[zaloguj się]
[pdf]

FOREMNOŚĆ (8) sb f

Oba o oraz e jasne.

Fleksja
sg
N foremność
G foremności
A foremność
I foremnością

sg N foremność (4). ◊ G foremności (2). ◊ A foremność (1). ◊ I foremnością (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z tych samych przykładów).

1. Kształtność, piękno, elegancja; decor, elegantia Mącz (5): RejPs 67v; Decor, Przyſtoyność Okráſá/ Ochędożenie/ piękność/ foremność Mącz 79c; Philocalos, Latine mundus, politus, elegans, Odchędożny [!]/ pięknie ſie noſzący/ pilny foremności. Mącz 297d.
a. O języku (2):

foremność czego (1): Elegantia sermonis latini, Foremność rzeczi łáćińskiey Mącz 188a.

Wyrażenie: »foremność przyrodzona« (1): Zadnego ná świećie ięzyká między ludźmi niemáſz/ ktoryby foremnośći ſwey przyrodzoney vtráćić niemuśiał w cudzym ięzyku OrzRozm P2.
2. Delikatność, przystojność, obyczajność; asteismus, subtilitas, urbanitas Mącz (3): Subtilitas [...] Subtilność foremność Mącz 426c.

foremność w czym (1): Mącz 18b cf »obyczajność a foremność«.

Szeregi: »obyczajność a foremność« (1): Urbanitas [...] Obyczáyność á foremność w rzeczy Mącz 18b.

»przystojeństwo, foremność« (1): dworzáninow żárt [...] ma mieć w ſobie przyſtoieńſtwo/ foremność/ á bez zbytniey ſzkody/ y obrázy towarzyſkiey/ wymyſł/ y náſtoſowánie. GórnDworz T7v.

Synonimy: 1. elegancyja, ochędożność, piękność; 2. obyczajność, przystojność.

Cf NIEFOREMNOŚĆ

IM