[zaloguj się]
[pdf]

PRZYJĘTY (375) part praet pass pf

przyjęty (273), przyjęt (98), przyjęty a. przyjęt (4).

Fleksja
sg
mNprzyjęt, przyjęty fNprzyjętå, przyjęta, przyjęt(a) nNprzyjęté, przyjęto
Gprzyjęt(e)go Gprzyjętéj Gprzyjętégo
Aprzyjęt(e)go, przyjęty Aprzyjętą Aprzyjęté
Iprzyjętym I I
Lprzyjętym Lprzyjęt(e)j, przyjętyj Lprzyjetym, przyjętem
pl
N m pers przyjęci
subst przyjęté
G przyjętych
D przyjętym
A subst przyjęt(e)
I f przyjętymi
inne formy
sg f A a. I - przyjętą

sg m N przyjęt (73), przyjęty (66); ~ (attrib) przyjęty (9); ~ (praed) przyjęt (69), przyjęty (51); -ęt TarDuch, FalZioł, BielŻyw, MiechGlab, HistAl, MurzHist, KromRozm III, LubPs, GroicPorz (2), Leop (2), UstPraw, BibRadz (5), Mącz (5), RejPos (3), BudBib (2), ActReg, WujNT, CzahTr; -ęty PatKaz III, OpecŻyw, MurzNT, GliczKsiąż, KrowObr, BielKron (2), OrzQuin (2), KuczbKat, WujJud (5), BiałKaz, CzechRozm (2), SkarJedn (4), CzechEp (2), NiemObr, WerGośc, ArtKanc (2), GrabowSet, LatHar, SarnStat (3), KlonKr (3), SkarKaz; -ęt : -ęty SeklKat (1:1), BielKron (31:2), KarnNap (1:1), ModrzBaz (2:1), SkarŻyw (2:7), StryjKron (1:2). ◊ G przyjęt(e)go (7). ◊ A przyjęt(e)go (2), przyjęty (1). ◊ I przyjętym (5). ◊ L przyjętym (2). ◊ f N przyjętå (16), przyjęta (12), przyjęt(a) (4); ~ (attrib) -å (1); ~ (praed) -å (16), -a (12); -å BielKron, KrowObr, LeszczRzecz, RejAp, WujJud, BudBib, ZawJeft, LatHar, WujNT (2), SkarKaz; -a KromRozm III, BielKron (2), OrzQuin, HistRzym, ModrzBaz (2), SarnStat (2); -å : -a BibRadz (1:1), RejPos (2:1), SkarŻyw (1:1). ◊ G przyjętéj (9); -éj (1), -(e)j (8). ◊ A przyjętą (10). ◊ A a. I przyjętą (1). ◊ L przyjęt(e)j (3), przyjętyj (1) MurzHist. ◊ n N przyjęté (16), przyjęto (16); ~ (attrib) -é (6); ~ (praed) -o (16), -é (9); -o RejPs (2), ConPiotr, RejZwierc (2), CzechRozm, ModrzBaz, WujNT, SarnStat (2), SkarKaz; -é LubPs, Mącz, RejAp, SkarŻyw, StryjKron, ReszPrz, GrabowSet; -o : -é UstPraw (3:1), RejPos (2:1); ~ -é (1), -(e) (15). ◊ G przyjętégo (7); -égo (1), -(e)go (6). ◊ A przyjęté (11); -é (1), -(e) (10). ◊ L przyjetym (5) PatKaz II, PatKaz III, CzechEp, LatHar, KlonKr, przyjętem (2), RejPs, MurzNT; -em (1), -(e)m (1). ◊ pl N m pers przyjęci (49). subst przyjęté (30); -é (5), -(e) (25). ◊ G przyjętych (8). ◊ D przyjętym (1). ◊ A subst przyjęt(e) (18). ◊ I f przyjętymi (2).

Składnia dopełnienia sprawcy: przyjęt(y) od kogo (107), przez kogo (5); przez kogo ZapWar, RejKup; od kogo : przez kogo KromRozm III (2:1), SarnStat (1:2).

Sł stp s.v. przyjąć, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.

Znaczenia
I. Na który wyrażono zgodę, nieodrzucony, zaaprobowany, zaakceptowany (w stosunkach między ludźmi lub między człowiekiem a Bogiem) (268):
1. Gdy ktoś coś mówi lub (rzadziej) czyni: uznany za stosowny; susceptus Modrz, Cn; acceptus Calep, Cn; receptus Modrz (146):
A. Odnośnie do wypowiedzi (105):
a. Odnośnie do czyjegoś zdania nieskierowanego do osoby oceniającej lub działań bezpośrednio z nią niezwiązanych: uznany za prawdziwy, słuszny (49): RejKup m8; Rozmáite przeto wylicżáią ſpoſoby/ ktoremi doſtawáią pánowánia/ cżęśćią obcych narodow/ cżęśćią też ſwoimi źiemſkiemi práwy w obycżay w nieśione y przyięte. ModrzBaz 76v, 73v; ModrzBazBud ¶6v; Calep 13b.

przyjęty w co (1): A te przezwiſká od Niemcow ſą wźięte/ A w Polſkich fliſow porządek przyięte. KlonFlis Fv.

W połączeniach szeregowych (2): BibRadz I 31; Coż máią chrześćiiánie ku duſznemu zbáwieniu potrzebnieyſzego/ nád ono wyznánie wiáry chrześćijáńſkiey/ [...] przez vſtá Apoſtolſkie vchwalone po wſzytkim świećie/ gdźie iedno imię Páná Chryſtuſowe záſzło/ przyięte/ y ſtátecżnie trzymáne ReszPrz 74.

W przeciwstawieniu: »przyjęt ... odrzucon« (1): A przeto cokolwiek nie ieſt z Boga ále z ludzi/ to też beſpiecżnie od ludzi drugich może być áby pochwalono y przyięto/ ábo też záś zgániono y odrzucono. CzechRozm 96v.

W porównaniu (1): zgodne á iednoſtáyne rozumienie wſzyſtkich cżłonkow Páná Chryſtuſowych/ iáko głos Páná Chryſtuſow ma być przyięte ReszPrz 23.

Szeregi: »przyjęt i pochwalon« [szyk 1:1] (2): CzechRozm 96v; Iż co oni [wierni] ná źiemi vczynią/ to w niebie przyięto y pochwalono być ma. SkarKaz 206b.

»przyjęty i potwierdzony« (1): ktorzy [kacerze] one troie Symbola. álbo wyznánia Wiáry chrześćijáńſkiey od wſzego świátá przyięte y potwierdzone/ z tą tylko proteſtácyą prziymuią/ ile ſię zgadzáią z ſłowem BOżym. ReszPrz 90.

