Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: MALUCHNY

Następne hasło: MALUCZEŃKI »

MALUCKI (11) ai

-c- (9), -dz- (2).

a jasne (w tym 2 r. błędne znakowanie).

Fleksja

sg
m	N	malucki	f	N	maluck(a)	n	N
	I	maluckim		I	malucką		I	maluckim
	L			L	malucki(e)j		L

pl
G		maluckich
A	subst	malucki(e)

sg m N malucki (2). ◊ I maluckim (1). ◊ f N maluck(a) (1). ◊ [I malucką.] ◊ L malucki(e)j (3). ◊ n I maluckim (1). ◊ pl G maluckich (2). ◊ A subst malucki(e) (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVII w. s.v. maluchny.

Znaczenia

Intens. od „mały”
- I. Określa wielkości niemierzalne: nieduży, niewielki, drobny (8)
  - 1. O rozmiarach przestrzennych (2)
  - 2. O czasie: krótki, krótkotrwały (2)
  - 3. O wieku ludzkim: młody, niedorosły (o dzieciach) (3)
  - 4. O tekście: krótki (1)
  - 5. [O ilości: nieliczny]
- II. Określa wielkości niemierzalne (3)
  - 1. Mało ważny, błahy, nieistotny (2)
  - 2. O ludziach: zajmujący niską pozycję w hierarchii społecznej; prosty, skromny, mało znaczący; w funkcji rzeczownika (1)

Intens. od „mały”:

I. Określa wielkości niemierzalne: nieduży, niewielki, drobny (8):

1. O rozmiarach przestrzennych (2): KOmor ieſt robacżek iako y mucha maluczki FalZioł IV 29a.

W połączeniu z dem. (1): Drachma. Latine. Manipulus sive Donarium, Garść álbo málucki ſnopek/ álbo więzáneczká. Mącz [95]b.

2. O czasie: krótki, krótkotrwały (2): Pátrzże co mu ſie sſtáło w máludzkiey godzinie RejWiz 126.

W przeciwstawieniu: »malucki ... długi« (1): ModrzBaz 57 cf Wyrażenie.

Wyrażenie: »w maluckiej chwili« (1): Cżęſtokroć w máluckiey chwili [exiguo momento] giną te rzecży/ ktore zá długi cżás/ y wielkiemi pracámi były nábyte y otrzymáne. ModrzBaz 57.

3. O wieku ludzkim: młody, niedorosły (o dzieciach) (3):

I sg w funkcji okolicznika czasu: »maluckim« = w dzieciństwie (1): Iákom ia grzeſznicá godną ſię zſtáłá cáłowáć iáſłecżká/ w ktorym Pan moy máludzkim płákał? SkarŻyw 140.

Wyrażenie: »maluckie dziatki« (2): Ktoryby práwi yednego s thych maluckich dzyatek zgorſſył/ potrzebá áby mu kámyeń młyńſki na ſſyyę záwyeſſono GliczKsiąż D7v, K.

4. O tekście: krótki (1): Ieſzcze ſprawa maluczka: dla zachowania od Powittrza [!] morowego. FalZioł V 73v.

5. [O ilości: nieliczny:

Wyrażenie: »malucka liczba«: Potrzebá ábyś był miedzy máludzką á nieznácżną licżbą wybranych ználeżony NiemRepl C.

Szereg: »malucki a nieznaczny«: Cf Wyrażenie.]

II. Określa wielkości niemierzalne (3):

1. Mało ważny, błahy, nieistotny (2):

Wyrażenia: »rzecz malucka« (1): [Chrystus] w rzecży máluckiey y ſłuſzney (wedle ludzkiego rozſądku) pálcem tknąć niechćiał CzechEp 404.

»moim maluckim zdanim« (1): Przyſzły mi ku ręku Kxiążecżki o Lifflándckiey źiemi/ nieták wielkie/ iáko moim málutzkim zdánim potrzebne KwiatOpis A2v.

2. O ludziach: zajmujący niską pozycję w hierarchii społecznej; prosty, skromny, mało znaczący; w funkcji rzeczownika (1): Tyś yeſt Pan ſtrzegąc máluckich ſercá pokornego LubPs aa2.

Cf MALEŃKI, MALUCHNY, MALUCZEŃKI, MALUCZKI, MALUĆKI, [MALUNDY], MALUSI, [MALUSIENIECZKI], MALUSIEŃKI, MALUŚKI, [MALUTENIECZKI], MALUTKI, [MALUTURNY], MALUTY