« Poprzednie hasło: DOJŹRAŁOŚĆ | Następne hasło: DOJŹRZAŁY » |
DOJŹRZAŁOŚĆ (6) sb f
dojźrzałość (3), dojźrałość (1), doźrzałość (1), dordzałość (1); dojźrzałość Mącz, doźrzałość Leop, dordzałość KochTr; dojźrzałość : dojźrałość PaxLiz (2 : 1).
Oba o oraz a jasne.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | dojźrzałość |
G | dojźrzałości |
I | doźrzałością |
L | dordzałości |
sg N dojźrzałość (3). ◊ G dojźrzałości (1). ◊ I doźrzałością (1). ◊ L dordzałości (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVIII – XIX w.
Znaczenia
Stan pełni rozwoju (6):
a. O rozwoju wegetatywnym roślin; pubertas Mącz, Cn; maturitas Cn (2):
dojźrzałość czego (4): Pubertas uvae, Doyźrzáłość yágody Mącz 329a.
W przen (1): A kwiát ſlawy rádośći ich [Izraelitów] opádnie/ ktory ieſt ná ſámym wierzchu pádołu tłuſtych/ iákoby wcżeſne przed doźrzáłośćią Ieſieniey [quasi temporaneum ante maturitatem autumni] Leop Is 28/4.
b. O dojrzałości płciowej człowieka; maturitas aetatis (3): Prawdęś ty był powiedźiał/ Strates w ſwey powieśći Iż ią [tę panienkę] to tá doyźráłość niepomáłu chłośći. PaxLiz B4.
Wyrażenie: »dojźrzałość lat(-ek)« [szyk 1 : 1] (2): Lecż mali ſie prawdá rzec/ onáć to doyźrzáłość/ Latek pięknych w niey buia/ á przyſtoyna ſtáłość. PaxLiz B2, A4v.
c. O rozkwicie zjawisk psychicznych; maturitas, summum incrementum Cn (1):
Wyrażenie: »dordzałość dowcipu« (1): owom [pieśni dla mamek] ominął/ iáko w dordzáłośći Dowćipu coś ránego KochTr 4.
Synonimy: a. doskonałość, dośpiałość.
BZ