« Poprzednie hasło: DELIBEROWAĆ | Następne hasło: DELIJA » |
DELICYJE (9) sb pl t
Oba e prawdopodobnie jasne.
Fleksja
pl | |
---|---|
N | delicyje |
G | delicyj |
A | delicyje |
L | delicyjach |
pl N delicyje (1). ◊ G delicyj (1). ◊ A delicyje (5). ◊ L delicyjach (2).
Sł stp, Cn brak, Linde XVI – XVIII w.
Znaczenia
Przyjemności; przedmioty zbytku, przepychu [deliciae ‒ roskoszy, lostowanie Mącz 182a; delicium ‒ rozkosz, krotochwila Calep; kochanie; komedyja; krotofila; lubieżność; pieszczota, pieśćliwość; rozkosz ‒ deliciae Cn] (9): [kto] jedno telko swego, a nie kościelnego pożytku strzeże a pilen ku umocnieniu autoritatem privatam a ku zadzierżeniu swych delicyj ziemskich, tym więcej tyrannus, a nie legitimus magistratus zwan być ma DiarDop 107; Bo gdyćby rzemyoſl tych nye było/ roſkoſz niemyáłáby ſie też wcżym ſſerzyć/ áni ſam cżłowyek nye wyedzyałby yákoby delicyie ſobye ſtroić myał. GliczKsiąż Hv; Cżym znáć dał/ że wolność chociaſz vboga/ nád wſzythkie bogacżow delicye ma być przekłádána Phil F; KlonFlis D3; Cżaſem ſię ſpaciatum ná pole przechodźi/ Zábáwia ſię myśliſtwem/ delicie płodźi. KlonWor 35, 53.
Szeregi: »nie w delicyjach ani w pieszczeniu« (1): Cżego wyęcey przeględáć máyą rodzicowye w wychowányu dzyatek ſwych/ yedno áby ich nye w delicyyách áni w bezmiernym pyeſſcżeniu nye chowáli. GliczKsiąż E4v.
»rozkoszy, (i) delicyje« (2): GliczKsiąż E4; Tym ſpoſobem znáć dawáiąc/ że zá tym będzie wolna Rzecżpoſpolita od Sedycyey/ gdy obywátele wzgárdziwſzy roſkoſzy y delicye ná mále przeſthawáią. Phil R4.
Synonimy: krotochwila, lostowanie, pieszczenie, rozkosz.
SB