Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: CHWIAĆ SIĘ

Następne hasło: [CHWIEJĄCY] »

CHWIANIE (9) sb n

chwianie (9), [chfianie (Linde)]

a oraz e pochylone.

Fleksja

	sg
N	chwiånié
G	chwiåniå
D	chwiåniu
I	chwiåni(e)m
L	chwiåniu

sg N chwiånié (3); -é (2), -(e) (1). ◊ G chwiåniå (1). ◊ D chwiåniu (1). ◊ I chwiåni(e)m (3). ◊ L chwiåniu (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w. s.v. chwiać.

Znaczenia

I. Rzeczownik od „chwiać” (2)
- 1. Kołysanie, potrząsanie (2)
- 2. [Wianie]
II. Rzeczownik od „chwiać się”; kołysanie się; zatataczanie się (7)
- a. Ruch wahadłowy (o sercu) (3)

I. Rzeczownik od „chwiać” (2):

1. Kołysanie, potrząsanie (2): Ieſtliżeby tą radą/ to ieſt ruſzaniem/ chwianiem y przewraczaniem matki: dziecię głową niemogło ku rodzeniu przydz FalZioł V 21c, V 21c.

2. [Wianie: morze s chfiániá wielkie^go wiatru [vento magno flante]/ powſtáwało MurzNT Ioann 6/18 (Linde).]

II. Rzeczownik od „chwiać się”; kołysanie się; zatataczanie się; nutatio Mącz; titubantia, vacillatio Calep (7): FalZioł V 32; Mącz 255a; Vacillatio ‒ Kołiſſanię, chwianię. Calep 1098a, 1071a.

a. Ruch wahadłowy (o sercu) (3): ktoraby ſerce ważnieyſze cżiniła żeby w chwianiu ſwym miało miarę GlabGad E4, E3v, E5.

Synonimy: I. 1. cholebanie, chowyranie, chybanie, kiwanie, kołysanie, trzęsienie; 2. wianie; II. a. bicie, puls, tąpanie.

Cf CHWIAĆ, CHWIAĆ SIĘ, CHWIEJENIE