[zaloguj się]
[pdf]

NAPADAĆ (10) vb impf i pf

impf (9) [w znacz. 1.,3.], pf (1) [w znacz, 2.].

Pierwsze a jasne; -pad- (3) Mącz, -påd- (1) OrzJan.

Fleksja
indicativus
praes
sg pl
1 napadåm
3 napadå napadają
praet
pl
3 m pers napadali
conditionalis
sg
3 n by napadało

praes 1 sg napadåm (5). ◊ 3 sg napadå (1). ◊ 3 pl napadają (1). ◊ praet 3 pl m pers napadali (1). ◊ con 3 sg n by napadało (1). ◊ part praes act napadając (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

1. impf Uderzać, rzucać się na kogo, atakować; invadere Mącz, Calep; evertere, percellere, percutere Mącz; aggredi Calep; incidere, incurrere Cn (9): Invado, Nácieram/ nádyeżdam/ nápádam/ doyeżdżam też zeymuyę kogo/ przipadam ná kogo. Mącz 472d, 290c; Aggredior ‒ Prziſtrpuie [!], imam, napadam, rzuczam ſzie nakogo. Calep 43b, 558a.

napadać co (1): [cesarz turecki] wſzytkié kráie przechodząc/ iákoby źimnicá iáka/ té miiáiąc/ owe nápadáiąc: iedné przymiérzem do czáſu/ drugié mieczem trzymáiąc/ wſzytkie vćiſnął OrzJan 9.

W przen [kogo] (1): Tot res repente circumvallant, unde emergi non potest, Tak mię wiele rzeczy z nagłá nápádáyą/ okrążáyą/ przychodzą ná mię z których ſie trudno wyplieść/ wybrnąć/ wynorzić mogę. Mącz 475a.
a. O napaści słownej (2) : Incesso ‒ Złorzecząc pobiedząm, napadąm. Calep 518b.

napadać na co (1): Atoć to Bog wie sąm ich discursi na ktore oni sami sponte nawiedzaiąc mię napadali. ActReg 185.

b. O gwałtownym nasilaniu się objawów choroby (1): wracanie ſobie cziń dla przeczyſcienia żołądka, dla zimnicze ktora każdego dnia napada FalZioł V 46.
2. pf Wpaść do czego w pewnej ilości [podmiot: czego] [do czego] (1): á pothym zaſloń ranę aby tam do niey nicżego nie napadało. FalZioł V 111.
3. [impf Kuleć, utykać; przen:
Zwrot: »na jednę nóżkę napadać«: Ja to wiem, w liczbie nierad swemu dokłada, Na jednę nóżkę tak troszkę napada. Otwin(?)Erot 58.]

Synonimy: 1. nacierać, nadjeżdżać, najeżdżać, ruszać, rzucać się; a. złorzeczyć.

Formacje współrdzenne cf PAŚĆ.

Cf NAPADAJĄCY

TK