Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: FORTYNIJAN

Następne hasło: FORUM »

FORTYNIJANIN (6) sb m

fortynijanin (5), fortunijanin (1); fortynijanin BielKron (4); fortynijanin : fortunijanin StryjKron (1 : 1).

Teksty nie oznaczają ó; a pochylone.

Fleksja

	pl
N	fortynijåni
G	fortynijån(o)w
A	fortynijåny

pl N fortynijåni (1). ◊ G fortynijån(o)w (2). ◊ A fortynijåny (3).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Znaczenia

1. Błędnie zamiast focyjanin – zwolennik schizmy wschodniej Focjusza patryjarchy konstantynopolitańskiego z IX w., którego spór z papieżem Mikołajem I zaostrzył się na tle przynależności kościelnej Bułgarów (5)
2. Błędnie zamiast fotynijanin – członek sekty fotynianów záłożonej w IV w. przez Fotyna biskupa z Syrmium w Panonii (1)

1. Błędnie zamiast focyjanin – zwolennik schizmy wschodniej Focjusza patryjarchy konstantynopolitańskiego z IX w., którego spór z papieżem Mikołajem I zaostrzył się na tle przynależności kościelnej Bułgarów (5): Papież Mikołay pirwſzy piſał do nich [do Bułgarów] [...] áby krzeſt ſwięty przyięli [...] Poſłał do nich poſły ſwoie ktorzy ie pokrzćili/ á Fortyniany odſzcżepieńce kápłany od nich precż wygnáli/ ktorzy ie iuż byli zwiedli ná ſwą wiárę. BielKron 170v; StryjKron 100.

Wyrażenie: »sekta fortynijanow (konstantynopolskich)« (3): ſam [książę] przedśię w klaſztorze żywotá dokonał/ wſzákże po śmierći iego zwiedli ie [Bułgarów] Grekowie ná ſektę Fortynianow BielKron 171, 171; [synowi swemu książę Bułgarow spuścił panowanie] ktory iſz nieporządnie pánował/ ktemu sektą Fortunianow Conſtantinopolſkich był zárażony/ dał mu Oćiec oczy wyłupić StryjKron 100.

2. Błędnie zamiast fotynijanin – członek sekty fotynianów záłożonej w IV w. przez Fotyna biskupa z Syrmium w Panonii (1): było wielkie zámieſzánie w Krześćiáńſkiey wierze od odſzcżepieńcow [...] ábowiem inácżey kazáli Fortyniani/ inácżey Sábelliani/ inácżey Arryani. BielKron 155.

Cf FOTYNIJAN

AKtt