« Poprzednie hasło: SARDONIK | Następne hasło: [SARDONYCH] » |
SARDONIKS (5) sb m
sardoniks (4), sardonik (1), [sardonych]; sardoniks Leop, BielKron (2), WujNT; sardonik BibRadz.
a oraz o jasne.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | sardoniks |
G | sardoniksa |
I | sardonikiem |
sg N sardoniks (4). ◊ [G sardoniksa.] ◊ I sardonikiem (1); [-em], -(e)m (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w. (z Cn).
min. Sardonyks (sardonik), kamień ozdobny, odmiana agatu z naprzemianległymi warstwami barwy białej i brązowoczerwonej, nazwa pochodzi od miasta Sardes w Azji Mniejszej; sardonyx Vulg, Cn; sardonychus Cn [sardonix – niejaki rodzaj drogiego kamienia takiej farby jakoby paznogieć człowieczy Mącz 368d; sardonik kamień drogi cielistej maści – sardonychus, sardonyx Cn] (5): Pierwſſy fundáment/ Iáſpis: wthory/ Sáfir: trzeći/ Kálcedon: cżwarty/ Smárágd: piąty/ Sárdonix Leop Apoc 21/20; A złoto oney źiemie ieſt wyborne Támże też znáyduią Bdellion y kámień Onyx (marg) Kámień drogi Iozefus go zowie Sárdonikiem/ á niektorzy perłą. (–). BibRadz Gen 2/12; WujNT Apoc 21/20; [TomZbrudzAp 21/20; Nie będźie porownána [mądrość] z nákrapiánémi fárbámi Indyſkimi/ áni z kámieniem Sárdonychem nadrożſzym [lapidi sardonycho pretiosissimo]/ ábo z Sáphirem. WujBib Iob 28/16].
Szereg: »onychin (a. [onyks]), (i) sardoniks« [szyk 1:1] (2): Ná rámionach tego Humerału będą dwá kámieniá w złoto wſadzone Sárdonix y Onichin [duos lapides onychinos Vulg Ex 28/9] BielKron 34, 33; [od ktorego mieyſcá [wysokiej wieży zwanej Farum] nie dálecżko rzecżká w morze wpada/ w ktoreieſmy kámuſzki ná kſztałt onyxá y ſárdonixá/ y máło co gorſze ábo podleyſze zbieráli. BusLic 17v].
Cf SARDONIJUS
MN