![[zaloguj się]](/static/img/icons/lock.55d5b47a78d5.png "Zaloguj się"){kind=icon}
![[Słownik Polszczyzny XVI wieku]](/static/img/spxvi-logo.9e6c364a84ff.png){kind=logo}
![[Szukaj]](/static/img/icons/magnifier-left.03d386f15d93.png){kind=icon}
| « Poprzednie hasło: BĘBENNIK | Następne hasło: BĘBNANIE » |
![[pdf]](/static/img/icons/document-pdf-text.783deef3e87f.png "Pobierz artykuł hasłowy w formacie PDF"){kind=icon}
BĘBNAĆ (17) vb impf
a jasne.
Fleksja
| inf | bębnać | |||
|---|---|---|---|---|
| indicativus | ||||
| praes | ||||
| sg | pl | |||
| 1 | bębnię | |||
| 2 | bębniesz | |||
| 3 | bębnią | |||
| praet | ||
|---|---|---|
| pl | ||
| 3 | m pers | bębnali |
| fut | ||
|---|---|---|
| pl | ||
| 3 | m pers | będą bębnać |
| conditionalis | ||
|---|---|---|
| pl | ||
| 3 | m pers | by bębnali |
| impersonalis | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| bębnåno | ||||||
| con | by bębnåno | |||||
| participia | ||||||
| part praes act | bębniąc | |||||
inf bębnać (5). ◊ praes 1 sg bębnię (1). ◊ 2 sg bębniesz (1). ◊ 3 pl bębnią (3). ◊ praet 3 pl m pers bębnali (2). ◊ fut 3 pl m pers będą bębnać (1). ◊ con 3 pl m pers by bębnali (1). ◊ impers bębnåno (1). ◊ con by bębnåno (1). ◊ part praes act bębniąc (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w. (dwa z tych samych przykładów).
Znaczenia
- 1. Bić w bęben (16)
- 2. Przygrywać, grać (1)
1. Bić w bęben; tympanizare Mącz, Cn; tympana pulsare, sonare, tonare, tundere Cn (16): y chodzą ſnym ſpacyiatum chwaląc chleb proſti/ oſtawiawſzy vlicze chroſtem/ Skrzypiąć/ bębniąc/ pyſcząc SeklKat Y2; RejWiz 19, 181; Mącz 471a; HistRzym 94; Y toli ſą pochodnie goráiące? pić/ gráć/ ſkrzypáć/ bębnáć/ około ſtołu thwoiego? RejPos 346, 22lv, 276v; RejZwierc 114, 170, 262; zoſtáwił też piſzcżki bębenniće/ áby wſzyſcy głoſy ſwe rowne podawáli/ tákież piſzcżkowie piſzcżeli/ bębennice bębnáli BielSpr 45; WujNT 22; Podżega ich on Bożec/ gdy ſok iego piią; Więc pląſzą/ więc ſzáleią/ y bębnią/ y wyią. KlonWor 6.
bębnać w co: teſtáment vcżynił/ áby go z ſkory odárto po śmierći/ á bęben ſniey vcżyniono/ áby/ gdy Niemcy poydą do Czech weń bębnano BielKron 327.
W przen (1):
Zwrot: »bębnać by do trwogi« = bić na alarm: Ná dziatki/ bá ná wſzytkich [mądrości] bębnieſz by do trwogi/ Ktorzy iedno wdzięcżni ſą twey świętey przeſtrogi. WisznTr 23.
2. Przygrywać, grać (1): Więc piſzcżkowie/ gędcowie/ co im tám bębnáli/ Ze cżynili co chcieli/ gdy drudzy ſkakáli. RejWiz 162v.
Formacje pochodne: zabębnać; bębnować.
BC