α. O pismach religijnych: dopuszczony do używania w Kościele; o księgach biblijnych: kanoniczny (23): KromRozm I N2, N3; muśiſz wyedźyeć/ co zakon wſobye zámyka. [...] piſmá/ ktore ſą wſobye od żydow przyyęte/ á w poczćye piſmá S. ſtárego poczytáne. KromRozm II i4v; KromRozm III F [2 r.]; Trzećie Kxięgi Máchábeyſkie/ ácż od kośćiołá Krzeſćiánſkiego nie ſą przyięte/ [...] niechćielichmy ich theż opuśćić. Leop YYyy4, kt, *2v [2 r.]; BibRadz *5v [3 r.]; WujJud 28; iáko y te cżterzy [Ewangelie]/ nicżym innym przyięte nie ſą/ iedno iſz ie kośćioł Duchem S. piſane być oſądził. SkarŻyw 364; CzechEp 132; LatHar 572; [á on tekſt Ebreyſki zwykłádem onych zacnych ludzi Kálwiná/ Káſtálioná y inych ma być przyięt. BudArt D4v].

Określa rzeczownik osobowy [= czyje teksty] (3): Diar 51; Vkażćie mi ktore Concilium/ álbo w Kośćiele Doktorá przyiętego/ ktoryby ſentencyey ſwoiey ſłowem Bożym niedowodźił. WujJud 37v, 34v.

Szeregi: »przyjęty albo approbowany« (1): iż nie ma być żadne piſmo zá vrocżne á zá pewne miane/ iedno kthore będzie zá iáką vchwałą ziemſką álbo ná iákim koncilium przyięte álbo approbowáne. RejAp 194v.

»przyjęty i uchwalony« (1): To ieſt prawdźiwy á ſtarożytny zmyſł y wykłádánie Piſma Bożego/ [...] ktory záwſze y wſzędy przyięty y vchwalony ieſt. WujJud 34.

»nie ważny ani przyjęty« (1): piſánie Ewánieliey S. Márká nigdy by było nieważne [tj. nigdy by nie było ważne] áni przyięte: gdy by go był Piotr S. niepochwalił á niepotwierdził SkarŻyw 364.

β. Stosowany, powszechnie używany (15): ktorzy [heretycy] ſtárożytne ſwyątoſci/ á w obyec krzeſciyańſtwye przyyęte/ álbo vżywánye ich przez wyele wyekow zwyczáyne zárzucáyą/ [...] álbo też zwyczáynych ſwyątoſci nyezwyczáyne vzywánye ſobye wynáyduyą KromRozm III Fv; Zwycżay tákowy ktory zwycżáiem y Dekretem wſzyſtkiego świátá ieſt przijęty/ [...] żadną miárą niema być odmieniony. WujJud 155v, 186v; WujJudConf 155v; BudNT przedm b2; Bo ten obycżay licżenia ich [wotów]/ ácżkolwiek ieſt przyięty wſzákże iáko cżęſto ſzkodliwy bywa/ łácno śię to pokázáć może. ModrzBaz 29v, 64, 75, 96; WujNT 795.

przyjęty u kogo (2): POST wielki v wſzech Narodow znáiomy y przyięty. WujJud 193 marg [idem] Nnv.

Szeregi: »przyjęty i pochwalony« (1): Prawdá to/ iż dziećinny chrzeſt wymyſł ludzki/ ále nie zárázem od wſzytkich przyięty/ y pochwalony NiemObr 145.

»przyjęty i (a) zwyczajny (a. zwykły)« [szyk 1:1] (2): KromRozm III F2; Też zwykłe á przyięte Kośćiołá Powſzechnego zwycżáie álbo Ceremonie/ [...] prziymuię j przypuſzcżam. WujJud 26.

b. Odnośnie do wypowiedzi skierowanych bezpośrednio do osoby słuchającej lub działań skierowanych na nią: któremu się nie sprzeciwiono, wysłuchany (47): Rzecz ták od powodney ſtrony iáko odporney przyiętą/ wedle dowćipu mego/ wedle ſumnienia/ y wedle nalepſzey rády bronić będę GroicPorz e3v; Ná śiodmym tákże Synodzie w Nicey/ tymże ſpoſobem cżytamy/ iż przyięty ieſt liſt od wſzytkich oycow onych Papieżá Adryaná SkarJedn 119, 120.

Z określeniem wyrażającym aprobatę (4): BielŻyw 103; Rzecż tá iego [króla Ludwika] ſpodziwieniem y pochwalenim ieſt przyiętá. BielKron 306v; Day Boże áby tá náſzá pracá z táką chęćią od káżdego dobrego byłá przyiętá [utinam ... accipiatur a bonis viris]/ z iáką ſię iym ode mnie offiáruie. ModrzBaz lv. Cf Wyrażenie.

Fraza: »prośba niechaj przyjęta będzie« (1): Prośbá náſzá niechay od ćiebe [!] przyięthá będźie [Cadat quaesumus oratio nostra in conspectu tuo] BibRadz Ier 42/2.
Wyrażenie: »wdzięcznie przyjęty« (1): Toć ieſth pocieſzna nádzyeiá/ będzyeli od nas wdzięcżnie przyięta/ á nie będzieli zániedbaná. LeszczRzecz A5.
Szereg: »przyjęty i pochwalony« (1): Ten liſt przyięty ieſt y pochwalony ná tym zborze głoſy wſzytkich tám będących. SkarJedn 120.
αα. Przez Boga (13): KrowObr 170; Przyięta ieſt pokutá twoiá/ y płákánie twoie SkarŻyw 173; WujNT 439.

przyjęt u kogo (1): á gdy będą tobie [Panie] ofiáry rozmáyte nieſiony/ [...] wſſzytko to vćiebie zá wdzięczne będzie przyięto. RejPs 77v.

Z określeniem wyrażającym aprobatę (7): a nadzieia naſſza połozona w miłoſierdziu twoiem day miły panie aby była od ciebie miłoſciwie przyięta. RejPs 151v. Cf Wyrażenie.

W przeciwstawieniu: »odepchniony ... przyjęty« (1): Przetoż ták ſerce moie ſam rácż kierowáć/ [...] Zeby nie odepchnione/ ále przyięte Wzdychánia iego były w twe vſzy święte. RybGęśli D2v.

