« Poprzednie hasło: [SĄDECZEK] | Następne hasło: SĄDNIE » |
SĄDEK (3) sb m
e prawdopodobnie jasne (tak w -ek).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | sądki | |
G | sądka | sądk(o)w |
A | sądek | sądki |
L | sądku |
sg [G sądka]. ◊ A sądek (1). ◊ L sądku (1). ◊ pl [N sądki. ◊ G sądk(o)w]. ◊ A sądki (1).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI – XVII w.
Znaczenia
Dem. od „2. sąd” ‘naczynie’ (3): Wdowá to vſłyſzawſzy/ w głowę ſie záſkrobie/ Mowiąc/ ach ſwięty mężu/ [...] Pánem Bogiem tym ſwiádſzę/ ktoremu ty ſłużyſz/ Zeć więcey mąki nie mam/ ále y ſam vyrzyſz/ Iedno garść w iednym ſądku/ y oleiu máło HistHel B2; GostGosp 162; [takowegoż wina w sądku trocha, czerwonego wina lutomirzyckiego fasa wielga pełna InwMieszcz 1554 nr 60, 1573 nr 181; Summa masła tak strawionego, [...] czyni garncy 16 1/2, sądków 3. – Reszta masła sądków 3. InwBiskWłocł 1582/226].
sądek czego (1): Item stymze Maczieyem wſtrzelczu zwoza ſądek myodu vkradli przed goſzſczynczem wnoczi LibMal 1545/105; [Więc Antiſthenes [...] kazał ſobie náſypać ſądek mąki PlutBBud C3 (Linde); W piwnicy w pierwszym statku trochę jakiegoś piwska na lagrze, ćwierć sądka piwa mieszanego InwMieszcz 1593 nr 291].
Synonimy: garnczek, garnuszek, garnyszek.
MN