[zaloguj się]

CZĘSTOKROĆ (547) av

-ę- (525), -e- (13), -ę- a. -e- (9); -ę- : -e- MurzHist (5 : 3), Leop (3 : 2), KwiatKsiąż (17 : 6), RejAp (7 : 1), HistRzym (28 : 2).

Pisownia łączna (494), pisownia rozłączna (53) (w tym 1 r. często...kroć). W drugiej połowie wieku pisownia rozłączna pojawia się sporadycznie.

Oba o jasne.

stp, Cn notuje, Linde bez cytatu oraz XVI w. s.v. często.

Wiele razy, niejednokrotnie, nierzadko; plerumque Mącz, Calep; compluries, saepe, saepius Mącz, Cn; subinde Mącz; crebra, crebre, crebriter, crebro, frequenter, identidem, iterum atque iterum, iterum et saepius, multoties, persaepe, pluries, plurimum, saepenumero, saepicule, saepiuscule, semel atque iterum Cn (547): yakom ya nyerval vyszny wszadu yego czastho crocz w yego ogrodzye [...] Thak my bog pomozy. ZapWar b. r. nr 2328, 1507 nr 1984, 1985, 1520 nr 2249, 1546 nr 2582; March1 Wiet Av; BierEz E4v, I4, S3v; Ieſſcże w iaſlkách [...] leżál/ a iuż glód/ niedoſtatki/ zimno/ przeſladowanijé cirpiál/ cżęſtokrotz plakál OpecŻyw 15v; bo to iudáſs dobrze wiedziál ijż tam pán Iezus cżęſtokrotz modlitz ſie chadzal. OpecŻyw 98, 35, 88v, 137, 137v, 158, 177v; ForCnR C2v; á ták tymi ſlowy tzęſtokrotz odmawyał iey/ á nyewyáſtá gnyewałá ſye ná młodzyeńcá HistJóz A3; TarDuch B6v; Then Moſiądz cżęſto kroć z piſma zową gi Kontrifałem FalZioł IV 48b; Clęſzkie rodzenie cżęſto kroć na matki przichodzi FalZioł V 17a, II 2c, III 7d, IV 56b, V 25v, 26v (13); BielŻyw nlb 12, s. 47; GlabGad L4v; MiechGlab 69, 75; oczo czeſthokrocz yego Krolyewſka Mcz kv panv Voyewodzye y pyſſal y wſzkazowal. LibLeg 11/139, 9/5lv, 11/62v, 151v; RejPs 91; RejRozpr B3; LibMal 1544/88v; HistAl C5, C5v, N3v; MurzHist E3v, F3v, H4, K, Kv, K4, R, V2; MurzNT 51, Matth 17/15 [2 r.]; KromRozm II p2; A yednák y tym obyemá to yeſt kápłanowi y biſkupowi częſtokroć poſlugę á diakonſtwo przyczyta KromRozm III I2, B5v, G5v, K3v, L3; Diar 30; Bo cżęſtokroć Apoſtołowie ſwieći w dzyeioch ſwoich ten Pſalm ná ſwyádectwo przywodzili. LubPs D2v; Bo ácż od oycá mego cżęſtokrociem ſłycháłá/ Iáka Pánie ná ſwiecie moc twa przed tym bywáłá. LubPs hh5, A3, Dv, L2v, S, V marg (13); Abowiem ty przygody á tráfunki częſtokroć zrządzeniu á przeźrzeniu Bożemu przypiſuią. GroicPorz mmv, b3, x2v, y, kk2, kk2v; Naprzod ludzi tzęſtokroć vpominamy/ áby ſie bali Páná Bogá KrowObr 61v, Bv, 63v, 178, 226v; Leop 4.Esdr 5/8, Ps 128/1, 3.Mach 7/2, Hebr 10/11; BibRadz I *5, *6, 91b marg, 353v [2 r.], Matth 17/15 [2 r.], II 103b marg, 141a marg; OrzRozm O4v; cżęſtokroć go kazał bijáć y przeſládáwáć. BielKron 87v; rádáć ſie fortuná cżęſtokroć odmienia BielKron 256v; wſżákże ie [Litwinów] Pruſowie cżęſtokroć porażáli. BielKron 436v, 35v, 57v, 81, [852]v, 94 (33); GrzegŚm L3; A bárzo ſię z weſelem takowi w przyaćielſtwach kocháyą y towarzyſtwo miełuyą/ ktore cżęſtokroć yednegoż dnia ſtanawiayą y zaś roſtargiwayą KwiatKsiąż C4; Abowiem ktorzi nadaremno krnąbrnie prziſięgayą/ takowi częſtokroć zwyczayą ſię krzywo w rzechach [!] ważnych przyſięgać. KwiatKsiąż