Fraza: »przyjęta będzie prośba« (2): BudBib Ier 36/7; Czyli niebędźie móy Boże przyięta Prośbá potómſtwá Izáákowégo? ZawJeft 9.
Wyrażenie: »wdzięcznie, za wdzięczne przyjęt(y)« (5:1): co kolwiek iemu [Panu] ku czći vczyniſz wſſytko będzie wdzięcznie przyięto odniego RejPs 75, 77v; RejAp 72; A tu káżdy vważ iákie ma być wyſłuchánie náſze/ y iáko tho ma być wdzięcżnie przyięto od niego [Pana] RejPos 133, 193v, 308v.
W przen (1):
Wyrażenie: »przyjęty w uszy« = wysłuchany (1): RybGęśli D2v cf W przeciwstawieniu.
α. Uznany za obowiązujący (o przepisach prawnych); ratus Cn (15): LibLeg 7/11v; Poſtanowiono ieſt y od wſſech ſtanow korony thy przyetho, aby the wſſitkie uchwaly, thak opyſane zawieſſone bely. ConPiotr 34v; ZapWar 1545 nr 2646; Wrocone záſię były kſięgi [z propozycjami ustaw] Ceſárzowi popráwiáne/ niegdzie od wſzytkich przyięthe/ niegdzie nie. BielKron 219, 206v, 219 [3 r.]; wſzákże [przodkowie nasi] przedſię ſámo práwo ná mężoboyce/ od wſzytkich narodow przyięte y vżywáne zárzućili [legem in homicidas omnibus nationibus usurpatam respuerint]/ á inſze wymyślili ModrzBaz 102, 29v; WerGośc 266; A to ma bydź ták chowano/ poki Státutá wſzyſtkié nie będą ſkorigowáné/ y przez wſzytki páńſtwá náſzé przyięté. SarnStat 1150.
Wyrażenie: »prawo przyjęte (jest)« = leges receptae sunt, lex suscepta Modrz (3): áby Monárchá ich s powinnośći ſwey nie wykracżał/ práwá przyięte ſtátecżnie á ſtale chował LeszczRzecz A3; A przedśię práwá przyięte ſą od ludzi cżęśćią głupich/ cżęśćią boiáźliwych ModrzBaz 97v, 144v.
β. Zatwierdzony, uznany za prawomocny; acceptatus, conceptus JanStat; ratus Cn (10): Gdybyſmy mieli kogo wykupowáć z imienia náſzego/ tedy liſty máią być dobrze opátrzone/ á coby były ſłuſzne máią być przyięte UstPraw Hv, C2, C4 [2 r.], C4v; Mącz 117b; y chcemy y ſkázuiemy/ áby [...] ſwiádectwá tych świátkow przez ſędźiego były przyięté [per iudicem recipiantur JanStat 625]/ y ich świádectwá niech máią moc. SarnStat 578, 1087, 1103, 1107.
c. Odnośnie do wypowiedzi głoszonej w imieniu Boga: uznany za słowo boże, za prawdę wiary; któremu uwierzono (9): RejPos 65; ktorzy [nowi ewangelikowie] vczą przećiw temu co raz ieſt przepowiedziano y przyięto WujNT 652.

przyjęty do czego (1): A yſz tha nauka Sgoła Ieſt pṙzigetha do koſczioła RejKup o8v.

Wyrażenie: »nauka (jest) przyjęta« (3): Ponich [tj. po apostołach] też byli [...] ludzie ſwięci á ſprawiedliwi naukę Apoſtolſką od koſcioła przyiętą y podtwierdzoną ſprawiedliuie [!] wykładaiąci BielŻywGlab nlb 9; RejKup o8v; ieſli [fałszywi prorocy] przećiwną náukę wnoſzą tey/ ktora ieſt przyięta we wſzytkim kośćiele P. Chriſtuſowym WujNT 31.
Szeregi: »przyjęty i uwierzony« (1): ktora [Ewangelia] od Apoſtołow rozgłoſzoná/ przyięta y vwierzona ieſt po wſzytkim świećie WujNT 444.

»przyjęty i zachowany« (3): Ktorzy [odszczepieńcy] nie tylko ſłowo Boże vſtnie podáne/ y od kośćiołá wſzytkiego przyięte y záchowáne zgołá odrzućili: ále y to piſáne ſłowo Boże WujNT przedm 3, s. 63, 830.

B. Odnośnie do osoby (41):

Z określeniem wyrażającym aprobatę (2): ma go [ojciec syna] ták wypráwić á nágotowáć/ yákoby dobrze przyyęty był GliczKsiąż E8. Cf »wdzięcznie przyjęty«.

Wyrażenia: »w łaskę przyjęt(y)« [szyk 3:1] (4): A ten [Bolesław Świdrygajło] był do Węgier ziáchał do Sigmuntá Ceſárzá/ boiąc ſię Witołtá/ ále w łáſkę przyięty potym od niego przyiáchał máło przed tym do Litwy StryjKron 567, 737; KochProp 6; Oddawam ſię przytym ſłużbámi memi naniżſzemi powinney y Miłośćiwey łáſce W.M. mego M⟨iłoś⟩ćiwego Páná/ w którą proſzę ábym był przyjęt CzahTr A4.

»wdzięcznie przyjęty« (1): Ale iż poſpolicie żadny Prorok w ſwey zyemi nie bywa wdzyęcżnie przyięty/ przeto [...] BielKron 24v.

Przen (1): Hey [duszo moja] nieſtetyż/ iákoś od Bogá odćięta? iákoś od cżártá przyięta? LatHar 150.
a. Uznany jako kandydat na stanowisko lub do wykonywania określonej funkcji (14): WLádyſław Herman po bráćie przyjęty KlonKr C3v.

przyjęty ku czemu (1): A ieſliby im [klętym świadkom ten, który ich klnie] klątwy niechćiał podnieſć/ tedy iednák ku świádectwu máią być przyięći. UstPraw C4v.

przyjęt(y) na co (2): Poſláli Niemcy Kárłá/ [...] ktory gdy poráźił Saraceny s pomocą Papieſką/ tám był przyięt ná ſtolec Ceſárſki BielKron 172; CzechEp 378.

W przeciwstawieniu: »przyjęt ... wypędzony« (1): Vdzyáłano Syem ná XXIIII biſkupow/ przed ktorymi ſię Symách ocżyśćił y był przyięt/ á owi [tj. Piotr i Laurenty] wypędzeni. BielKron 162.

Z określeniem wyrażającym aprobatę (5): Mącz 304a; Przywrocony [Atanazy] ná Biſkupſtwo/ y z rádośćią od práwowiernych przyięty/ nie długo pokoy miał. SkarŻyw 390. Cf »wdzięcznie przyjęt«.

Wyrażenia: »za pana, krola, monarchę przyjęt(y)« [szyk 3:1] (2:1:1): Zebrawſzy przyiaćiele [Władysław Laskonogi] przyiechał do Krakowá przyięt zá monárchę/ látá 1203. BielKron 357v, 172; LEſzek po przeſzłym zá Páná przyięty KlonKr D3v, E3.

»wdzięcznie przyjęt« (3): HEnrykus rzecżony Auceps álbo ptaſznik/ [...] ácżkolwiek go Papież nie pomázał/ ále od inſzych był wdzięcżnie przyięt BielKron 173v, 123v, 318v.

b. Odnośnie do Chrystusa w okresie wcielenia: uznany za Boga (2): CzechEp 285; Rzymſki kośćioł Chryſtuſá raz przyjętego nigdy nie odmienił SkarKaz Oooo2c.
c. Człowiek przez Boga: obdarzony łaską; comprehensus PolAnt (18): W duchu pokory y w vmyſle ſkruſzonym/ bylibyſmy przyięći od ćiebie pánie KrowObr 170; Leop Eccle 35/20; BibRadz Philipp 3/12.

przyjęty przed kim (1): iż był [Salomon] płodem przed pánem Bogyem wzyętym/ y przyyętym GliczKsiąż B4v.

