[zaloguj się]
[pdf]

PUBLIKA (8) sb f

a jasne.

Fleksja
sg
N publika
G publiki
A publikę

sg N publika (5). ◊ G publiki (1). ◊ A publikę (2).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVIII w.

Sprawa dotycząca ogółu, publiczny interes, wspólne dobro i pożytek [publicus – pospolity, jawny Mącz 329b; – obecny Calep; pospolity, wielom abo wszytkiem służący; spolny, powszechny, publiczny, rzeczy pospolitej należący; pospolstwu należący abo plebejuszom własny; urzędowy, do urzędu należący – publicus Cn] (8): Lamią ſie práwá vſtáwy pádáią/ Strożowie ptakow ſobie náganiáią. Ach miły Boże iákaż to rzecż ſroga/ Iż thak vpada publiká vboga. RejZwierc 222v, 222v; [Satis, że jeno fortuny swej przeglądali, a opuściwszy publikę, szpetnie uprzedzając się, do nich się cisnęli. DudEpist V 100].

W przeciwstawieniu: »prywata ... publika« (3): RejZwierc 253; Agdi ſpolnie ſta cnota [lege: z tą cnotą] zbrataia ſie wſziſci. Wnet opſtza [lege: opuszczą] priuate/ ſkotza do publiki PaprUp A3v, F2.

Przysłowie: Dobrać miła priwatá gdy publiká kwitnie/ Ale gdy tey nie sſtánie/ wnet priwatá zniknie. RejZwierc 253.

Personifikacja (3):

W przeciwstawieniu: »publika ... prywata« (3): Iedno ſwięta Priwatá tá dziś napłatnieyſza v nas/ á ná tęchmy wſzytki rády ſwe záłożyli. Nie bacżąc ná to/ iż ieſli Publiká zginie/ Priwatá ſkákáć muśi iáko iey zágędą. RejZwierc 188; Ná máłey piecży dziś Rzecżpoſpolita/ O ſwoiey właſney iuż ſie káżdy pyta. Kiedy publiká ſtroną ſobie chodzi/ Priwatá ná nię by kot ná myſz godzi. RejZwierc 222v, 222v.

AĆ