FalZioł II 9b; WEzmi wodki rożaney/ babcżaney/ pſinkowey/ rozchodnikowey/ dziewannowey/ roiownikowey/ zley wſzytki weſpołek FalZioł V 69v, +5c, I 123a, II 2b, 9b, 14c (13); A wſzákże gdy [pani] s począthku wodkę pśinkową pije łatwie vpłáwy ſtáną SienLek 111.

SBu