W przeciwstawieniu: »odrzucony ... przyjęty« (1): Zydowie odrzuceni/ á Pogáni przyięći. WujNT Matth 21 arg.

Z określeniem wyrażającym aprobatę (1): Cżłowiek Bogoboyny będzie przyięt z dobrą wolą [in beneplacito suscipietur]/ á modlitwá iego doydzie áſz pod obłoki. BudBib Eccli 35/17.

Wyrażenia: »w łaskę przyjęt(y)« [szyk 5:4] (9): Wynorzenie/ albo wijmowanie zwody/ znamionvie przyiętego cżłowieka/ właſkę bożą SeklWyzn d3v; SeklKat V3v, X2v; MurzHist I2v; iákom ia záſlubił káżdemu/ [...] iż iuż pewnie ználazł miłoſierdzie moie/ á przyięt ieſt z nowu w łaſkę Boſtwá moiego RejPos 302v, 103; KarnNap Dv; Pogáni przecz w łáskę przyięći. WujNT 520 marg; WysKaz 21.

»do miłosierdzia przyjęty« (1): Názowę [...] tę ktora byłá miłośierdźia nie otrzymáłá/ do miłośierdźia przyiętą [misericordiam consecutam]. WujNT Rom 9/25.

»przyjęty w opiekę« (2): iż oná niewinna duſzycżká á pirworodnicżká ich [wiernych] iuż nie będzye zábita áni zátrácona/ á iż iuż ieſt przyiętha w łáſkę á w opiekę Bogá oycá ſwoiego. RejPos 103, 119.

Szeregi: »przypuszczony i przyjęty« (1): A owſzem dla thego [przez grzeszność] więczey bywamy przypuſzcżęni y przyięći/ ábyſmy w nim [w Panu] byli/ iáko nędznicy w naſzcżęſliwſzym RejPosWiecz2 92.

»wzięty i przyjęty« (1): GliczKsiąż B4v cf przyjęty przed kim.

2. Gdy ktoś coś daje lub oferuje: wzięty jako dar (7):
a. O dedykowanym utworze (3):

przyjęt od kogo (1): Thylko proſzę moich miłośćiwych pánow áby tho odemnie W⟨asze⟩ W⟨ielmożności⟩ [...] wdzięcżnie przyięto było RejZwierc A2v.

Wyrażenie: »wdzięcznie przyjęt(y)« (3): iż praca á piſánie moie/ gdy będzye od W.W. wdzyęcżnie przyięte/ [...] iż tho v wſzytkich ſtanow tym też wdzyęcżnieyſza rzecż będzye. LubPs A2; RejZwierc A2v, 210.
b. O darach i czynach ofiarowanych Bogu (3):
Wyrażenia: »dar przyjęty« (1): á wſzelkie dáry nieſpráwiedliwych/ nigdy z łáſką przyięte nie będą [non in beneplacitum donaria iniquorum]. BudBib Eccli 34/20.

»z łaską przyjęty« (1): BudBib Eccli 34/20 cf »dar przyjęty«.

»wdzięcznie, za wdzięczne przyjęty« (1:1): BibRadz Lev 23/11; A ieſlibychmy to chcieli thu krzyżyki/ ſwiecżkámi/ kropidły/ ábo iákiemi máźidły odpráwowáć/ wieſz to Pan Bog ſam ieſliże tho będzye zá wdzyęcżne przyięte od niego. RejPos 350.

c. O objętym stanowisku (1): [król Przemysł II] Wybrány roku 1295. Zábity 1296. śiódmego ábo oſmego mieśiącá po przyiętym kroleſlwie KlonKr D4v.
3. Gdy ktoś coś komuś wyrządza, poddaje go czemuś: któremu ktoś się poddał (6): A tak wty dóſtoyné dnij ij ſwięte mámy ſie radowatz z zbawieniá naſſégo/ ij żalowatz przyiętych boleſci krola niebieſkiégo. OpecŻyw 22; WujJud 189v.

W przeciwstawieniu: »przymuszony ... dobrowolnie przyjęty« (1): Aby [uczniowie Jezusa] [...] rozumieli/ iż vboſtwo y podłość oná iego ná świećie/ nie byłá przymuſzona/ ále dobrowolnie przyięta dla zbáwienia świátá wſytkiego. SkarKaz 122b.

Wyrażenia: »dobrowolnie, z dobrej wolej, wolno przyjęty« (1:1:1): Tymże też ſłowem [tj. zadośćuczynieniem] znácży śie wſzelkie karánie ktore zá grzechy/ nie od Kápłaná vſtáwione/ ále z náſzey dobrey woley przyięte/ od nas ſámych powtarzáiąc ćierpimy. KuczbKat 220; ReszList 151. Cf W przeciwstawieniu.

»przyjęta pokuta« (1): około ktorych [pątników i biczowników] ludźie z winem chodźili poſiláiąc ich/ gdy mdleli/ y confortuiąc/ áby przyiętą pokutę ſtale wypełniáli ReszList 162.

4. Gdy ktoś przybywa dokądś: któremu pozwolono wejść do swego domu lub kraju, którego dopuszczono do swego towarzystwa, któremu udzielono gościny; receptus Mącz; acceptus PolAnt; susceptus Vulg (109): BibRadz Act 28 arg; wſzákże [Witold] boiąc ſie Iágiełłá ſzedł do Prus/ á thám był przyięt y przechowan/ y cżynił ſzkody w Litwie s Pruſy. BielKron 380, 149v, 380, 443; Pan Kryſtus kápłanom proch z nóg ſwych wybijáć roſkazał/ tám gdźieby przyięći nie byli OrzQuin G2; RejPos 183v; gdy záś Páweł przyſzedł do Ieruzálem y przyięty był od Iákubá y ſtárſzych zborowych/ ty ſłowá od nich ſłyſzał: [...] CzechRozm 77; ModrzBaz 127; WujNT Act 15/4; Goniec Moſkiewſki z tákowąż pilnośćią do Wilná ma bydź prowádzón/ y tám od PP. Rad/ y liſty od niego przyięté SarnStat 45.

przyjęt(y) do czego [= dokąd] (3): Iezu ktorys pokorny ſiedzącz na Oſlęciu do miaſtha Ieruzalem chwalebnie przijęt był. TarDuch B6v; BibRadz I 114d marg; Chybáby ſnać wyſtępek ich [wywołanych, tj. banitów] táki był/ żeby dla niego żadnym ſpoſobem do Rzecżypoſpolitey przyięći być niemogli [ut nullo modo in rempublicam recipi possint]. ModrzBaz 127.

przyjęt od kogo [= w czyim imieniu] (1): Potym gdy [król z Barbarą Radziwiłłówną] przyiecháli/ przes kráſomowce ktore zowiemy oratory/ [...] byłá przyiętá y przywitaná od krolá y od wſzytkich BielKron 408v.

przyjęty w co (1): Otóż maſz/ iáko ten Márnotrawcá [tj. syn marnotrawny] w Kśięſtwie piérśćień/ to ieſt/ ſzláchectwo ſwé był vtráćił/ którégo nie piérwéy záśie nábył/ áż był od Oycá w Króleſtwo przyięty OrzQuin P3v.

