[zaloguj się]

ACZKOLWIE (62) cn

Wszystkie samogłoski jasne.

stp notuje, Cn, Linde brak.

1. Wskazuje na stosunek przyzwalający (61):
A. Wprowadza wypowiedzenie okolicznikowe przyzwolenia; chociaż (18):
a. W pozycji przed wypowiedzeniem nadrzędnym (9): Kto ieſt taki, czuſz tak moczny, a wſzakoż, czuſz acżkolwie wyſoko mieſzka, patrzy na pokorne, to ieſt miłuie ie. WróbŻołt mm4.

Połączenia: »aczkolwie ... ale« (2): Aczkolwie ſkazenie naturi y zakał iey/ żądza y krewkoſc zawdzy [!] ieſt wnas y będzie aż do rozdzielenia duſze od ciala/ ale iey pan Bog/ wierzączym á ſprzeciwiaiącym ſię iey/ za grzech niepolicza. SeklKat V (2).

»aczkolwie ... wszakoż, wszakże« (4 : 1): [Sokrates] wſzitki krainy ſwą mądroſcią przewyſſzył, acżkolwi[e] był barzo vcżony, wſzakże on mnimał żeby nic nieumiał BielŻyw 45; ieſt iey [cebuli] natura barzo dziwna y taiemna, iż acżkolwie ſama ieſt barzo ſłona wſzakoż rzecżam inſzim ſłonym odeymuie ſłonoſć. GlabGad I 7v (4).

»aczkolwie ... a wszakoż«: Cżuſz, acżkolwie w nim ſamym [w Bogu] nadzieia ma byc, a wſzakoż ludzie ſwiecżci nadzieię maią w prożnoſci tego ſwiata. WróbŻołt T4.

b. W pozycji po wypowiedzeniu nadrzędnym (8): Słyſſałem iżeś wielomowny á chytry áczkolwies chłop á gruby March1 A3 [idem MarcW T7]; ZapWar 1528 nr 2457; cżęſto go [Seneca św. Pawła] Ceſarzowi zaleczał, acżkolwie wſzythka Rzymſka rada wiele przeciwko. S. Pawłu wymyſlała BielŻyw 142 (2); GlabGad L7v; March3 T7; WróbŻołt Y3v.

Połączenie: »aczkolwie wzdy«: Nie iżby duſza brała złoſc albo dobroc od nieba albo od ciała (acżkolwie wzdy nie iako ſie zanim ſkłania) GlabGad L8.

c. W pozycji wewnątrz wypowiedzenia nadrzędnego: Wſzakoż ia/ acżkolwie mi byli mierzieni wziąłem (dla nich) na ſię (cżłowiecżeńſtwo iakoby) włoſieniecz. [Ego autem cum mihi molesti essent induebar cilicio] WróbŻołt 34/13.
B. W funkcji wskaźnika nawiązania z odcieniem przyzwolenia nawiązuje do treści poprzedzającego wypowiedzenia, wprowadza dodatkowe objaśnienia, niekiedy zaczyna nowy okres; wprawdzie, wszakże (37): March1 A4v; FalZioł V 17a; BielŻyw 152; Białe puncki abo mieſtcza na paznochtach mgłoſć ſercza znamionuią, acżkolwie nie ktorzy z tego ſądzą wielkoſć przijacioł. GlabGad P4 (2); KłosAlg A4v; [Prorok powiada] Też iako głębokie ſą myſli boże/ acżkolwie temu głupi nie porozumie WróbŻołt ff3; BielKron 431v.
a. W połączeniach z dodatkowymi, międzywypowiedzeniowymi, przeciwstawnymi wskaźnikami zespolenia zapowiada uzupełnienie i uwydatnienie treści wprowadzonego wypowiedzenia przez wypowiedzenie przyłączone dodatkowym wskaźnikiem zespolenia; wprawdzie, wiadomo że (29):

»aczkolwie ... a«: aczkoluye przetho kozdy ſyn adamow pouynyen yeſt myecz pyeruorodną ſpravyedlyuoſzcz a dla przeſthąpu adamouego yey nyema PatKaz I 6.

