[zaloguj się]
[pdf]

PŁAĆCA (4) sb m

płaćca (3), płajca (1); płaćca Murm, BartBydg, LatHar; płajca KochPs.

-å- (2) KochPs, LatHar, -a- (1) Murm; końcowe a jasne.

Fleksja
sg pl
N płåćca
G płåćce, płåjcy, płåjce
I płåjcą płåjcami

sg N płåćca (2). ◊ G płåćce (1), [płåjcy, płåjce]. ◊ I płåjcą (1). ◊ [p I płåjcami.]

Sł stp brak, Cn: płajca; poza tym s.v. dłużnik, Linde także XVII w.: płajca.

1. Ten, kto daje zapłatę; praefectus aerarii Murm, BartBydg (4): Praefectus aerarij eyn lonher Płáćcá Murm 175; BartBydg 121b; [płaycá/ Solutor Volck Qqq4v].
Przen: Ten, kto nagradza albo karze, tj. Bóg (2): Raz pan wyrzekł/ tá rzecz dwoiá/ Władza/ y litość/ ieſt moiá. A iáko kto záſługuie/ Tákim płaycą mię vczuie. KochPs 89.
Wyrażenia: »hojny płaćca« (1): Przez tegoż Iezuſá Chryftuſá/ Páná náſzego/ wyſławićielá ná tym świećie cnoty Marćiná świętego/ á na przyſzłym hoynego płaćce/ zá wiárę y vczynki iego. LatHar 454.

[»łaskawy płajca«: áby cnych á doſkonáłych vcżynkow ſwoich/ doſkonáłą zápłátę zárázem od ſpráwiedliwego y łáſkáwego remuneratorá álbo płayce Bogá wźięli GrodzCzyś I 18.]

[»sprawiedliwy (i łaskawy) płaćca«: GrodzCzyś I 18, 19; A pierwey [Pan Bóg] iákie miał imię? Mocny/ mśćiwy/ ná grzeſzne gniewliwy/ ćięſzki ná liczbie/ y ſpráwiedliwy płaćcá/ káżdemu wedle vczynkow iego oddáiący. SkarKaz 510 (Linde błędnie 570).]

[Szereg: »remunerator i (albo) płajca«: ták y ći ktorzy ná tym świećie álbo mało/ álbo nic dobrego/ á drudzy śiłá złego vcżynili/ zápłátę przyſtoyną od ſpráwiedliwego remuneratora y płaycy Bogá odnieśli GrodzCzyś I 19, 18.]
2. [Ten, kto ma do spłacenia dług, dłużnik; aeratus homo, debitor, nomen Cn: Siłá záśię ieſt tych ludźi/ którzy áni záprzéć tego co wźięli vmiéią/ áni oddáć: [...] ták iż rychléyby ie názwáć nierychłémi płaycámi/ niżli złémi. SenekaGórn 262.]

Synonimy: 2. dłużnik, iściec, pożyczalnik.

Cf [PŁATOWNIK]

MC