Z określeniem wyrażającym życzliwość lub (wyjątkowo) nieżyczliwość (44): TarDuch B6v; Pawel vſſedſſy trudnośći morſkich/ ná wyſpie cudá dziála/ Pothym do Rzymu przyſſedſſy z rádością przyięt. Leop Act 28 arg; BibRadz 1.Mach 14/23; Vſłyſzawſzy Zygmunt śmierć krolá Ludwigá/ wyiechał z Mázowſz do Poznániá/ á tám od wſzytkich ſłuſznie był przyięt. BielKron 378, 187, 191v, 347, 413v; BudBib 2.Mach 4/22; Náſzy też do Páryżá prowádzeni hoynie/ Támże z wielkim tryumphem przyięći przyſtoynie. StryjWjaz A4; Y iáchał do Ceſarzá Papieſz przez Cárogrod/ gdzie był bárzo ſławnie od ſyná Ceſarſkiego Tyberyuſza/ y od Pátryárchi Cárogrockiego Cyruſá/ przyięty SkarJedn 195; Innocencyus Papieſz gdy ſię wroćili poſłowie/ ktore był do Konſtántynopolá poſtał: a ſpráwę dáli o nieznośney złośći oney Eudoxyey: y iáko nie ludzko przyięći byli: tedy wyklął Ceſarzá y Arkádiuſzá/ y onę żonę iego SkarŻyw 90, 230; ReszHoz 125; ReszList 171; Przyiechałem do Zamoscia 23 february przyietem [!] az nazbyt ochotnie ActReg 97. Cf Wyrażenia.

Wyrażenia: »»przyjęty w dom« (1): Przyięći byli [apostołowie] w dom od Lidiey. WujNT 464.

»niełaskawie przyjęty« (1): Iozephowi bráćia pierwſzy raz po zboże do Egyptu przyiácháli/ niełáſkáwie przyięći/ więzniámi byli Leop Gen 42 arg.

»z czcią (a. poczciwością), poczciwie (a. uczciwie) przyjęt(y)« [szyk 13:1] (9:5): OpecŻyw 31; ktoryż [Antioch] był pocżciwie przyięt [przez króla Porrusa] iako rycerz Alexaudrow [!] BielŻyw 157; [papież Gelazjusz II] vciekł do Fráncuz/ [...] á tám od Opátá Kluniáckiego s pocżćiwoſcią przyięt BielKron 180v; [król Władysław] przepráwiwſzy ſie przez Dunay wiechał ná Budzyń/ gdzye od Węgrow był przyięt pocżćiwie. BielKron 388v, 174, 191v, 300, 363v, 438v; A Iſidor Metropolit Kijowſki [...] z wielką cżćią w Sandecżu álbo w Sącżu/ od Zbigniewá Kárdynałá y Biſkupá Krákowſkiego przyięty ieſt. SkarJedn 321; SkarŻyw 335, 355, 487; Gdzie [w Wilnie książę Witold] od Ianá Oleſnickiego Namieſtniká Iágełowego Stároſty Wilenſkiego był vczćiwie przyięty StryjKron 492.

»wdzięcznie, z wdzięcznością przyjęt(y)« [szyk 23:1] (23:1): MiechGlab 32; HistAl C3; O wielebna nádzyeio [= postać dramatu] y ſwięta/ Tyś od ſmutnych nas wdzyęcżnie przyięta BielKom G5; Páweł z ſtowárzyſzmi ſwemi wdźięcżnie przyięt od pogánow. BibRadz Act 28 arg; [cesarz Julius] przyiechał do Rzymá/ przyięt wdzyęcżnie BielKron 131; A thák látá 1471 mieſiącá Lipcá Włádźiſław ſtharſzy ſyn Káźimierzow s Krakowá do Czech wyiechał ná koronácyą/ [...] á tám z wielką wdzyęcżnośćią był przyięt BielKron 395, 121, 219v, 242, 300, 352 (18); StryjKron 442, 647.

Szereg: »przyjęt i (przy)witan(y)« [szyk 1:1] (2): Látá od národzenia Páná Kryſtuſá 1386. WLádźisław Iágiello [...] do Krakowá przyiechał cżáſu mięſopuſthnego/ gdzye od wſzytkich wdzyęcżnie był witan y przyięt BielKron 381v, 408v.

Iron. (1):

Wyrażenie: »wdzięcznie przyjęt« (1): Tákem od nich [ludzi złych] wdzyęcżnye przyięt nędznicżek vbogi/ Bo káżdy wzyął ták ná myę wárch yákoby lew ſrogi LubPs D4.

Przen (6): kto tu przez porządne vrzędniki y Sákrámenty przyięty nie będźie: do niebá też nigdy go nie przyimą. SkarKaz 634a.

W połączeniu szeregowym (1): iáko tenże Iozeph [tj. dramat pt. „Castus Ioseph”] z AEgyptſkiégo kráiu wyſzedłſzy, od ſwych zániedbány, od náſzych przyięty, vkochány, y po róznych mieyſcách świátá tego, gdźie ſie obroćił, od ludźi wielkich vmiłowány, vgłaſkány był y ieſt áż dotąd. GosłCast 3.

Wyrażenia: »przyjęt w dom« (1): Bogáctwá ſą cnoty/ prze ktore duſzá bywa vbogáconá/ ktora bywa prziętá [!] w dom mieſzcżániná/ to ieſt Prełatá. HistRzym 40v.

»przyjęty na gody« (1): Wſpomniſz ſobie ná ony dzyeſięć pánien/ [...] iż pięć ich przyſzło s pięknemi przypráwámi á s pięknemi gotowoſciámi ſwoiemi/ [...] iż ſą bárzo wdzyęcżnie przyięte ná ty gody Páná ſwoiego. RejPos 241.

»wdzięcznie przyjęty« (1): RejPos 241 cf »przyjęty na gody«.

a) Urodzony, żyjący (2): POdobneś mi ieſt drzewo/ ćieſzę ſię tobą/ Bo widzę/ że/ iák zemną/ świát pocżyna z tobą/ Iedne gáłązki poſchły/ drugie precż odćięte/ Snadźći żal żeś kiedy ieſt/ od źiemie przyięte. GrabowSet Ov.
Wyrażenie: »na świat przyjęty« (1): Dźiatki niewinne/ ledwo oglądáne/ Ná świát przyięte/ záś wſkok z świátá bráne GrabowSet R2.
α. Przez Boga (zwykle do nieba) (7): Zacż ia z wiernymi twemi w twoim zborze świętym/ Niechay będę od ćiebie moy Pánie przyiętym. CzahTr C3.

przyjęty do czego (1): LatHar 311; [Abowiem iáko oni [mądrzy] gdy vſtáną/ bywáią przyięći do przybytkow wiecżnych WujPos 1590 319 (Linde)].

