Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: GNIEWAJĄCY SIĘ

Następne hasło: GNIEWANIE SIĘ »

GNIEWANIE (5) sb n

Pierwsze e oraz a jasne, końcowe e z tekstów nie oznaczających -é.

Fleksja

	sg
N	gniewani(e)
G	gniewaniu
I	gniewani(e)m, gniewanim

sg N gniewani(e) (2). ◊ D gniewaniu (1). ◊ I gniewani(e)m (1) GliczKsiąż, gniewanim (1) CzechRozm.

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XIX w.

Znaczenia

Rzeczownik od „gniewać się”; okazywanie gniewu, niezgoda, niesnaski (5)

Rzeczownik od „gniewać się”; okazywanie gniewu, niezgoda, niesnaski; iracundia Mącz (5): ále ſriyerze/ gámraty/ y cudzołożniki záwżdy pan Bog karze [...]/ yáko też tho ſam gnyewányem ſwem nye raz okazał GliczKsiąż P2; Mącz 174c.

gniewanie z kim (1): Ieſtliże też ſie ożęniſz, wiecżna pracza tobie zawſze naſtanie [...] z żenſkimi przyiaciołmi gniewanie, y inſze rzecży BielŻyw 50.

Zwrot: »pobudzić ku gniewaniu« (1): Spráwiedliwy ieſt Pan/ iżem vſthá iego pobudził ku gniewániu [ad iracundiam provocavi]. Leop Thren 1/18.

Szereg: »gniewanie i nienawiść« (1): Gdy záraz gniewánim y nienáwiśćią ſercá [...] ku morderſtwu kto przychodźi: to pewny znák ieſt/ iż to iuż z Szátáná kłamliwego mężoboyſtwo to pochodźi CzechRozm 239v.

Cf GNIEW, GNIEWAĆ SIĘ, GNIEWANIE SIĘ, GNIEWIWOŚĆ, GNIEWLIWOŚĆ, GNIEWNOĆ