[zaloguj się]
[pdf]

NIEBORACZKA (6) sb f

e oraz o prawdopodobnie jasne (tak w nieboraczek); pierwsze a pochylone, końcowe jasne.

Fleksja
sg
N nieboråczka
A nieboråczkę
V nieboråczko

sg N nieboråczka (2). ◊ A nieboråczkę (2) [w tym: -e (1)]. ◊ V nieboråczko (2).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów).

Nieszczęśnica, istota godna pożałowania, biedactwo (też przy rzeczownikach nieosobowych traktowanych w personifikacji) (wyraz oddający subiektywne nastawienie emocjonalne autora wypowiedzi) (6):

W funkcji przydawki orzekającej lub (w zbliżonej funkcji) z elipsą zaimka anaforycznego [w tym: w funkcji przydatki: określa podmiot (1), określa dopełnienie (2); z elipsą zaimka: określa podmiot (1)] (4): LubPs I3v; iáko tá cna duſzá/ Igra s tym márnym ciáłem [...]. Ono ſie záwżdy ciągnie ná ſwe przyrodzenie/ A oná nieboracżká ná lepſze bacżenie. [...] A gdy iuż nieboracżká nic nie może przemoc/ Iż ſie ciáło rozbuia/ tho iey wielka niemoc. RejWiz 129–129v.

~ W wypowiedzi osoby mówiącej o samej sobie (w sg) [w funkcji przydawki określa dopełnienie] (1): Mnie nieboraczkę wygnali. Abych im nieprżeſkadzała RejKup d7. ~

W wołaczu (2): miła dworacżko/ Cżęſtoż tákie przeſtráchy/ mieważ nieboracżko. RejZwierz 120v; RejPos 11.

Wyrażenie: »nędzna nieboraczka« (1): Pánye moy [...] Rychłoſz wyrwyeſz duſſę mą z vpádku tákyego/ Rácżże yą yuż ſam wſpomoc nędzną nyeboracżkę LubPs I3v.

Synonimy: chudzina, chudzinka, nędznica, nieboga, nieszczęśnica.

ZCh