Z określeniem wyrażającym życzliwość (2): Iáko tu Páná Chryſtuſá przyimieſz z wielką vcżćiwośćią/ ták od niego będzieſz w niebie przyięty z chwałą. LatHar 197. Cf »łaskawie przyjęty«.

Wyrażenia: »łaskawie przyjęty« (1): rácżże też nam to dáć/ ábychmy [...] łáſkáwie y miłośćiwie do niebieſkich rádośći przyięći byli. LatHar 311.

»miłościwie przyjęty« (1): LatHar 311 cf »łaskawie przyjęty«.

»przyjęt(y) do społeczności, w społeczność« [szyk 1:1] (1:1): iż też tego było potrzebá káżdey zmázáney duſzy grzechem pirworodnym/ áby byłá przyiętá do oney ſpołecżnośći kroleſtwá Páńſkiego RejPos 153v; KołakSzczęśl D.

»w śrzodek [czego] przyjęty« (1): Niech będę/ w śrzodek ſtraży Anyelſkiey/ przyięty GrabowSet P2v.

»przyjęty w towarzystwo [czyje]« (1): który to Kápłan/ przez Duchá S. zá vrzędnym włożenim ręki zwiérzchniéy/ przyięty ieſt w towárzyſtwo Tróyce S. OrzQuin L3v.

a. Któremu pozwolono zostać członkiem zgromadzenia, zespołu (23): Tám Dioſkorus [...] mocą przewyodł/ iż Eutyches/ ktory zá kácyrzá yuż był od Fláwianá biſkupá ſwego y od papyeżá potęmpion/ rozgrzeſſon y przyyęt yeſt. KromRozm III P8v; A Ian dla Bogá prośił/ áby dziś był ogolon y przyięt [do zakonu]. SkarŻyw 134, 331, 411; [ZebrzydOdpow Ff2v].

przyjęt ku czemu (1): Foederi ascribi, Ku przimierzu [= sprzysiężeniu] być prziyęt. Mącz 132d.

przyjęt(y) miedzy kogo (3): SeklWyzn d2v; á to iego [grzesznika] cziſciec ieſt że ſię iuż ocziſcił y miedzi krzeſcieani [!] prziyęt. SeklKat X3; MurzNT 33v.

przyjęt na co (1): A gdyby potym zrzucony [tj. ukarany rzemieślnik]/ záſye zá łáſką Rádźiecką/ y zá przyczyną ich ná rzemięſło był przyięt: rzemięſło będźie mogł robić GroicPorz f4v.

Z określeniem wyrażającym aprobatę (1): Do tego bráctwa prośił ſię Bernárdyn/ y ochotnie ieſt przyięt. SkarŻyw 460.

Wyrażenia: »w liczbę [kogo] przyjęty« (1): Ale gdy [grzesznicy wyrzuceni ze zboru] ſię vznaią/ y prawdziwie żałvią/ y w licżbę chrzeſcijanow być przyięci żądaią/ [...] maią być miedzy koſcioł zborv chrzeſcijańſkiego przyięci. SeklWyzn d2v.

»przyjęt w [czyje] pospolstwo« (1): iáko ten ſyn Adámow ma być przez krzeſt święty przyięt w Chrześćiáńſkie poſpolſtwo y obcowánie KarnNap A3v.

»przyjęty w prawo, do prawa« [szyk 2:1] (2:1): Recepti in civitatem, Prziyęći ſą do mieyſckiego práwá. Mącz 36b, 374c; Burger Recht gebinnen. W mieyſckie práwo być przyiętym. Calag 107b.

»przyjęt(y) do społeczności, zebrania« (2:1): ábowiem Rut przyiętha byłá do tey ſpołecznoſći [tj. do narodu żydowskiego]/ gdy ią wźiął zá żone Boos. BibRadz I 113c marg; A gdy iuż potym był wyłęcżon [trędowaty ze społeczności]/ á iż miał być przyięt do zebránia ludzkiego/ tedy [...] RejPos 103v, 153v.

»przyjęt w towarzystwo« [szyk 1:1] (2): SkarŻyw 13; Páweł Ewángelią ſwą poddał pod rozſądek pierwſzych Apoſtołow/ [...] iżby był od nich pochwalon/ y przyięt w towárzyſtwo. WujNT Gal 2 arg.

»przyjęty do zakonu, klasztoru« [szyk 2:1] (2:1): Przyięty do zakonu S. Dominiká. SkarŻyw 411 marg, 184, 570.

b. Przyłączony do państwa [do czego] (2): Którym [przywilejem panowie litewscy] świádczą, iz [!] Kśięſtwá ich do Króleſtwá ſą przyięté ku ſpólnéy pomocy SarnStat 992, 1211.
c. [O rzeczach, które pozwolono wwieźć: y proſsiemy byſz czie raczili thi tho thowary tagk yako ſſą odwaſſ przyathe wtyſze czaloſſczi oddacz okaſziczielewy liſthv tego ZapWpolActCon 1538 9/111v.]
II. Bez nadrzędnego elementu aprobaty (choć może on występować drugorzędnie) (106):
1. Uznany za kogoś, za coś a. za jakieś (12):

przyjęt(y) za kogo, za jakie (6): KromRozm III I; Czwarte Kxięgi Ezdráſſowe [...] áni w Zydowſkich Bibliách bywáią náleźione/ áni od kościołá powſſechnego ſą przyięte zá pewne Leop Nn5; UstPraw I; [Tyberiusz] rádził áby był Pan Kryſtus zá ſyná Bożego przyięt w kościele ich. BielKron 140v; CzechRozm 159; Miftrz álbo Kśiążę Pruſkié, zá piérwſzą Rádę królewſką y wieczną, iáko iest przyięty zá Królá Káźimiérzá, y Komendorowie iego, czytay o tym w pokoiu vczynionym z Pruſſy SarnStat 41.

przyjęty pro aliquo (1): Pánowie Batorowie iáko ſą przyięći pro indigenis Regni Poloniae pátrz w Metrice Tit. Indigenatus SarnStat 74.

a. Uznany za członka rodziny lub herbu (6):
Wyrażenie: »za dziecię przyjęty« = adoptatitius, adoptivus Calep (2): Adoptivus, Qui in adoptionem venit. – Zawłaſtne dzeczie przyeti. Calep 27a, 27a.
Przen (4):

W przeciwstawieniu: »przyjęty ... przyrodzony« (1): iáko [św. Paweł] Chriſtuſá názwał/ nie Synem iákim przyiętym/ ále przyrodzonym WujNT 754.

