Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [ROZKAŹCA]

Następne hasło: ROZKAŻYCIELKA »

ROZKAŻYCIEL (1)sb m

rozkażyciel, [rozkaziciel] a. rozkażyciel.

o prawdopodobnie jasne (tak w roz-); -ka-, [-kå-]; teksty nie oznaczają é (Cn e pochylone); prawdopodobnie -ciel-.

Fleksja

	sg
N	rozkåżyciel
A	rozkażyciela
I	rozkaziciel(e)m
V	rozkażycielu

sg [N rozkåżyciel.] ◊ A rozkażyciela. ◊ [I rozkaziciel(e)m. ◊ V rozkażycielu.]

Sł stp brak, Cn: roskaziciel s.v. roskazujący, Linde XVII w. (z Cn) s.v. rozkazca.

Znaczenia

1. Mający władzę
- a. O Bogu
2. [Nauczyciel, mistrz]
- a. [O Jezusie]

1. Mający władzę; imperativus, mandatarius, mandator Cn:

[rozkażyciel czego a. czemu: ... quondam multitudinis imperio regitur {wyelkosczy roskaziczyelyem} GlosyKórn I 132.]

a. O Bogu [czyj]:

Szereg: »rozkażyciel i sprawca«: Proſzę twey tedy łáſki nieſkońcżony/ [...] Vbogacż nędzę/ ſkryi nágą proſtotę. Bym Anyelſkiego Páná/ kroluiących Roſkáżyćielá/ y ſprawcę władnących Z tą vcżćiwośćią/ ſkruchą y miłośćią [...] przyiął GrabowSet O2v.

2. [Nauczyciel, mistrz; praeceptor Cn: roſkażićiel/ Praeceptor, magister. Volck Xxx3.

a. O Jezusie: Roskażycielu [Praeceptor Vulg Luc 5/5]/ przez całą Noc robiąc niceſmy nievłowili OrszakPos 168v.]