Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: DZIEWIĘTNASTY

Następne hasło: DZIEWIĘTOBRZEZIEN »

DZIEWIĘTNAŚCIE (20) nm

dziewiętnaście (16), dziewięćnaście (4); dziewiętnaście Murm, Mymer¹, WyprKr, BibRadz, BielKron (5), LeovPrzep, BiałKat, BudBib, Calep (2); dziewięćnaście Metr, LibMal, LibLeg; dziewiętnaście : dziewięćnaście KrowObr (2 : 1).

Oba e jasne, a pochylone.

Fleksja

N (cum m pers) dziewiętnåście (1). (cum subst) dziewiętnåście (4), (poza związkiem z rzeczownikiem) dziewiętnåście (4). ◊ A (cum subst) dziewiętnåście (9). ◊ L dziewiącinåście (2).

W składni rządu z rzeczownikiem przedmiotu liczonego dla poszczególnych przypadków: N (5), A (9), L (2).

Składnia orzeczenia: było dziewiętnaście czego (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu.

Znaczenia

Liczebnik główny (20)

Liczebnik główny; undeviginti Murm, Calep, Cn; novemdecim Murm, Mymer¹; decem et novem, unum de viginti Murm (20): Murm 199; Novemdecim. Neunczehen. Dziewiętnaſce. Mymer¹ 42v; Calep 704b, 1136a.

Z rzeczownikiem przedmiotu liczonego (16): Item theż ieſt pyenyądzy W. Kro. Mczi Czo bilo dano na Budowanye cztherzista zlotich scheſcz dziessyanth zlothich y scheſcz zlothich. gy dziewyąncznaſczye groſchy, y dziewiencz pienyądzy MetrKor 62/171v; v drigali wkundorffye wdzyewyaczinaſzczie groſſi zaſtawyl. LibMal 1544/82; ná ktore Concylium z iechálo ſie było/ Biſkupow tylko dźiewiętnaśćie KrowObr 231; WyprKr 9v; Aremulus pánował dzyewiętnaście lat/ gromem záráżon. BielKron 61, 118v, 163v, 180v, 285v; O wielkim Złączeniu zwierſchnich Plánetow/ ktore ma być zá dźiewiętnaśćie lat. LeovPrzep E3; Iererniaſz w żydoſtwie nápominał Iozyaſzá ſyná Amonowégo krolá Iudſkiégo/ dźiewiętnaśćie lath wołał na złośći żydowſkié BiałKat 131.

Zestawienia liczebnikowe (5): kv themv wzyatho zych Mayethnoſczy za dzyewyecznaſczye thyſzyancz rzeczi ych rvchomich Wthey tho walcze. LibLeg 11/140v.

Powiedz mi iáko dawno tho Koncylium Florenckie było? muſiſz odpowiedzieć/ iż niedáwno/ dopierko temu ſtho y dziewięthnaśćie lath KrowObr 18, 235; A po národzeniu Taro/ żyw był Nachor ſto y dźiewiętnaśćie lath/ máiąc ine ſyny y dźiewki. BibRadz Gen 11/25; BudBib Gen 11/25.