[zaloguj się]
[pdf]

EKSTENDOWAĆ (9) vb pf i impf

pf (5), impf (4); pf ZapWar (inf), BielKron (part praet act), ActReg (inf), SarnStat (praes 1 pl) (2); impf ZapWar (praes 1 pl), SarnStat (praes 1 pl) (3).

Zawsze ex-.

Wszystkie samogłoski jasne.

Fleksja
inf ekstendować
indicativus
praes i fut
pl
1 ekstendujemy
conditionalis
sg
3 m by ekstendow(a)ł

inf ekstendować (2). ◊ praes 1 pl ekstendujemy (6). ◊ [con 3 sg m by ekstendow(a)ł]. ◊ part praet act ekstendowåwszy (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

praw. Rozszerzać zakres jakiegoś przepisu prawnego, interpretować rozszerzająco, szerzej obejmować [extendere ‒ podnieść BartBydg; extendo – wyciągam Mącz 444d, Calep; ‒ rozszerzam Mącz 444d; rozciągam co vel rozciągam się ‒ extendo Cn] [co] (9): ZapWar 1545 nr 2646; Conſtitucią anni 1581. która Krákowſkim y Poznáńſkim vrzędóm ſłuży/ extenduiemy: Iż ma także comprehendowáć Rádę y przyśiężniki miaſt Lwowá y Wárſzáwy. SarnStat 505 [idem (2)] 961, 1179.

ekstendować do kogo, czego (2): thenze articul o sądziech duchownich extenduyemi do zieḿ Mazoweczkich. ZapWar 1545 nr 2646; A Conſtitucią Królá Zygmuntá/ o cléch grobelnych/ y innych tákowych rzeczách: [...]extenduiemy do wſzech którégokolwiek ſtanu ludźi/ któréykolwiek vokáciiéy/ którzyby cło od kogo co go nie winien bráli SarnStat 401.

ekstendować na kogo (2): Papież [...] dochod mu odiął ſwoim ſkazánim/ Bułę nań Extendowawſzy ktorą był Leo Papieſz na Luterá y na iego náſládowce wydał BielKron 225; SarnStat 443.

ekstendować przeciw komu (1): liberam Electionem Pana mielismy y z załoseiąc nam przychodzi tak do tego natenczas wtakim gwałcie przystąpic wktorym acz by słusznie przeciw tym od ktorego eierpiemy Paeny opisane extendowac miał ale pod ten czas wolemy, iż ad Seueritatem nieprzystąpisz. ActReg 30.

[ekstendować nad kim: Jednak, iż już na łasce Pana Hetmana jest, prosił każdy w swym votum, aby JM łaskę a miłosierdzie swe nad nim uczynił, a srogości artykułów nie ekstendował nad nim. PiotrDzien 329.]

Synonim: rozszerzać.

Cf EKSTENDOWANY

AK