[zaloguj się]
[pdf]

CELIDONIJA (33) sb f

Prawdopodobnie e oraz o jasne (tak Cn); a pochylone.

Fleksja
sg
N celidonijå
G celidonij(e)j
A celidoniją
I celidoniją

sg N celidonijå (10). ◊ G celidonij(e)j (19). ◊ A celidoniją (2). ◊ I celidoniją (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w.

1. bot. Chelidonium maius L. (Rost); jaskółcze ziele; chelidonia Calep, Cn; celidonia, hirundinaria, sandalina, virga tinctoris Cn [chelidonium sive chelidonia herba ‒ jaskołcze ziele Mącz 51c] (32): Wiedz że ſok zielony z Czelidonijey wytłocżony więtſzą ma mocz niżli wodka na thy rzecży FalZioł II 5a; á to cżynią ſtare Iaſkołki ziele Czelidońiją im na oczi przykładaiącz. FalZioł IV 24d; Naprzod korzenie Iaſkołcżego ziela/ ktore połacinie Czelidoniją zową z wodą vwarzony á pity/ ſiłną pomocz daie. FalZioł V 88, I 30 żp, 30a [2 r.], b, c [4 r.], 82d (18); Bugloſfá/ Centaurea/ więc Celidonia/ Ano chociam nie doktor/ poznałbych tho y ią. RejWiz 61; Celidonia ma liſt podobny Dębowemu/ iedno iż miękki á śmlády/ żołte kwiećie/ á żołte też mleko ma. SienLek 64; Náwierć bobku/ bobrowych ſtroiow/ z Celidonią to ieſt z Zándáliną SienLek 100, 54, 64, 65v [3 r.], 66, 77 (12); Calep l88a.
Zestawienie: »celidonija więcsza« (2): Sok prawi Czelidonijey więcſzey z miodem warzony na węglu/ bielmo y inſze niecżiſtoſci z oczu ſpądza y ſciera. FalZioł I 30c; [cf znacz. 2. FalZioł I 30a.]
2. bot. Ficaria ranunculoides Moench. (Rost); jaskier (1):
Zestawienie: »celidonija mniejsza« (1): CZelidonia ieſt ciepła y ſucha w cżwartym ſłopniu/ á ieſt dwoiaka więcſza y mnieyſza FalZioł I 30a.

Synonimy: 1. »jaskołcze gniazdo«, »jaskołcze ziele«, zandalina, złotnik.

Cf CELIDON

KW