« Poprzednie hasło: GAJOWNY | Następne hasło: GAJZDO » |
GAJOWY (8) ai
gajowy (7), gajewy (1); gajowy Leop, BielKron, Mącz, Calep (2), GostGosp (2); gajewy LibMal.
a oraz o jasne; tekst nie oznacza é.
Fleksja
sg | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m | N | gajowy | f | N | gajowå | n | N | gajow(e) |
L | gajewym | L | L |
pl | ||
---|---|---|
N | subst | gajow(e) |
A | m pers | gajow(e) |
sg m N gajowy (2). ◊ L gajewym (1). ◊ f N gajowå (1). ◊ n N gajow(e) (1). ◊ pl N subst gajow(e) (2). ◊ A m pers gajow(e) (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVIII w.
Znaczenia
1. Związany z gajem, leśny; nemoralis Mącz, Calep, Cn; nemorensis Cn (7): Item wgayewym mlynye za dolſkiem chlopu yednemv kozuch barany dobri vkradl y toporek LibMal 1545] 104; BielKron 42v; Nemoralis, Leśny/ Gáyowy Mącz 245c; Calep [695]a.
Zestawienie: »gajowa dań« (1): Dańi Kmiece. Cżynſz/ Naiem/ Miodowe cżynſze/ Gáiowe dani. GostGosp 168.
a. Związany z kultem bogini Aszery, czczonej na równi z Baalem, na której cześć stawiano ozdobne słupy (1): á zgromadz ku mnie wſzyſtek lud Iſráelſki ná gorę Kármelu/ y proroki báálowe kthorych ieſt pułpiętá ſtá: y Gáiowe proroki cżteryſthá [prophetasque lueorum quadringentos] Leop 3.Reg 18/19.
b. W funkcji rzeczownika: »gajowe« = rodzaj daniny (1): Drugie kury bywáią/ y gęśi bydź máią/ kiedy żytá ná borg przedawáią/ álbo w nowe pożycżáią/ łącżne/ gáiowe/ bywáią takie y owákie przypadki ná niektorych mieyſcách: potym dopiero od Kmieći dánne. GostGosp 108.
2. Zestawienie w funkcji nazwy botanicznej: »gajowa miodunka« = Polygonum bistorta L. (Rost: wężownik); rdest wężownik, roślina lecznicza i miododajna, z której w starożytności sporządzano również napój miłosny (1): Catanace ‒ Wężownik, gaiową miodunka. Calep 17Ia.
Synonimy: 1. leśny; 2. »gadowe ziele«, podbiał, rdest, tulich, wężownik, żywokost.
MM