[zaloguj się]
[pdf]

BIERZMOWAĆ (12) vb impf

bierzmować (11), bierzwnować (1); bierzmować KrowObr (5), SkarJedn (3), SkarŻyw, CzechEp, PudłFr; bierzwnować RejZwierz.

e pochylone; teksty nie oznaczają ó; a jasne.

Fleksja
inf biérzmować
indicativus
praes
sg pl
2 biérzmujecie
3 biérzmuje biérzmują

inf biérzmować (6). ◊ praes 3 sg biérzmuje (2). ◊ 2 pl biérzmujecie (1). ◊ 3 pl biérzmują (2). ◊ part praes act biérzwnując (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI(XVIII) – XVII w.

Udzielać sakramentu bierzmowania; confirmare Cn (11): Y bierzwnuiąc ktoby iey/ [Królowej Katarzynie] ine imię chciał dáć/ Mogłby Innocencią/ s Kátárzyny przezwáć. RejZwierz 49; Bierzmować proſty kápłan nie może iedno Biſkup. SkarJedn D3v, 231, 235.

bierzmować kogo (6): Iáko bierzmuią ludzi Biſkupowie albo ſufraganowie. KrowObr 84v marg; Niemowi tu Piotr Swięty[:] roſkazał nam [...] ludzi Oleiem krćić/ y bierzmowáć. KrowObr 85, 126v, [248]; SkarŻyw 519; Bo Kśiądz mowi pax tecum gdy kogo bierzmuie: mowi mu pokoy z tobą/ á wżdy policżkuie. CzechEp 363. Cf Szeregi.

Szeregi: »bierzmować i policzkować«: I nie tho ieſt Biſkup [...] ktory zwony krzći/ y ludzi bierzmuie y politzkuie. KrowObr 126v.

»bierzmować i olejem smarować«: Abowiem kiedy ie bierzmuiećie/ y tym oleiem ſmrodliwym ſmáruiećie/ thedy kreſląc po tzele/ ták do tzłowieka mowićie. KrowObr 84v.

Przen., iron. albo żart. Zmieniać komu imię, nadawać komu nowe imię (1): IEſli maſz/ pókiś Piotrem/ ták długo wiłowáć/ Muśi ćię Pánie Pietrze ináczéy biérzmowáć. PudłFr 30.

Formacja pochodna: przebierzmować.

Cf BIERZMOWANIE, BIERZMOWANY

BZ