»aczkolwie ... ale« (4): FalZioł IV 22b; BielŻyw 69; Acżkolwie oni skromnie y ſpokoynie ze mną rozmawiali ale wgniewie ziemskim ze mną mowiącz myſlili zdrady. [Quoniam mihi quidem pacifice loquebantur, et in iracundia terrae loquentes dolos cogitabant; Bo ze mną wprawdzie spokojnie mówili, a w gniewie ziemskim mówiąc, zdrady myślili. Wuj] WróbŻołt 34/20; SeklKat O2v.

»aczkolwie ... wszakoż« (15): ktory [Epicurus] acżkolwie nawyſſze dobro w luboſci pokładał, wſzakoż tę luboſć nie wcieleſtnych rzecżach ale w duſznych rozumiał BielŻyw 103 (4); gdy grona winne długo leżą na ſłōczu po zebraniu tedi acżkolwie trochę zwiędną wſzakoż ſłodſze będą GlabGad I4; Acżkolwie trudno może być cżłowiek bez ſpania, wſzakoż bez pokarmu żadną miarą żiw być nie może GlabGad L (3); KłosAlg Av; WróbŻołt N (2).

»aczkolwie ... a tak« (2): ktora [rozność nosow] acżkolwie ieſt rozmaita [...] A tak nawięcey zależy we troiey rzecży, w miąſſzoſci, w długoſci, á w zakrzywieniu. GlabGad N7v; SeklKat C.

»aczkolwie ... a wszakoż, a wszakże« (5 : 1): March1 Wiet Av; atzkolẃye przed każdego doſyć barzo dawano a wſſakże ẃyętſſa tzęſć przychodźyła na Beniamina HistJóz D2; WróbŻołt 67/21 (3); Acżkolwie to być muśi áby przychodziło pogorſzenie: á wſzákoż biádá temu cżłowiekowi przez kogo pogorſzenie przychodzi. [Necesse est enim ut veniant scandala. Veruntamen vae homini illi ...] Leop Matth 18/7.

»aczkolwie ... wszakoż wzdy«: [wszelka rzecz] ácżkolwie ſama z ſiebie pozytku [!] widzi ſie nie cżynić [...] wſzakoż wzdy nieczo muſi znamionować dobrego albo złego. GlabGad L7v.

C. W obrębie jednego wypowiedzenia wprowadza dodatkowy składnik najczęściej przydawkę:
a. W połączeniu z przeciwstawnym wskaźnikiem zespolenia ponadto zapowiada uzupełnienie i uwydatnienie wprowadzonego składnika wypowiedzenia przez składnik dodatkowo wprowadzony; chociaż, wprawdzie, nawet (6):

»aczkolwie ... wszakoż« (5): znamiouuie [!] acżkolwie proſtego cżłowieka, wſzakoż złoſciwego GlabGad P7v (4); Racżyż [...] przijąć [...] dar ten acżkolwie niewielki/ wſzakoż mam za to iż koſztownieyſzy y trwalſzy będzie niż nadroſſze kamienie WróbŻołtGlab A3v.

»aczkolwie ... ale wżdy«: będzie mieć/ y fortunę acżcolwie [!] przemienną á nie vſtawicżną ale wżdy taką ktora na koniec ku dobremu ſie obroci. GlabGad M3.

2. Wprowadza wypowiedzenie okolicznikowe przyczyny; bo, ponieważ: O pannye [Maryji] tak mouyą yſz aczkoluye poſzlubyla byla bogu czyſtoſzcz chouacz a zakonouy doſzycz czynyącz [...] ku touarzyſthwu (malzenſkyemu) telko przyſzwolyla PatKaz III 138v.

Cf ACZKOLWIEĆ, ACZKOLWIEK

KK