Wyrażenie: »syn(aczek), za syna przyjęty« [szyk 2:1] (2:1): RejPos 40v; Od ktorego [zakonu] przez Chriſtuſá wyzwoleni/ y zá ſyny ieſteſmy przyięći. WujNT Gal 4 arg, s. 754.
2. Odebrany, pobrany (w działaniach o charakterze prawnym itp.) (7): Receptitius, Prziyęty/ Wzięty Mącz 36b; Ale zapiſy y ſprzedánié dźieſiećin [!]/ [...] mogą bydź przyięté y ſądzoné v ſądu duchownégo [possunt suscipere ... iudicio spirituali JanStat 237]. SarnStat 215, 416, 758.

przyjęty do czego (1): Wſtąpiſz w ſtárośći w grob ſwoy/ iák kłoſek pożęty/ Co w ſnopiech/ cżáſu ſwego/ do ſtodoł przyięty. GrabowSet K4.

przyjęty od kogo (1): FAntu przyiętego od dłużniká ktho dobrze ſtrzeże/ [...] iuż go płáćić niepowinien GroicPorz rv. [Cf też znacz. I.4. SarnStat 45.]

Wyrażenie: »[komu] na liczbie przyjęt« (1): A cokolwiek do ſkárbu náſzégo królewſkiégo/ ábo ná Zołniérzá/ ábo téż komu inſzému/ ná zieźdźiéch vczynionym wydano ieſt/ to im ná liczbie przyięto bydź ma. SarnStat 355.
3. Podjęty (o decyzji co do własnego działania); assumptus JanStat (20):
a. Do którego ktoś się zobowiązał za kogoś (1): Przyczyny prze ktore Rodzicy mogą Dzieći wydźiedźiczyć z Imienia. [...] Syodma/ Ieſliby Oycá w niewoli będącego rękoiemſtwem álbo długiem ná ſwą Perſonę przyiętym/ ile by mogł niewyzwalał GroicPorz l4v.
b. Wybrany przez kogoś jako swój stan (1): Mięſa [!] po przyiętym zákonie [św. Wincenty] nigdy nieiadł/ iedno ryby SkarŻyw 309.
c. O wierze: której wyznawcą ktoś został (18): MurzHist C3; Bo áni po wſſyſlkim krzeſciyańſtwye ſye wkorzeniła [nauka innowierców]/ áni z początku wyáry powſtáłá/ áni trwáłá vſtáwicznye gdźye byłá przyyętá. KromRozm III E4; WujNT 540.

przyjęt dokąd (1): Niechcą [Polacy] inéy Wiáry mimo tę/ która raz do Polſki przyiętá ieſt/ przed ſześćią ſet lat OrzQuin D.

Wyrażenia: »ewanjelia przyjęta« (1): y widźim że [wiara heretycka] tám niedochodźi/ gdźie Pan Bog nową swiátłość Ewángeliey Pogánom z miłośierdźia ſwego poſyła ále tám tylko/ gdźie prze niewdźięcżność y niepoſłuſzeńſtwo Ewángeliey świętey raz przyiętey/ zá gniewem ſwym rozmaitych ćiemnośći błędow y kácerſtw ſpráwiedliwym ſądem dopuſzcża. WujJud 2v.

»przyjęte słowo (boże)« [szyk 1:1] (2): MurzNT 63v; [św. Paweł zwraca się do Tesaloniczan] Dziękuiąc Bogu/ iż przyięte ſłowo Boże pilnie záchowáli. WujNT 1.Thess 2 arg.

»wiara (a. prawda wiary) przyjęta« = assumpta fides JanStat [szyk 7:5] (12): OrzQuin D; á kto vwierzy ſłowom wáſzym [...]/ á weźmie znák z wody á z Duchá s. tey przyiętey wiáry ſwoiey/ iż pewnie zbáwion będzye. RejPos 347; KuczbKat 155; RejPosWstaw [1432]v; Kto tedy wiárę zdawná od wſzyſtkich przyiętą wzruſza/ [...] fundámentów rzeczypoſpolitéy wzruſza. KochWr 25; Vmyſlnie grzeſzącym y odſtępuiącym od iuż poznáney y przyiętey prawdy wiáry Chriſtuſowey/ nie zoſtawa ofiárá zá grzech. WujNT 773, 526, 626, 704, 818; SarnStat 986; Táká [tj. bogobojna] byłá od początku/ zwłaſzczá po przyiętey wierze Chryſtuſowey tá Monárchia Polſka. SkarKazSej 692a.

4. Otrzymany, doznany (22): bo przez wiarę na krzcie przyiętą [dusza chrześcijańska] ſtáwá ſie miloſnitzą bożą OpecŻyw 36v; GroicPorz p3; A my z przyiętych pokármow/ k żywotu przydánych dárow/ tobie wdźięcżnie dźiękuiemy/ á słuſzną chwałę ſpiewamy/ O Boże náſz. ArtKanc T11; Lecż/ ná ſzyi ma ćięſzkie iárzmo/ duſzá/ [...] Zá ſwoie miłe ſkárby przedſięwźięte/ Zdrádne nádźieie z obłudą przyięte. GrabowSet P4v, E4; SarnStat 194.

przyjęty od kogo (6): tedy łatwie rozumieć będą Chrześciánie/ z iáką pobożnośćią y z iáką pokorą ten Zakon od Bogá przyięty chowác [!] máią. KuczbKat 265. Cf Wyrażenie.

przyjęty z czego (1): Ponyeważ rozum człowyeczy [...] tęmpy yeſt/ nyemoże ſąm z ſyebye [...] żadney rzeczy iſtoſći [...] poyąć: ále przez znáki z podánya ſmyſlow/ álbo z powyeſći czyyey [...] przyyęte KromRozm III B6v.

przyjęty przez co (1): KromRozm III B6v cf przyjęty z czego.

W przeciwstawieniu: »uczyniony ... przyjęty« (1): więcey ſie raduy z vcżynionego dobrodzieyſtwa niż z przyiętego BielŻyw 51.

Wyrażenie: »dobrodziejstwo przyjęte« [w tym: od kogo (5)] [szyk 4:3] (7): BielŻyw 51; a tak y ti duſſo moia iáko możeſz wyſláwiay przyięte od niego [Boga] dobrodzieyſtwá iego. RejPs 151, 37v, 52, 146v, 209v; Przykład o niewdzięcżnośći cżłowiecżey z dobrodzieyſtw przyięthych. HistRzym 66.
a. O sakramentach (też o podobnie traktowanym małżeństwie Adama i Ewy) (7):

przyjęty czym (1): A ta ofiárá [mszy św.] bywa przywłaſzcżoná ábo przyięta wiárą/ od káżdego gdy ſłyſzy Ewángelią/ y vżywa świątośći. WujJudConf 232.

Wyrażenia: »krzest przyjęty« [szyk 4:1] (5): BiałKaz B2v; ále y ći co żony iuż mieli/ wątpili/ po przyiętym chrzćie/ ieśli mieć znim ſpołecżnośc mieli. SkarŻyw A5v; Iż krzeſt raz przyięty nie może być powtorzony WujNT 315 marg, 313, 626.