D3, A, B4v, D3, E, Ev (19); Subinde, Potym też vſtáwicznie bes przeſtanku/ też częſtokroć. Mącz 168c; Saepe testificor, Iáko częſtokroć poświádczam/ álbo ná świádectwo prziwodzę. Mącz 452b, 305c, 307b, 336a, 364a, 401d (11); OrzQuin L; SarnUzn F4 marg; SienLek 17v, 87v, 104v, 136, 189; SienLekAndr a3v; LeovPrzep av, B, C3, D3v; Cżęſtokroć Pan wſzędy w piſmie ſwiętym powtarza obietnicę ſtráſznego ſądu ſwoiego á przyſcia ſwoiego. RejAp 125v, 3, 17v, 66v, 142v, 159v, 191, Ff; Iáko powiedam myſliłem ná to cżęſtokroć/ y było ná co GórnDworz H5, C4 [2 r.], D2, D3v, G6v, I2 (22); bo poſelſtwá więcey cżęſtokroć przycżyniáią/ niſzli ſie zſtawa. HistRzym 15v, 3, 4, 41, 45, 48v (27); Gdzye go y ſam Pan y ine piſmá ná wielu mieyſcach cżęſthokroć thák miánuią. RejPos 76v, 4v, 56, 72v, 164, 227 (9); RejPos3 97v; BielSat D4; KuczbKat 35, 50, 250, 380; RejZwierc A3v, 3v; Oſmy obycżay ſzykowánia woyſká/ ktorego vżywáli cżęſtokroć Rzymiánie/ y Párthy BielSpr 22, 5, 25v, 33, 68; WujJud A2; WujJudConf 223v; RejPosRozpr c3 [2 r.]; RejPosWstaw [412], 44, 44v; á dla tychże przycżyn ſyná mego Antyochá náznacżyłem Krolem/ ktoregom cżęſtokroć doieżdżaiąc do wyſzſfych pańſtw wielom z wáſzych porucżał y zálecał BudBib 2.Mach 9/25, Eccle 7/22, Eccli 20/18; HistHel C3v; MycPrz I Cv, C3; Strum A3; WierKróc A4, A4v; BiałKaz H3v, Iv, M4; A to iż ſpoſobow mowy/ piſmá ś. nie vważáią: áni znacżeniá iego obacżáią: ktore cżęſtokroć inſzą rzecż zda ſie mowić CzechRozm 107v, 10v, 31v, 202, 213v, 230, 242; Bo o rozgniewánych á co trzebá mowić/ ktorzi cżęſtokroć zápámiętywáią śię/ y niebacżą co przed ocżymá máią? ModrzBaz 7; Ale rzecż to ſámá vkázuie/ y wy to cżęſtokroć ná oko widźicie/ że nie ták dálece ieſt wáſzego rodzáiu/ iáko wáſzych bogactw á śmiáłości. ModrzBaz 141, 6, 7v, 21, 27v, 30 (37); SkarJedn 314, 375; Skarżyw 46, 117, 180, 201, 202 (23); ZapKościer 1581/23; StryjKron 567; CzechEp 86, 177, 183, 184, 285; CzechEpPOrz *2; NiemObr ktv, 10; KochPhaen 11; KochWz 142; ReszHoz 126; ReszList 148; BielSen 17, 19; BielSjem 20; KochPam 81; ArtKanc P6v; BielRozm 31; Calep 6b, 267b; Phil H3; KochAp 5, 6; nie żal gárdłá dác zá páná/ coście W. M. częſtokroć czynili OrzJan 31; RybGęśli D; A każdy iednák kápłan ſtoi co dźień vrząd ſwoy odpráwuiąc/ y też ofiáry zábite częſtokroć ofiáruiąc/ ktore nigdy nie mogą grzechu zgłádźic. WujNT Hebr 10/11, przedm 17, Matth 17/15 [2 r.], s. 114, 120, Act 26/11, 2.Cor 11/26; WysKaz 28; CHcąc ſkáźié wątpliwośći/ ktoré częſtokroć przy zapiśiéch na dobrá Krolewſkié [...] zwykły ſie wynarzác [...] ták zábiegamy SarnStat 51, 55, 72, 116, 118, 175 (50); SiebRozmyśl D2v; Sam Krol pod piory mieſzka w zamku żorawiemi/ Tych doſtáią cżęſtokroc/ gdy ſię biią z niemi. KmitaSpit C3v, A2; A dźieie ſie cżęſtokroc v nas/ z cżego ſie ono pośmiewał Diogenes/ Iż wielcy złodźieie máłych wieſzą. PowodPr 79, 14, 15, 63; VotSzl A2; CiekPotr B4v; A iż mu ſię powiodło/ drugi raz ſię wráca: Choé ná ſzcżęśćiu złodźieyſkim cżęſtokroé vtráca. KlonWor 21, 4, 50, 53; SzarzRytJSzarz nlb 2.

