[zaloguj się]
[pdf]

DOBIEŻEĆ (13) vb pf

o oraz oba e jasne.

Fleksja
inf dobieżeć
praet
sg
3 m dobieżåł
imperativus
sg
2 dobi(e)ż
conditionalis
sg
1 m bym dobieżåł
3 f by dobieżała

inf dobieżeć (3). ◊ fut 2 sg dobieżysz (1). ◊ praet 3 sg m dobieżåł (2). ◊ imp 2 sg dobi(e)ż (1). ◊ con 1 sg m bym dobieżåł (3). ◊ 3 sg f by dobieżała (1). ◊ part praet act dobieżåwszy (2).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (jeden z tych samych przykładów) – XVII w. s.v. dobiedz.

Znaczenia
1. Dojść (9): ieſliby nie mogł dobieżeć w nocy przed głębokim przekopem/ tedy [...] ſtrzeliſz do párkánu albo do muru BielSpr 62v; GórnTroas 54.

dobieżeć kogo (4): lichtarzem kthori na ſtolye ſtall na thegoſz wyerzchowſkiego vderzel, y dobyezawſchigo za ſtolem za wloſſigo ieſth poyall y wloczil po yzbye LibMal 1545/102v.

Przen: Osiągnąć; comprehendere, occurrere Vulg (6): Bráćia/ iać o ſobie nie rozumiem żebym dobieżał [ego me non arbitror comprehendisse]. Leop Philipp 3/13, Philipp 3/12.

dobieżeć ku czemu (1): owabym iako dobieżał ku powſtániu [occurram ad resurrectionem]/ kthore ieſt żmartwych. Leop Philipp 3/11.

Zwrot: »(do) kresu dobieżeć« (3): KochSz C; TV przyſzedſzy iuż Bogu kápłanem zoſtawa/ A iemu cáły rozum y ſerce oddawa: Iuż ten kréſu dobieżał/ y bierze zapłátę KochMRot C; Ieſliż Apoſtoł vſtáwicznie robił/ iáko nie będąc pewien/ ieſliżeby do kreſu dobieżeć miał: iákoż my grzeſzni pewni być możemy łáſki y zbáwienia WujNT 690.
a. Wziąć się [do czego] (1): Aniś ty miſtrz ni bákálarz/ Ani kápłan ni goſpodarz/ Wſzytko nád kſięgámi leżyſz/ Do roboty nie dobyeżyſz BielKom A2v.
2. Pójść (2): Iuż tho kilka dni themu/ iako nić nie wiemy Czo ſie dzieie na polu/ theż z drugiemi ſiny Dobiez miły Iozephie/ a dowiedz ſie thego RejJóz A6v.

dobieżeć do kogo (1): Lecż ia niemogąc wytrwáć/ wolałám dobieżeć/ Do Práktykarzá prawdy/ iſtney ſie dowiedźieć. PaxLiz C3v.

3. Doścignąć (1): [pies] Owa gdy w polu z pánem był: Zárowno z innymi gonił: Pierwey záiącá dobieżał/ A przedśię go nie dodzierżał. BierEz N2.

Formacje pochodne cf BIEŻEĆ.

Cf DOBIEŻANY

LW