»świątość przyjęta« (1): yſz ſtey ſzwyątoſzczy malzenſkyey przyyątey od adama y od euy myalo ſyą narodzycz uyele prorokow patryarchow apoſtolow PatKaz III 99.

Szereg: »przywłaszczon abo przyjęty« (1): WujJudConf 232 cf przyjęty czym.
5. W które wcielił się Chrystus (11):

przyjęty z kogo (2): yſz myal bycz [Syn Boży] ofyarouan nakrzyzu wczyele ſpanny przyyątym PatKaz III 101, 98.

przyjęty w co (1): yſz ſyą myala [natura człowiecza] bycz przyyąta ſpanny wyednoſzcz perſony boſkyey PatKaz III 98.

Wyrażenia: »ciało przyjęte« (2): PatKaz III 101; Chleb y wino z wodą/ powiáda/ vcżynił ciáłem y krwią ſwoią: Nie iżeby ono ćiáło przyięte z niebá zſtępowáć miáło/ ále [...] WujJud 71v.

»przyjęte człowieczeństwo« (6): thą panną obral bog [...] bycz matką boſtwa yego w przyyąthym czlouyeczyenſtwye PatKaz II 24; RejPs 105v, 129; CzechEp 293; w przyiętym cżłowiecżeńſtwie/ racżyłeś [Panie] odpocżywáć/ y ſpáć ná tym świećie LatHar 72; Ktory [Chrystus] przez przyięte człowieczeńſtwo y mękę krzyżową sſtał ſię nieco mnieyſzym niżli ániołowie WujNT Hebr 2 arg.

»przyjęta(-e) natura, przyrodzenie« (1:1): Iż ſłowo sſtáło ſie ciáłem/ y mieſzkáło z námi/ A to przez złącżenie/ y dla przyiętego przyrodzenia cżłowiecżego. RejPosWiecz2 91v; SkarŻyw 2.

6. Zatrudniony, najęty, któremu powierzono jakąś funkcję; allectus, ascripticius, ascriptus Calep (14): Calep 101b; á gdźieby [pobory] nie wyſtárczyły tym co od Hetmáná ſą przyięći/ Prowizorowie dopłáćić máią z pieniędzy ná tym Séymie vkazánych. SarnStat 355; Pewny téż poczet ludźi ma bydź ná Dnieprze przyięty/ któryby wodą brónił wrywánia ſie ludźióm ſwowolnie do pańſtw ſąśiedzkich SarnStat 437, 180, 197, 363, 923.

przyjęty do czego (3): Wiele proſtégo ſtanv do Tumów máią bydź przyięći. SarnStat 923 marg, 194. Cf przyjęty do czego za kogo.

przyjęty do czego za kogo (1): Ia N. teras przyięty do Swiętego Rzymſkiego kośćiołá zá Kárdynałá/ [...] będę wierny błogoſláwionemu Piotrowi KrowObr 35v.

przyjęty ku czemu (1): Poſtánowiono ieſt o tych/ ktorzy ku ſpráwie Ołtarzá przyięći bywáią: Aby [...] KrowObr 123v.

przyjęt(y) na co (3): Bo ten ktory wtorą zonę [!] miał/ niemoże być ná kápłáńſtwo przyięty. SkarŻyw 457. Cf Wyrażenia.

Wyrażenia: »na służbę przyjęt« (1): chcę być wierzen y poſłuſzen wſłużbie moiey ná ktorą ieſtem przyięt GroicPorz g2v.

»przyjęt na urząd« (1): Accipere repulsam et ferre repulsam, Nie chcieć być prziyęt ná vrząd Mącz 287c.

7. Spożyty (3): Vino miernie przyięthe rozum oſtrzy, ale nie miernie pite rozum y zdrowie kazi. BielŻyw 169; GlabGad G5v.
a. O lekarstwie (1): Trędowatym y tym kthorzy kamień cierpią/ y trucinę, [szmaragd] Ieſt barzo pomoczen: ieſtli będzie vtarty przijęth. FalZioł IV 58b.
8. Wchłonięty, wzięty w siebie (7): OpecŻyw 177; Kaſander záſię podał mu [Aleksandrowi] piorko thymże iadem pomozáne [!]/ á on wpuſćiwſzy piorko w gárdło áby mógł zrzućić/ tym więcey przyięty iad pocżął go dręćić [cepit eum veneni sumptio coartare]. HistAl Nv; Cieſzyćielu Duchu święty/ tyś od Apoſtołow w dárzech zácnych przyięty ArtKanc H15, N10.
Przen (1):
Wyrażenie: »uszyma przyjęty« = usłyszany (1): ktory [Pan] ich [apostołów] powyeśći cudámi potwirdzał/ [...] á náśyenye ono náuki á ſlowá ſwego ſwyętego vſſymá przyyęte/ łáſlą [!] ſwoyą ſpráwował KromRozm II c.
a. O dopływach rzecznych (2): Przez tę Pozogę dwie rzece idą Saw/ y Draw/ z przyiętymi rzekámi BielKron 308v; KlonFlis G4.
9. Przejęty, ogarnięty uczuciem (1): iákoby cżłowiek mogł być tych to ſkárbow duchownych vczeſtnikiem/ przez poſty/ przez modlitwy/ przez iáłmużny/ á naprzod przez pokorę świętą/ á vniżoną myśl y ſerce/ ſkruchę [lege: skruchą] práwą przyięte ReszList 152.
10. W wyrażeniu: »przyjęte przymierze ([z Bogiem])« (5): Y roſkaże [Bóg] áby byli przed oblicznoſć iego zgromádzeni wſſyſcy przebrani iego ktorzy ſniem ſpráwiedliwie dzierżeli przyięte przymierze iego RejPs 74v, 114v, 151, 199v; Przez krzeſt a Duchá Swietęgo [!] Iuż [człowiek] miał mieċ znak prziyętego Semna [!] wiecznego przimierza RejKup Z.
*** Bez wystarczającego kontekstu (4): Sat habet si tum recipitur, Przeſtáyę ná tym yeſli w ten czás będzie prziyęt. Mącz 369a; Assumptus, Prziyęty/ prziwłaſzczony. Mącz 432d, 35d; Receptus – Przyęti. Calep 898b.
III. W funkcji przymiotnika: Sławny, stanowiący wzór do naśladowania w danej dziedzinie (1): Authores classici, Wzięći/ Prziyęći skłádácze, quorum authoritas ad confirmanda vel impugnanda dogmata adfertur Mącz 20c.
IV. [W funkcji rzeczownika: »przyjęte« = opłata uiszczana na rzecz cechu przez chcącego uczyć się rzemiosła:
Szereg: »wstępne albo przyjęte«: Naprzód, kto by się chciał uczyć farbowania bobrów ma mieć list od poczciwego urodzenia swego, który ma w bractwie pokazać a wstępnego albo przyjętego dać do bractwa kuśnierskiego ½ grzywny. WilkPozn III 1581 nr 77.]

Cf NIEPRZYJĘTY, PRZYJĄĆ

ALKa, KW