« Poprzednie hasło: BUDOWNICTWO | Następne hasło: BUDOWNIK » |
BUDOWNICZY (9) ai
o jasne.
Fleksja
sg | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m | N | budowniczy | f | N | n | N | ||
G | G | budownicz(e)j | G | |||||
A | A | A | budownicz(e) |
m sg N budowniczy (5). ◊ I budowniczym (2). ◊ f sg G budownicz(e)j (1). ◊ n sg A budownicz(e) (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.
Znaczenia
Należący, odnoszący się do budowy a. budownictwa; architectonicus, aedilitius, fabrilis Cn (2): Przetoſz zá mocą iego zniſzcżegoſz/ bez nacżynia/ bez máteryey/ bez pomocy y roboty budownicżey ſtánął ten ſwiát/ dziwne dzieło y páłac wſzytkiego co ieſt/ niebo y ziemiá. SkarŻyw 258.
Wyrażenie: »naczynie budownicze« = narzędzia budowlane: A gdy ſię wiele żydow ná to cudo zeſzło: z ſtąpił ogień z niebá/ y wſzytko nacżynie budownicże popſował. SkarŻyw 277.
a. W funkcji rzeczownika: Twórca, rzemieślnik, robotnik budowlany; cieśla; architekt; aedilis, sartorum tectorum curator Cn (7): Wedle łáſki Bożey ktora mi ieſt daná/ iáko mądry budowniczy [architectus] záłożyłem grunt BibRadz 1.Cor 3/10; CzechRozm 235v, **8; WujNT 1.Cor 3/10.
W przen (3): A przeto Cżyścá ſam Pan Bog ieſt budownicżym. WysKaz 34, 34.
Szereg: »rzemieśnik i budowniczy«: Abowiem oczekawał [Abraham] miáſtá onego fundámenty máiącego: ktorego rzemieśnik y budowniczy ieſt Bog [cuius artifex et conditor Deus.] WujNT Hebr 11/10.
Synonimy cf BUDOWNIK.
Cf BUDOWACZ, BUDOWNIK, BUDUJĄCY
BZ