[zaloguj się]
[pdf]

CHERUBIN (148) sb m

cherubin (108), cheruw (31), cherub (5), cherubim (2), chierubin (1), chierubim (1); cherubin PatKaz II (5),WróbŻołt (2), RejPs (3), BielKron (5), RejAp, KuczbKat, WujJud (2), ReszList, ArtKanc (2), GrabowSet, LatHar (4), WujNT (3), WyzKaz, SiebRozmyśl, SkarKaz; cherubin: cheruw : cherub : cherubim : chierubin : chierubim OpecŻyw (1 : – : – : 1 : ‒), LubPs (2 : – : ‒ : 1 : ‒ : ‒), Leop (24 : ‒ : 1 : ‒ : ‒ : 4), BibRadz (46 : ‒ : 2 : – : – : –) BudBib (1 : 31 : – : – : – : –), KochPs (1 : ‒ : 1 : ‒ : ‒ : –), SzarzRyt (– : ‒ : 1 : 1 : – : –)

e jasne.

Fleksja
sg pl
N cherubin, cheruw, cherub, cherubim cherubinowie, cheruwowie, cherubini, cherubiny, cheruby, cherubin, cherúbinowie
G cherubina, cheruwa cherubinów, cheruwów, cherubin, cherubiny, cherubin, cherubim, cherubiny, cherubin, cherubim
A cherubina, cheruwa
I cherubinem, cheruwem cherubiny, cheruwy, cheruwami, cherubin, cherubiny, cherubin
L cherubinie, cherubie cherubinoch, cherubiniech
V cherúbinowie
inne sg N a. pl G - cherubin

N sg (10), decl (124), indecl (13), decl a. indecl (1) Leop; indecl WróbŻołt (2), LubPs (3), RejAp, ArtKanc (2); decl indecl RejPs (1 : 2), Leop (20 : 2), BielKron (4 : 1). ◊ sg N cherubin (3), cheruw (4), cherub (2), cherubim (1). ◊ G cherubina (6), cheruwa (6). ◊ A cherubina (1), cheruwa (2). ◊ I cherubinem (2), cheruwem (2); -em (1), -(e)m (3). ◊ L cherubinie (4), cherubie (2). ◊ pl N cherubinowie (17), cheruwowie. BudBib (7), cherubini (8), cherubiny (1), cheruby (1) SzarzRyt, cherubin (3) RejAp, ArtKanc (2); cherúbinowie PatKaz II (4), Leop (6), BielKron, ReszList, LatHar, SkarKaz; cherúbinowie : cherubini : cherubiny OpecŻyw (1 : 1 : ‒ ), BibRadz (1 : 7: --), WujNT (1 : ‒ : 1). ◊G cherubinów (18), cheruwów (6), cherubin (1) RejPs; -ów (1), -(o)w (23). ◊A cherubiny (16), cherubin (2), cherubim (2); cherubiny PatKaz II, BibRadz (10), WujJud, WujNT; cherubin RejPs; cherubim LubPs; cherubiny : cherubin : cherubim Leop (2 : ‒ : 1), BielKron (1 : 1 : ‒). ◊ I cherubiny (15), cheruwy (2), cheruwami (2), cherubin (5); cherubiny BibRadz (10); cherubin WróbŻołt (2), LubPs (2); cherubiny : cheruwy : cheruwami : cherubin Leop (5 : ‒ : ‒ : 1), BudBib (‒ : 2 : 2 :‒). ◊ L cherubinoch (2) Leop, BielKron, cherubiniech (1) BibRadz. ◊ V cherúbinowie (3). ◊ sg N a. pl G cherubin (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w.

