[zaloguj się]
[pdf]

GĘDZIEC (22) sb m

e prawdopodobnie jasne (tak w formancie -ec).

-dźc- (6), -dc- (4), -ńc- (2), -dzc- (1), -d(z)c- (2); -dźc- BierEz (2), HistRzym, WujNT (2); -dc- RejAp, RejPos; -nc- BiełKom, BielKron; -d(z)c- HistJóz, FalZioł; -dźc-: -dc- : -dzc- RejWiz (1 : 1 : —), Mącz (‒ : 1 : 1).

Fleksja
sg pl
N gędziec gędźcy, gędcowie
G gędca gędźc(o)w
D geńcowi
A gędźca gędźce

sg N gędziec (7). ◊ G gędca (2). ◊ D geńcowi (1). ◊ A gędźca (2). ◊ pl N gędźcy (1), gędcowie (1) RejWiz (1 : 1). ◊ G gędźc(o)w (7). ◊ A gędźce (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI – XVII w.

Człowiek grający na instrumencie strunowym; fidicen BartBygd; citharoedus Vulg (22): BierEz B2; Fidicen, gądzyecz, skrzipyecz BartBydg 58; BielŻywGlab nlb 10; Krzycżą po onych drzewkach/ by gędźcy z lutniámi. RejWiz 179v; RejZwierz 119; każ przy ſobie dobremu geńcowi być coćby od ciebie duchá złego ſwym gędzyenim wdzyęcżnym odpądzał BielKron 65, 102v, Kkkk2, Llll2; Mącz 175a.

W połączeniu szeregowym (1): Trzebá piſarzow kántorow/ Geńcow krotofil doktorow BielKom A3.

Wyrażenie: »gędziec gędący, grający« (1 : 1): A głos nie inácżey iáko wdzyęcżnych gędcow gráiących ná lutniach ſwoich. RejPos 342v; WujNT Apoc 14/2.
Szeregi: »gędziec ani (albo) muzyk« [szyk 1 : 1] (2): BielKron 25v; A głos gędcow/ áni żadnych muzykow/ áni trębácżow nigdy iuż więcey nie będzie ſłychan w tobie RejAp 153v.

»gędziec, (i) piszczek« [szyk 2 : 1] (3): HistJóz B3v; RejWiz 162v; Ná tychtho godziech było doſyc gędźcow y piſzcżkow roſkoſznych HistRzym 93v. [Ponadto przy innym szeregu 1 r.].

»gędziec, (a, i) śpiewak; gędziec z śpiewakiem« = tibicen et hymaeneus Mącz; citharoedus et musicus Vulg [szyk 3 : 1] (3; 1): BierEz Bv; Miey przy ſobie ſpiewaki (ieſtli możeſz) gędzcze, y inſze ludzi weſołe FalZioł V 66a; To mię yedno trapi że żadnego gętcá a ſpiewaká nie mam. Mącz 233a; WujNT Apoc 18/22.

Cf GĘDEK

AL