Z czasownikiem dokonanym lub imiesłowem dokonanym (56): Po zwýtzięſtwiéch barzo znamienitich [...]Ktoré otrzimali s kſiędza Moſkewſkégo/ Y cżęſtokrotz s Tatarzina Przekopſkégo. KlerPow 2; A to ieſt nauka Auicenny iuż cżęſtho kroć ſkuſzoua [!] FalZioł III 14b, I 117c, II 19d, V 81 v; MurzOrt B; KromRozm III D5; GroicPorz xv; Ale tzęſthokroć ſobie roſtzythamy KrowObr 178v; BibRadz I 303v marg; GrzegRóżn D2v; częſtokroć z znakow pryſzłey [!] dobroći/ gdyż my yeſzcze młodzinczykami/ yakowi przyſli meżowie mamy być/ może być poznano. KwiatKsiąż B3v, C2, 04; bo cżęſtokroć cżłowiek chcąc ominąć ieden doł/ wpádnie w drugi GórnDworz N6, I4, Bb, Cc4; Pies ktory ſie miece żeby ćie zábił/ to ieſt ćiáło twe właſne/ przez ktoreby cżłowiek był cżęſtokroć zábit/ by pan Bog nie bronił. HistRzym 48, 65v; RejPos 313v; Bo ony ták dziáláią/ chodząc do komory/ Odmienią ſie cżęſtokroć/ w rozlicżne vbiory. BielSat Dv [idem BielRozm 25], D4; CzechRozm 84; Bo cżęſtokroć ſpráwiedliwość rzecży/ ábo ſię zátái/ ábo bywa zátłumioná vbłądzeniem ktoreykołwiek ſtrony ModrzBaz 89v, 6v, 9, 25, 57, 66v, 97v, 105v; Ale co mowię o mieyſcách/ y o grobách/ poniewaſz cżęſtokroć/ y ſuknia vmárłego/ y słowo iedno ná ſercu/ pobudzi wnetże myſl náſzę. SkarŻyw 132; cżęſtokroć był poiman od nich/ zełżony/ y ná śmierć ſkazány. SkarŻyw 528, 160; StryjKron A6; CzechEp 125; Cżęſtokroć/ ón nieſczęſny/ dla ludzkiégo dáną Vlżenia/ w ćiężkim płáczu ſtrawił noc nieſpáną. KochPam 86; ArtKanc Mv; BielRozm 25, 31; LatHar 273; Obácz te widzenia y vkázowánia S. Piotrowi/ Korneliuſzowi y innym świętym w piśmie częſtokroć vczynione WujNT 440; CZęſtokroć iuż doświadzyliſmy: iż vſtáwę álbo Dekret który ieſt nápiſan y názwan Oſtrogi/ poddánym náſzym wiele trudnośći y obćiężliwośći zádawał SarnStat 649; FRáńćiſzek Grzegorzowi pożyczył dwádźieśćiá korcy pſzenice/ których częſtokroć vpomniony niewroćił SarnStat 695, 42, 520, 593, 605, 706, 986, 1054; GrabPospR N4; Zły dłużnik áni prośi/ áni długu płáći: Choć ná tey niewdźięcżnośći cżęſtokroć vtráći. KlonWor 73, 8; PudłDydo B2.

