[zaloguj się]
[pdf]

DZIEWIĘCIORNIK (3) sb m

dziewięciornik (3), [dziewięciernik].

e oraz o jasne.

Fleksja
sg
N dziewięciornik
G dziewięciorniku

sg N dziewięciornik (1). ◊ G dziewięciorniku (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.

bot. Parnassia palustris L. a. Mardiantia polymorpha L. a. Asperula odorata L. (Rost); roślina z rodziny skalnicowatych posiadająca kilkanaście odmian, ze względu na obecność w niej substancji leczniczych jest używana w medycynie ludowej; enneaphyllon Calep; hepatica alba Cn (3): Wezmi dziewięciorniku/ mlecżu, ziela ktore zową ſwini pyſk albo pępawa, matki bożey włoſkow [...] warz ty wſzytki rzecży weſpołek [...] potym tho day pić FalZioł I 92c; Calep 363b; [Dźiewięćiernik/ Hepatica alba figurá iego in libro Annotationum Valerii Cordi, folio. 152. b. SienHerb I4a; Epaticus flos, Dźiewięćiernik. [...] Ktore źiele cżyni między małżonki miłość wielką. Przeto Ruſki zową Przywrot/ iáko przywrácáiącé ku miłości. UrzędowHerb 136 (Linde)].
Zestawienia: »czyrwony dziewięciornik« = Eupatorium cannabinum L. (Rost) (1): Wziąź [!] Iemioły/ kwiathu z ziela ktore zową ziele wężowe [...] kokornaku okrągłego/ cżyrwonego dziewięciorniku, ſtłucż tho wſzytko na proch vſuſzywſzy á thak thego ma pani pożywac która cieſzka chodzi FalZioł I 155b.

[»dziewięciernik biały«: Dziewięciernik biały. W. 91. SienHerb D3a #.]

Cf DZIEWIĘCIELNIK, [DZIEWIĘĆNIK]

JW