[zaloguj się]

INKAUST (23) sb m

inkaust (22), enkaust (1) ModrzBaz.

-k- (22), -c- (1).

-å- (17), -a- (2); -å- : -a- Mącz (5 : 2).

Fleksja
sg
N inkåust
G inkåustu
A inkåust
I inkåust(e)m
L inkåuście

sg N inkåust (8).G inkåustu (2).A inkåust (2).I inkåust(e)m (10).L inkåuście (1).

stp, Cn notuje, Linde XVI (jeden z tych samych przykładów) ‒ XVIII w.

1. Płyn służący do pisania: atramentum Murm, Mącz, Cn; atramentum librarium a. scriptorium Mącz, Cn; sepia Cn (22): PatKaz II 60v; Murm 192; A ták właſnie przezwano było ſmokowe práwá pirwſze/ ktore piſano krwią á nie inkauſtem/ to ieſt/ ktore mocą karzą á nie práwem. BielKron 121v; Atramentum scriptorium seu librarium Inkauſt. Mącz 18d, 18d, 191d, 250c, 374b, 384a; OrzQuin D4v; HistRzym 124v; RejPosRozpr b4v [2 r.]; Piſmo inkauſtem ná kárćie ieſt nápiſáne/ á Tradycye żywym głoſem y náuką przez ręce ſą podáne. WujJud 40v; á ia piſałem ná kśięgach/ inkauſtem [atramento]. (marg) Albo/ czernidłem. (–) BudBib Ier 36/18; ktorzi [ludzie] niedawno pioro nie w enkauśćie ále w iádowitey trućiźnie [non tam atramento quam veneno tincto] macżáiąc/ iáwnie nápiſáli ModrzBaz 77v; NiemObr 4; Calep 109a; Miałemći wiele piſáć; álemći niechćiał piſáć inkauſtem y piorem [nolui per atramentum et calamum scribere tibi]. WujNT 3.Ioann 13, 2.Ioann 12.

W porównaniach (2): Też vrina cżarna gruba iako inkauſt ktorym piſzą/ [...] Znamionuie rany albo rozpadliny w wnątrz około mechierza albo nyrek FalZioł V 2; Lolligo, Rybá máyąca głowę miedzy nogámi á czarną kreẃ z ſiebie puſzcza by inkauſt Mącz 197a.

W charakterystycznych połączeniach: inkaustem napisany (3), pisać (6), popluskać.

2. Płyn wydzielany przez sepię, używany do wyrobu farby (1): Ták ſię złodźiey w ſwe kłamſtwo/ iák w cżernidło kryie/ Iák Sepia w ſwoy inkauſt y w cżarne pomyie. KlonWor 2.

Synonim: czernidło.

TZ