W połączeniu dwóch form gramatycznych tego samego wyrazu lub dwóch odmianek słowotwórczych czasownika (8): KromRozm II bv; Nád to/ ma ćyáło Kryſtuſowe tę właſnoſć/ iż y mártwe członki yego przez głowę/ to yeſt páná Kryſtuſá ożywyone być mogą/ y częſtokroć bywáyą, KromRozm III D5, D8; Abowiem ták iáko y tu widzimy/ y cżęſtokroć widamy [...] że to ieſt nieobronna rzecż RejPos 354; dla tego ácz ſynowie ſzlácheccy/ zdádzą ſie także bydź vczeni y częſtokroć vczeńſzy [videantur aeque docti et plerunque doctiores JanStat 197] nád proſtégo ſtanu ludźi SarnStat 113 [idem 180] 180, 196, 923.

W przeciwstawieniach: »nie zawsze... ale częstokroć« (1): Lecz nie záwſze więtſzy mnieyſzego poſyłá: ále częſtokroć y rowny rownego/ y mnieyſzy więtſzego. WujNT 428.

»nigdy... ale częstokroć« (1): áby nigdy nie prożnowáli/ ále cżęſtokroć do celu ſtrzeláli BielSpr 26.

W charakterystycznych połączeniach: częstokroć bijać, bierać, brać (2), bywać (25), chadzać, chodzić (3), czynić (11), czyniony (2), czyść, czytać (2), dać, dany, dawać (2), (do-, na-)jeżdżać (3), dopuszczać (2), dostawać (2), doświadczyć, doznać, doznawać, dziać się (2), działać, ginąć (2), gniewać, karać (3), mawiać (3), mianować (sie) (2), mieć (6), mienić, mieszkać, miewać (2), miewany, mowić (8), myślić (2), nadchadzać, najdować się, namawiać, napominać, napominany (2), narzać, narzekać, nasłuchać sie, nasłuchawać się, naszać, nauczać, nauczany, nawiedzać, nazywać, obcować, obracać sie, odchodzić (2), odmieniać sie (2), odmieniany, odmienić się (2), ofiarować (2), oglądać sie (2), okazować sie, opuszczać, opuszczony (2), oświadczać się, oświadczyć się, otwarzać, palić (2), pisać, płakać (7), pobudzać, pobudzić, pobudzony, podjąć (2), pokazowαć, pokusić, pomagać, porażać (3), potrzebować (2), powiadać, powiadany, powiedać (4), powtarzać (4), prosić (2), przebywać (2), przechodzić, przekładać (2), przemieniać sie (2), przepowiedać, przewłaczać (2), przychodzić (12), przyczyniać, przyczytać (2), przydawać (4), przypadać, przypędzać (2), przypisany, przypisować (2), przypominać (3), przysięgać, przytracić, przywodzić (6), pytać, rozczytać, rozmawiać, skazować (2), słać, słuchać, słychać (5), słyszeć (4), staczać, stanawiać, szkodzić (2), twierdzić (2), ukazować, upadać (5), upominać (3), upominan, upomniony, ustąpić, ustępować, utracać, utracić, używać (3), walczyć (4), wchadzać, wedrzeć sie, widać (7), widywać, widzieć (4), wpadać (4), wpaść, wracać się (3), wspamiętawać, wspominać (2), wspominany, wszczynać sie (2), wtargać, wydać sie (2), wyganiać, wynarzać sie, wziąć, zabijać, zabit, zadawać (2), zamierać, zaniechan, zaniechywać, zaniedbawać (2), zapamiętawać się, zatrzymawać, zgrzeszyć, znaczyć, znaszać, znosić, zwać (się) (6), zwodzić, żądać.

