« Poprzednie hasło: CZWORACY | Następne hasło: CZWORAKO » |
CZWORAKI (47) nm
czworaki (46), czwioraki (1) PatKaz I.
o oraz a jasne.
Fleksja
sg | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m | N | czworaki | f | N | czworakå, czworak(a) | n | N | czworaki(e) |
G | G | czworaki(e)j | G | |||||
D | D | czworaki(e)j | D | |||||
A | czworaki | A | czworaką | A | czworaki(e) | |||
I | czworakim | I | czworaką | I | czworakim |
pl | ||
---|---|---|
N | subst | czworakié |
G | czworakich | |
A | subst | czworaki(e) |
sg m N czworaki (12). ◊ A czworaki (3). ◊ I czworakim (2). ◊ f N czworakå (3), czworak(a) (2).◊ G czworaki(e)j (2). ◊ D czworaki(e)j (1). ◊ A czworaką (1). ◊ I czworaką (4). ◊ n N czworaki(e) (4). ◊ A czworaki(e) (2). ◊ I czworakim (1). ◊ pl N subst czworakié (4); -é (1), -(e) (3). ◊ G czworakich (5). ◊ A subst czworaki(e) (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI w.
Znaczenia
1. Liczebnik wieloraki; quadruplex Murm, Mącz, Cn; quadripertitus Mącz, Cn; quadrinus, quadriplicatus, quaternus Cn (43): IEzus mily odpowiedzeniá mu niedál/ a to prze cżworaką rzecż. OpecŻyw 130v; ktore ſzwyąto mamy ſzwyączycz dla czwyorakyey rzeczy PatKaz I 1v; PatKaz II 52v, 71v; Murm 204; Wiek cżłowiecży cżworaki ieſt. FalZioł I [*8]v; PSow rodzay cżworaki ieſt FalZioł IV 6b, I 122d, V 12v; Gdzież godzi ſie wiedzieć iż w ocżach ieſt cżworaka blonka GlabGad B5; KłosAlg Gv; WróbŻołt D6v; KV Spadkowi po vmárłym/ ktory Teſtámentu nie vczynił/ ieſt czworaki ſtopień. GroicPorz ff3, y2v; RejWiz 117v marg, Cc4v; Leop *2v; BielKron 467; Quadripartito, Czworáko/ czworákim obyczáyem. Mącz 335b, 25a, 281d, 335c [3 r.]; Bo záwżdy iákoż od pocżątku ſwiátá ten cżworáki rozdział miedzy ſłuchácżmi ſłowá Bożego okázował ſie RejPos 62, 62; RejZwierc 30v marg, Aaa3; Dayże ſię winnym z tych cżworákich rzecży LatHar 136, 188, 338, 393, 667, 679 (11); SarnStat 797, 1262, 1307; SkarKaz Oooo2b.
2. W funkcji liczebnika mnożnego i wielokrotnego; poczwórny, czterokrotny; quadriplicatus, quaternus Cn (4): Abowiém w iednym tegodniu byłá czworáka odmiáná [quadruplex mutatio JanStat 42] Zupników: iż ieden nád drugiégo pieniądzmi przekłádał. SarnStat 376; A ieſliby tákié zábićié ábo ránienié było vczynioné z ruſznice ſtrzelbą/ tedy śiedzenié y zapłátá czworáka zápłáconá bydź ma. SarnStat 1170; Nuż dáley: wáſze ſzáty tákie cudzoźiemſkie/ [...] Abo tákie czworákie rękawy rzezáne ZbylPrzyg A3, A4v.
Cf CZTERNY, CZWORNY, CZWORZYSTY
ZZie