[zaloguj się]
[pdf]

DEKLINOWAĆ (6) vb impf

-k- (5), -c- (1).

e oraz o prawdopodobnie jasne (tak w deklinowan), a jasne.

Fleksja
inf deklinować
indicativus
praes
sg pl
1 deklinuję
3 deklinuje deklinują
fut
sg
3 m będzie deklinowåł

inf deklinować (1). ◊ praes 1 sg deklinuję (1). ◊ 3 sg deklinuje (1). ◊ 3 pl deklinują (2). ◊ fut 3 sg m będzie deklinowåł (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. s.v. nachylić i schylić (dwa z tych samych przykładów) oraz w objaśnieniu s.v. przypadkować.

jęz. Odmieniać wyrazy przez przypadki; [declino ‒ nachylam, naginam, ustępuję precz, strzegę sie Mącz 57d; ‒ nachylam, ustępuję, waruję się Calep; chronię się; skłaniam się gdzie, wstępuję; stronię od kogo; udaję się gdzie; umykam ‒ declino Cn] (6):

deklinować co (3): wſzytkie ſłowá by niewiem iákiego ięzyka/ my możemy y mamy deklinowáć/ to ieſt końcá iych náchyláć BudBib Cv, Cv [2 r.].

Zwrot: peryfr. »dzban deklinować« = pić (1): Zdá ini [!] ſye że to bydlie [pleban] Poyde gdie wkarċmie oſydłę. Bo ſye tu vfatygował Bedzie gdie dżban declinował RejKup n6v.
Szeregi: »deklinować albo (to jest) nachylać« [szyk 1 : 1] (2): druga [omyłka] iż tego ſłowá [tłumacze] nie náchyláią álbo nie deklinuią BudBib Cv, Cv.

»schylać to jest deklinować« (1): wſzytkie á wſzytkie ták iak o náſze Polſkie ná końcu ſchylam/ to ieſt/ iáko Grámmátykowie mowią deklinuię ie BudBib Cv.

Przen (2):
Zwrot: »nieźle deklinować« = dawać sobie radę (2): Bo v dworá ćwicżono/ więc w żolnierze dano/ A s tákiey ſzkoły żacżki/ pirwey obierano. Ale wierz mi iż y ten/ niezle deklinuie/ A to co mu przyſtoi/ pilnie terminuie. RejZwierz 85, 86v.

Synonimy: nachylać, schylać.

Cf DEKLINOWAN, DEKLINOWANIE

KCh