« Poprzednie hasło: DOPĘDZENIE | Następne hasło: DOPIĄĆ » |
DOPĘDZIĆ (4) vb pf
o jasne.
Fleksja
fut 2 sg dopędzisz (2). ◊ 3 sg dopędzi (2).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XIX w.
Znaczenia
Zapędzić, zagnać do czego; appellere aliquem ad aliquem locum Cn (4):
Iron (1):
Zwrot: »[co do czego] ledwie kijem dopędzić« (1): A ieſt [koń] tákiego ſtádá/ że ledwe v kroláby mu bráthá ználazł [...] á ſzkápę z byſtrośći ledwe kijem do wody dopędzi RejZwierc 90.
W przen (3):
Zwroty: »mieszka ledwie kijem do kresu dopędzić« = ledwie mieć na utrzymanie (1): A wſzákoż to vważay/ áby ſie gębá z mieſzkiem zgadzáłá/ [...] Bo iákoć przodek weźmie/ iuż pothym mieſzká ledwie kijem do kreſu dopędziſz. RejZwierc 25v.
»[kogo] do upaści dopędzić« = doprowadzić kogo do upadku (1): Tu owemu niebożątku [pozywającemu o gwałt córki] pieniędzy śiłá będźie potrżebá/ niż gwałtowniká do vpáśći dopędźi GórnRozm H4v.
»[kogo] dopędzić jako wołu do jarzma« = zmusić (1): Nihil facit nisi malo coactus, Nic nie czini yedno po niewoley/ álbo áliſz yuſz muśi/ áliż go dopędźiſz yáko wołu do yárzmá. Mącz 205b.
Synonim: dognać.
Formacje pochodne cf PĘDZIĆ.
Cf DOPĘDZENIE
LZ