[zaloguj się]
[pdf]

DMUCHAĆ (14) vb impf

Fleksja
inf dmuchać
indicativus
praes
sg pl
1 dmuchåm
2 dmuchåsz
3 dmuchå dmuchają
praet
sg pl
1 m dmuchåłem m pers
3 m dmuchåł m pers
n subst dmuchały
imperativus
sg
3 dmuchåj

inf dmuchać (2). ◊ praes 1 sg dmuchåm (3); -am : -åm Mącz (1 : 1); -ąm Calep. ◊ 2 sg dmuchåsz (1). ◊ 3 sg dmuchå (2). ◊ 3 pl dmuchają (1). ◊ praet 1 sg m dmuchåłem (1). ◊ 3 sg m dmuchåł (2). ◊ 3 pl subst dmuchały (1). ◊ imp 3 sg dmuchåj (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w. s.v. dmuchnąć.

Wytwarzać ruch powietrza; studzić; wiać (o wietrze); reflare Calep; afflare, perflare Cn (14): A potym gdy káſzę iadł/ iż gorąca dmuchał. RejFig Aa3.

dmuchać przeciw czemu (1): Reflo ‒ Prżecżim [lege: przeciw] temu dmuchąm, oddmuchuię. Calep 904a.

dmuchać na co, na kogo (5): Miły bráćie co to dziáłaſz/ Iż ná łyſzkę táko dmuchaſz. BierEz S3, S3: Mieſzki káżdy ma w ręku/ co dmucha ná ludzi RejWiz 166v; RejZwierc 147; Pódźmy w dóm/ nieday ná ſię tym wiátrom złym dmucháć. GosłCast 63.

dmuchać w co (2): Dmuchałemći w przód w rurę ále nie nábita. WyprPl B2. Cf dmuchać w co czym.

dmuchać w co czym (1): áni ſobie w ocży dmucháły imbierem/ ábo cynámonem z konfektow RejPos 297.

Zwrot: »pod nos, w nos dmuchać« = obrażać (2): RejZwierz 76v; Nie dádząć też żadnemu pod nos dmucháć ſobie PaprPan P3.
W przen (1): Spytayże skąd Apoſtół/ Duch pry gdźie chce dmucha [Spiritus ubi vult spirat Vulg Ioann 3/8]. KochZg A3v.
a. Oddychać; halare, halitare Mącz (2): Halo, Dycham/ dmuchám Mącz 152d, 152d.

Synonimy: studzić; a. dychać.

Formacje pochodne: odmuchać, przedmuchać; oddmuchować, odmuchować, wdmuchiwać, wydmuchować; dmuchnąć, podmuchnąć, rozdmuchnąć, wdmuchnąć, zdmuchnąć.

Cf DMUCHANIE, DMUCHANY

LW