[zaloguj się]
[pdf]

CYPRESOWY (20) ai

cypresowy (14), cyprysowy (5), cyprasowy (1); cypresowy HistAl (2), Mącz (6); cyprysowy Leop, KochTr, KlonŻal; cypresowy : cyprysowy : cyprasowy FalZioł (6 : 1 : ‒), Calep (‒ : 1 : 1).

-s- (11), -ss- (9).

e oraz o jasne; a z tekstu nie oznaczającego å.

Fleksja
sg
mNcypresowy nNcypresow(e)
Gcypresow(e)go Gcypresow(e)go
Acypresowy A
Icyprysow(e)m I
Lcyprysowym L
pl
N subst cypresow(e)
A subst cypresowé

sg m N cypresowy (4). ◊ G cypresow(e)go (3). ◊ A cypresowy (1). ◊ I cyprysow(e)m (1). ◊ L cyprysowym (1). ◊ n N cypresow(e) (2). ◊ G cypresow(e)go (3). ◊ pl N subst cypresow(e) (3). ◊ A subst cypresowé (2); -é (1), -(e) (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII (z Cn) ‒ XVIII w.

1. Przymiotnik od „cyprys” ‘drzewo’; cupressinus Mącz, Calep, Cn; cupresseus Cn (19): sklepienie nádedrzwiámi y nád okny było ſpráwione s Ebenu drzewá cżarnego bárzo wonnego/ komory y komnáty z drzewá Cypreſowego. HistAl Hv, L7; tramy domow náſſych Cedrowe/ ſthropy (ábo piętrá) náſſe Cypryſowe [cypressina]. Leop Cant 1/16; Cupressinus, Cypreſſowy. Mącz 72d, 50d, 72d [2 r.]; Srogi iákiś przewoźnik woźi bládé ćięnie/ Y w láſy nieweſołé Cypryſowé żenie. KochTr 13; KlonŻal C3v; Calep 278b.

W charakterystycznych połączeniach: cypresowe(-y, -a) drzewo (4), gaj, gałązka, las.

Wyrażenia: »list cypresowy« (2): Przeto dobrze ieſth w ſkrzynie miedzy ſzaty kłaſć [...] bobkowy liſt, Cidrowy albo czypreſowy/ y inſze rzecży thakowe ktore nie telko ſzat/ ale y kxiąg od Moli bronią. FalZioł IV 16b; Na wypędzenie komorow: okurzenie czynić żywiczą [...] albo liſtem czypryſſowem. FalZioł IV 29b.

»orzech cypresowy, z cypresowego drzewa« [szyk 6 : 1] (6 : 1): WEzmi lapidis Emantitis (kamień ieſt) [...] orzechu Cipreſowego/ [...] Ty wſitki rzecży miałko ſtukłſzy (w aptecze) day plaſtr vcżynić twardy FalZioł V 28, V 29, 96v, 102v [2 r.]; Galbulus, Orzech z cipreſowego drzewá. Mącz 142a; Galbulus ‒ Cypraſſowi orzech. Calep 445b.

2. Przymiotnik od „cyprys” ‘ziele’ (1): Chamaecyparissus, Cipres/ ziele álbo kwiat Cipreſowy. Mącz 50d.

Cf CYPROWY

MM