Frazy: »częstokroć się przydawa (a. przydaje)« [szyk zmienny] (19): FalZioł V 29v, 37v; á przydawa ſie cżęſtokroć iż takowe cierpią niemoc wielką kthorą zową ſwiętego Valantego. GlabGad H, C2v; MiechGlab 77; GliczKsiąż G; Cżęſtho ſie kroć przydawa Krolom y wielkim Pánom/ iż muſzą nieieść aſz do nocy KrowObr 140; GórnDworz Nv; PRzydáie ſie częſtokroć: iż Kortyzanowie y biegunowie do Rzymá duchowné opátrzenia [...] vpraſzáią SarnStat 173, 144, 157, 584, 594, 610 (11).

»częstokroć się przygadza« (9): Cżęſtokroć śię to przygadza/ Iż proſtego chytry zdradza BierEz M2v; MetrKor 40/821, 822; KromRozm II b; KwiatKsiąż Av; Saepe usu venit, Częſtokroć ſie przigadza. Mącz 480a, 328b, 440a; HistRzym 104v.

»częstokroć się trafia (a. trefuje)« (8): przedſię cżęſtokroć ſie to tráfia/ że Pan karze yedny zá drugye GliczKsiąż F7v; LubPs ee2; ale y w onych zacnych oficynách cżęſtokroć ſię onym zacnym á pilnym miſtrzom to trefuie/ iż prze niedozor wiele rzecży opuſzcżáią BibRadz I *5v; RejPosWstaw [412]v; ModrzBaz 130; SarnStat 807, 810, 915.

Wyrażenia: »często częstokroć« (2): którą oni ná woynach y potykániu [...] częſto częſtokroć [saepe saepiusque JanStat 5] dla obrony náſzéy y króleſtwá tego dźierżąc ná ſobie/ nieprzyiaćielſkié naiázdy podięli SarnStat 9 [idem] 889.

»częstokroć doświadczony« [szyk 8 : 1] (9): Lekarzſtwa cżęſto kroc doſwiadczone na płynienie łez z oczu/ y na ſwierzbienie y lipkoſci gich. FalZioł V 78v; Abowiem cżyni ſtolcze y vrinę obphicie wypądza z cżłowieka/ á to ieſt rzecż cżęſtokroć doſwiadcżona. FalZioł V 84, III 29d, V 74v, 76, 77, 85v, 98v, 104v.

Szeregi: »częstokroć, (a) pospolicie« [szyk 2 : 1] (3): Też barzo ſzlachetne lekarzſtwo/ cżęſto kroć á poſpolicie od Doctorow w zwycżaiu miewane. FalZioł V 86; Plerumque, Częſtokrość [!]/ Poſpolicie/ Podczás/ Też kilka rázów. Mącz 305a; Calep 811a.

»wielekroć, (i) częstokroć« (3): ijż natym ſwiecie ſto krotz wezmie a nieieden ráz/ ále wielé krotz ij cżęſtokrotz. OpecŻyw 56; RejPos 228v; RejZwierc 125.

Cf CZĘSTO, NIECZĘSTOKROĆ

HG