« Poprzednie hasło: BARCZYĆ | Następne hasło: 2. [BARĆ] » |
1. BARĆ (22) sb f
barć (15), bårć (5); barć UstPraw (5), KlonŻal, SarnStat (6), KlonFlis, KlonWor; bårć GrabPospR; barć : bårć GostGosp (1:4).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | barci | |
G | barci | barci |
D | barci | |
A | barć | barci |
I | barcią | barciami |
L | barciach |
sg G barci (1). ◊ D barci (1). ◊ A barć (3). ◊ I barcią (1). ◊ pl N barci (6). ◊ G barci (5). ◊ A barci (2). ◊ I barciami (1). ◊ L barciach (2).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.
Znaczenia
Dziupla w żywym drzewie lub kłoda z wydrążonym otworem dla roju pszczół w lesie, rodzaj ula; mellificium sylvestre JanStat, Cn; alevarium, apisterium JanStat (22): A zá drzewo z bárćią álbo godne ku bárći ma dáćſtronie pułgrzywny/ a ſądowi pułgrzywny. UstPraw E4, E4, F2; KlonŻal Bv; Barći áby też przycżyniał GostGosp 8; Bo choćby na ſwym imieniu nie miał rybakow/ może innych mieć pożytek: iáko też bywa około barći. GostGosp 100, 8, 168; GostGospSieb +3v; a poddáni náſzy tákowych gruntów odgrániczonych/ áni bárćiámi/ áni żadnym ſpoſobem vżywáć máią. SarnStat 844, 209, 552, 644, 679, 680 [3 r.]; GrabPospR L4v; KlonFlis C2; Więc też pſzcżelne złodźieyſtwo/ y miodowych dźieni Wydźieránie/ náſz bártnik świętokrayctwem mieni. [...] Y ogniem też to karzą práktycy borowi; [...] Y śmierćią Judaſzową niebożętá ſchodzą/ Gdy ich ſrogim przykłádem koło drzewá wodzą Kiſzki wypátroſzywſzy: onę bárć Soſnową Záłośnie opáſuią ſtráſzliwą oſnową. KlonWor 12.
Zwrot: »dzierżeć, trzymać barć« (2): Ktory kmieć pod inſzym pánem ſyedzi/ a drugiego bárć dzyerży. UstPraw F2, F2.
KN