Anioł (lub jego wizerunek), według Starego Testamentu należący do najwyższego chóru anielskiego (z hebr. sg cherub, pl cherubim, cherubin); cherub Vulg, PolAnt (148): przyięli ią Cherubinowie/ chwálątz ią z wiary rzekątz OpecŻyw 183v; Ieſcze przeuyſſyla zwyecznoſzczy Cherubyny w nayaſznyeyſzym uydzenyu boſtwa PatKaz II 53v, 53v [2r.], 77v, 80; Dwa też Cherubiny ze złotá kowánego vcżyniż/ z obu ſtron Vbłagálnie/ Cherubin ieden będzie ná iednym boku/ á drugi na drugim. Leop Ex 25/19; Stámtąd (to ieſt) z oney Vbłagálnie/ ze śrzodku dwu Chierubinow/ ktorzy będą nád Archą ſwiádecthwá/ będęc odpowiedzi dawał Leop Ex 25/22; á nábierz pełnę garść twoię węgla rozpálonego/ ktore ieſt miedzy Cherubiny/ wyſypże ie na miáſto. Leop Ez 10/2; Y wyćiągnął Cherub rękę z pośrzodku Cherubinow do ogniá ktory był między Cherubiny Leop Ez 10/7; Y vkazáło ſie na Cherubinoch podobieńſtwo ręki cżłowiecżey Leop Ez 10/8, Ex 25/18, Eccli 49/10, Ez. 10/2, 3, 4 (23); Skrzydło iedno Cherubina było na piąci łokci BibRadz 3.Reg 6/24; A obádwá Cherubini na wzwyſz byli na dźieſiąći łokći. BibRadz 3.Reg 6/26; Y iezdźił na Cherubie/ á latał będąe noſzon ná ſkrzydłách wiátru. BibRadz Ps 17/11; Potymem weyzrał/ á oto cztery kołá przy Cherubiniech BibRadz Ez 10/9, Gen 3/24, I 46, Ex 26/6 [4 r.], 1.Reg 6/23, 25 (47); BielKron 33 [2 r.], 463v; KuczbKat 375; WujJud 46v, 47; Cheruw wykłada ſię iáko dziećię BudBib I 43d marg; Iehowo Boże Izráelow mieſzkaiący (miedzy) Cheruwy/ ty ieſteś ſam Bogiem wſzech kroleſtw ziemie BudBib 4.Reg 19/15; Więc wſiadł ná Cheruwa y latał/ á iezdził ná pierzu wietrznym. BudBib Ps 17/10[11]; Y Widziałem á oto ná powietrzu/ ktore (było) nád głową Cheruwow iáko kámień ſzáfir BudBib Ez 10/1; A cheruwowie ſtali po práwicy domu BudBib Ez 10/3; Y podniosłá ſię sławá Iehowy od cheruwá ná odrzwi domu (onego) BudBib Ez 10/4; Wezmi ogniá z pośrzodku kołá miedzy cheruwami BudBib Ez 10/6; Y vcżynili ſię Cheruwowie y pá1my/ bo pálmá (byłá) miedzy Cheruwem á Cheruwem/ a dwoie oblicże (było) v Cheruwá. BudBib Ez 41/18; Tákżeć y Ezechiel ktory ſię przypátrował widzeniu chwały ktora ieſt iemu vkázána ná wozie Cherubinow. BudBib Eccli 49/10, I 411c marg, Ez 10/2 [2 r.], 5, 7 [3 r.], 8 (32); ReszList 181; Anieli mocnośći/ Archánieli y śiły/ Tronowie y páńſtwo/ Cherubin y kſięſtwo/ y Seráphin tobie/ mowiący ſpiewáią ArtKanc N19; WujNT 123; Poſtánowił Pan przed Ráiem roſkoſzy/ Cherubina y płomieniſty miecż WysKaz 33; SkarKaz 274b; PAnie náſz wſzechmogący/ wieczny/ niepoięty/ Tobie Cheruby krzyczą/ święty/ święty/ święty SzarzRyt B2v, Av.
Zwroty: »siedzieć nad cherubin(em)« (7): Ty miły panie) ktory ſiedziſz nad Cherubin racży ſie obiawić WróbŻołt 79/2, bb8v; BOże wſſechmogący ktory rządźiſz iáko iną trzodę wſſytko źebránie [!] ludu twego ſiedząc nád Cherubinem wyſokoſći máieſtatu twego RejPs 120; LubPs S3v, X; Leop Ps 98/1; KochPs 121.

»wtąpić na cherubim« (2): Wſtąpiłci ieſt na Cherubim w ſwey boſkiey możnośći LubPs E; I wſtąpił ná Chierubim/ y latał ná skrzydłách wietrznych. Leop Ps 17/11.

Wyrażenia: »cherubin chwały« (1): á nád nią byli Cherubinowie chwały zácimiáiący vbłagálnicę WujNT Hebr 9/5.

»kor cherubinow« (1): Dotknę ieſzcże krothko y ńowego zakonu/ Mátheuſz/ Márek/ Lukaſz/ y Ian/ woz o cżterzech koniach Páńſki/ y práwy kor Cherubinow Leop *B4v.

»lotny cherubin« (2): Okaż ſye/ który nád lotnym śiedźiſz Cherubinem KochPs 121, 23.

Zestawienie: »anjoł(ek) cherubin« (2): A wyrzuciwſzy ie oſadził przed Ráiem roſkoſzy Anioły Cherubin BielKron 2; a z obu końcu ſkrzynie vcżyńicie dwa Aniołki Cherubiny ze złotá przeciw ſobie ſtoiące BielKron 33.
Szeregi: »anjoł, cherubin« (1): Mátką bydź/ Panną zoſtác/ nie ludzkiéy to śiły/ A ieſcze Bogá rodźić/ rzeczy więtſzé były. Bogá/ mowię/ tego/ co niebá/ źiemie pánem/ Anyołow/ Cherubinow/ nawysſzym Hetmánem SiebRozmyśl F3v.

»cherubini, (i, z) serafini« (12): a ono ią [bożą matkę] niebo przyięló [!] z weſelim [...]/ chierubini/ Serafini z nowych pioſnek ſpiéwanim. OpecŻyw 186; GDyſz ieſt ſtolec twoy poſtawion nad wſſemy zwierzchnoſciami nieba: y nad wſſemi ſtany angiołow y Archangiołow Cherubin y Seraphin y inych wſſech z wierzchnoſci niebieskich RejPs 146v, 145; BibRadz II 120c marg; RejAp 38v; ArtKanc T17; Cherúbinowie/ z Seráphiny/ święći/ Zaſtępy w niebie: prośćie: by z pámięći Bog wiecżny/ puśćił/ moie niepráwośći GrabowSet S3; LatHar 425, 473, 573, 654; WujNT 669.

MM